het verlangen naar waarheid in de voorstelling, als een gunstig kenmerk te blijven erkennen. Het zweven in de lucht, in de fantastische dichterenwereld, wil er bij den gemoedelijken Nederlander nog niet in. Hij vindt zich gaarne terug zoo als hij is, zoo als hij anderen ziet, zoo als hij de wereld met eigene oogen aanschouwt; 't komt welligt van zijn dikwerf gepersifleerd phlegma. - 't Zij zoo, maar het onteert hem niet, vooral niet op het gebied der kunsten.
Wij hoorden het werk van den heer Bosdijk verschillend beoordeelen. - Sommigen waren met hunne afkeuring niet al te achterhoudend, en vonden gemis aan intrigue, aan schitterende, frappante situatiën, aan hevige tafereelen, zoo als Sue en zijne medestanders die opeenhoopen; zij verzekerden ons, dat de historiele gloed, die in het ‘Beleg van Haarlem’ krachtig boeide, hier ontbrak; zij vermeenden, dat in dit verhaal alles over de gewone schijven liep, en wisten zelven niet regt, wat er toch aan het boek haperde. - Anderen, op een ander standpunt van beschouwing geplaatst, betuigden ons, dat zij een ontkiemend talent voor dergelijke meer maatschappelijke en burgerlijke verhalen erkenden, dat zij in de voorstelling der handelende personen, meer de terugkaatsing eener werkelijkheid, schier eener werkelijkheid, door ondervinding bevestigd, gevoelden, dat zij in de ontwikkeling en den loop des verhaals de karakterisering der individuën met juistheid en naauwkeurigheid vonden aangewezen en volgehouden, en derhalve den schrijver den betamelijken lof niet wilden of konden ontzeggen. - Alleen de lezers van het boek zullen geregtigd zijn, om zich aan deze of gene zijde te scharen, en welligt dat zij onze voorlichting hier niet meer behoeven of die versmaden.
Eenvoudig, dit zullen de beide partijen toestemmen, is het ontwerp; voor velen, die digt in elkaâr gevlochtene, ongehoorde intrigues in soortgelijke verhalen verwachten, wederom te eenvoudig. Een eerzuchtig, krachtvol jeugdig man wil zich, à toute force, in de wereld opwerken - hij wil een naam en meteen geld maken. - Zijn plan is weldra gekozen. - De uitgave van een dagblad, dat alle andere dagbladen moet overschijnen, en in de schaduw stellen, speelt hem in het hoofd - de Ster zijns levens is opgegaan. - Om zijn doel te bereiken, werpt hij de beginselen van trouw en braafheid onder den voet; hij misleidt, bedriegt, verguist eenen voortreffelijken vriend, offert hem en zijne geliefde op aan zijne eer- en geldzucht; de listen van den geslepen advocaat, gepaard met de huichelarij van den wereldling, staan hem te dienste. - Hij wordt voor een gedeelte gerugsteund door een paar nietswaardige wezens, die ons door den heer Bosdijk als een laaghartige fat en een gewetenlooze magnetiseur worden voorgesteld. Het geld en de aandeelen in de onderneming als hoofdraderwerk, komt telkens in beweging, eindelijk - en hier moet het wel op uitloopen - wordt de huichelaar, de eerzuchtige Mephistopheles, ontmaskerd. - Zijn Faust, waarmede hij een duivelsch spel speelde, stelt hem aan de kaak. Gretchen (om bij de vergelijking te blijven), komt in de armen en aan het hart van den regten man, en op alles past wederom het bekende woord van von Schiller:
Wenn sich das Laster zerbricht, setzt sich die Tugend zu Tisch!
Maar dat alles is dorre schets, niets meer. - Waar de schrijver zijne karak-
Auteursrechtvrij