De Tijdstroom. Jaargang 4

[p. 369]

Duitse Poezie
Hans Schwarz   J. Decroos

Hans Schwarz. Die sieben gaben. Wilh. Gottl. Korn Verlag. Breslau.

Of Hans Schwarz, wiens gedichten sinds eenigen tijd in Duitschland, vooral bij de nationaalsocialistische jeugd, opgang maken een geboren Pruis is weet ik niet. Zooveel is echter zeker dat zijn poëzie door en door Pruisisch is. Pruisen is immers niet alleen een aardsrijkskundig begrip, het is tevens iets moreels. ‘Pruisische geest’ is gelijkbeteekenend met ‘geest van Potsdam’, waarmede dan die zedelijke eigenschappen worden bedoeld welke Pruisen groot gemaakt en in staat hebben gesteld den grondslag te leggen van Duitschlands eenheid en van Duitschlands politieke macht. Die Pruisische geest is weer vaardig geworden over het grootste deel van Duitschlands jeugd en vindt zijn dichterlijke belichaming in de dichtbundels van Hans Schwarz. In ‘Du und Deutschland’ en in ‘Götter und Deutsche’ die in de laatste jaren verschenen zijn en thans weer in ‘Die Sieben Gaben’. Hans Schwarz' verzen bezingen niet de private aangelegenheden van zijn eigen ‘ik’, zoowel zijn themas als zijn bezieling zijn veeleer nationaal dan individueel. Wat nu den poëtischen aanleg, het scheppingsvermogen van Hans Schwarz aangaat: ze blijken doorgaans bij machte de verheven stof van zijn gedichten tot waarachtige kunst te verwerken. Aldus vervalt hij zelden of nooit in zinledige rhetoriek of snorkenden bombast: die klippen waarop veel nationale of als nationaal bedoelde poëzie (men denke aan Helmers!) te pletter vaart. Hij schrijft een Pruisischen, d.i. een strengen en soberen, overigens den eenigen bij zijn onderwerp passenden, stijl; als flinke soldaten schrijden zijn vast gerhythmeerde, traditioneel regelmatige, kloek gespierde verzen die allen overtolligen, uiterlijken opsmuk schijnen te verachten, sterk door eigen innerlijke kracht.

Opdat de lezer zich een denkbeeld moge vormen van des dichters kunst en tevens van den nationalen geest van zijn werk haal ik een heel gedicht aan. (De dooden van wie in de volgende verzen sprake is, zijn in de eerste plaats de jonge Duitsche vrijwilligers -

[p. 370]

grootendeels studenten - die te Langemarck in West-Vlaanderen in grooten getale gesneuveld zijn; het gedicht is ontleend aan een cyclus getiteld: Langemarck).

Wir wollen frei sein, aber nicht vergelten,
Der Krieg hat diese Welt genug zerstört,
Die Toten sollen unser Herz nicht schelten,
Sie wachsen mit der Kraft, die sie beschwört.

Sie hüten Feuer, die im Finstern dampfen,
In ihren Händen ruht das Weltgericht,
Sie wollen weder Schlachten, die zerstampfen,
Noch einen Gegner, der Verträge bricht!

Sie sind vom Tageslichte nicht geblendet,
Sie leben ihren Tod, sie bannt der Ort,
Und jede Tat, die unser Schicksal wendet,
Vollendet sie und pflanzt ihr Wesen fort.

Wir müssen glauben und sie müssen hoffen,
So schlingt der Reigen sich zum Wechselchor,
Und nur Verrat hält ihre Wunden offen
Und wälzt den Stein vor ihres Grabes Tor.