De Tijdspiegel. Jaargang 5

Het voorstel van legerorganisatie van de heeren Meurs en Rose.

Gij vraagt mij, geachte vriend! mijn gevoelen over het voorstel van legerorganisatie van deze beide heeren. Dit is waarlijk niet gemakkelijk te geven. Ik zal mij daarmede dan ook niet inlaten, maar u alleen op een beginsel wijzen, hetwelk men, mijns inziens, bij elke legerorganisatie, niet uit het oog mag verliezen.

Wanneer de troepen de verschillende exercitiescholen hebben doorgeloopen, dan zijn zij in verre na nog niet op de hoogte, waarop zij staan moeten, zoo als wij zullen trachten aan te toonen.

Een helder hoofd, veel kalmte te houden; tegen alle ongevallen in den oorlog terstond het regte middel te kiezen; in zijn geheel blijven zonder verwarring; en nopens het gebruik der middelen volstrekt niet in het onzekere te zijn; deze middelen, zonder aarzelen, van pas en met nadruk aan te wenden, dit alles kan men in tijd van vrede alleen verkrijgen, wanneer men op afwisselende terreinen, met troepen, uit verschillende wapens zamengesteld, manoeuvreert. Daardoor vormt zich het coup d'oeil, en bekomt men zekeren tact, en met dezen een zeker zelfvertrouwen, waarop het voornamelijk aankomt. Dit alles kan eene theorie niet geven. Het is hier, als met den paardrijder, die den moed zou missen om door de ton te springen, indien hij door langdurige oefening geen zelfvertrouwen verkregen had. Historische feiten uit den oorlog geput doen zien, wat het zelfvertrouwen en de ondervinding vermogen.

Hebben dergelijke manoeuvres weinig of in het geheel niet plaats, dan is het te voorzien dat het oordeel van menig chef bij eenige manoeuvre zal beneveld worden, en hij geene duidelijke heldere bewustheid zal hebben van hetgeen hem te doen staat. Spoedig zal daarop eene weifeling volgen, die door de troepen wordt opgemerkt, en zich aan het geheel zóó mededeelt, dat het vertrouwen in den chef wordt geschokt. Heeft iets dergelijks werkelijk in den oorlog plaats, dan zal een zich vrij bewegende ongeoefende hoop strijders, met geestdrift bezield voor de zaak waarvoor hij strijdt, meer vermogen dan een chef, die tegenwoordig-

[p. 267]

heid van geest en zelfvertrouwen mist, en wat het ergste in de zaak is, is: dat de eer en de roem der wapenen grootelijks gevaar zullen loopen, verloren te gaan.

Op grond daarvan is het manoeuvreren met troepen van verschillende wapens van het hoogste aanbelang, te meer, daar hoofd- en subalterne officieren, bij vele zulke oefeningen, zich mede vormen, spoediger het doel of de voorstelling der manoeuvre raden, waardoor zij minder zijn blootgesteld om grove fouten te begaan, door hunne troepen eene verkeerde beweging te laten uitvoeren, of in eene verkeerde rigting te laten marcheren, of eene ruimte te laten doorloopen, waardoor zij op andere troepen stooten, of eene manoeuvre te maken, die met de voorstelling in strijd is en verwarring veroorzaakt.

Niet minder zijn deze manoeuvres dienstig voor den soldaat, omdat hij ziet en opmerkt welke ondersteuning de gezamenlijke wapenen, in verschillende omstandigheden, zich onderling geven kunnen, waaruit het algemeen zelfvertrouwen geboren wordt, en welke die volharding naijver en moed doet ontstaan, zoo noodig om de afwisselende gevaren het hoofd te bieden.

Elke legerorganisatie nu, welke dergelijke manoeuvres niet grootendeels toelaat, noem ik gebrekkig, evenzoo elke legerorganisatie die niet volkomen toelaat om de manschappen aan ondergeschiktheid, aan krijgstucht te gewennen. Aan het een en ander zal dus, naar mijn gevoelen, het voorstel moeten getoetst worden.

Ik noem mij, enz.

l. frankamp.