De Tijdstroom. Jaargang 2

[p. 424]

Aantekeningen

Het Leven dat wij droomden.

In ‘Boekzaal’ schrijft J. Panhuyzen over Roelants' laatste roman: Het is een betrekkelijk oud en bekend gegeven, dat Maurice Roelants hier heeft behandeld, maar, zooals Chesterton in zijn nieuwste boek opmerkt, alle gegevens zijn tenslotte betrekkelijk oud en bekend, daar is niets aan te veranderen; de schrijver en dichter heeft niet tot taak iets absoluut nieuws te geven, maar het bekende te doen zien, alsof het onbekend, alsof het nieuw was. En hierin is Maurice Roelants geslaagd. ‘Het Leven dat wij droomden’ is met een lichte wijziging de geschiedenis van een oud, bekend geval, maar het is geen oude bekende geschiedenis. Zijn roman herinnert aan de Franschen psychologischen roman, bezit dezelfde strakke eenheid en de beheerschtheid in het kiezen der détails; nergens wordt de persoonsuitbeelding te overwegend, het zielkundig proces blijft de hoofdzaak en wordt in zijn fijnste en diepste nuanceeringen gevolgd, maar ondanks deze treffende zakelijkheid, heeft er in dit boek, zonder dat ergens de schrijver zich op den voorgrond dringt, een bedwongen maar diep mededoogen en een groote hartelijkheid, die het van den Franschen, psychologischen roman onderscheidt.

Prijzen:

De Beernaert-prijs werd toegekend aan Gery Helderenberg voor zijn bundel ‘Smeltkroes’. Deze toewijzing kan ons slechts verblijden, daar deze priester-dichter totnogtoe al te zeer werd vergeten.

De van der Hoogt-prijs groot f 1000 werd toegekend aan Johan Fabricius voor zijn werk: Komedianten trokken voorbij.

De jaarlikse Mei-prijs groot f 1000 werd voor de helft toegekend aan Theun de Vries voor zijn ‘Rembrandt’ en voor de helft aan Siegfried van Praag voor zijn ‘Man van aanzien’.

De Goethe-viering in Duitschland.

In Duitschland worden de altaren nog niet afgebroken. In Juni kongresseren de Rijnlandse dichters. In Augustus vieren de scholen en de Jeugdgroeperingen en de 28ste, Goethe's geboortedag, zullen de vertegenwoordigers der regering en van het Duitse volk samenkomen.

Een kleine koning.

‘In de Vossische Zeitung’ van 30 en 31 van de vorige maand worden de feesten van geheimraad Goethe en professor Hegel, welke door een plaatselike vereniging op touw gezet werden, beschreven met een ongepaste woordenpraal en met uitvoerigheid, die niet wijdlopiger had kunnen zijn, indien het gold over de Kroningsfeestelikheden van een monarch verslag uit te brengen. In andere openbare bladen mag over dergelike door private personen georganiseerde feesten opgenomen worden wat de redakteur geschikt vindt, voor dagbladen past hoogstens slechts een kort bericht over zulk een feit en daarom gelast ik U, de Censor der Berlijnse dagbladen hierover te onderrichten.

Frederik WILLEM.
Kabinetorder van Fred. Willem III
van 13 September 1826.

‘Drang’.

‘Drang, is de naam van het tijdschrift voor kunst en letteren dat de Dinaso-jongeren uitgeven. Wij zullen over dit eerste nummer niet te lang uitweiden, wij willen eerst zien wat de redactie over een ruimer tijdspanne verwezenlijken zal. Dat Moens die eerlijkheid tegenover ons blad niet heeft gehad, moet niet te zeer verwonderen wie zijn proza in dit nr. van ‘Drang’ leest en wie op de hoogte is

[p. 425]

Maxim Gorki.
Frans VAN IMMERSEEL.

[p. 426]

van ‘den mannelijken geest’ die hem op zijn beste meetingen bezielt.

De inhoud van dit eerste nummer: ‘Inleiding’. - Gedicht van Toon Maes en vertaalde gedichten van Parnell en Brooke. Over Rodenbach, door Moens - en over Coolen door Johan Egill. Eindelijk een bijdrage van een zekere P.B. over ‘Wettelijke Dwang’ waarin deze een uiteenzetting der Dinaso-leer begint.

Wij voelen niets voor dictatuur, en zijn tegen de geweldsmethode die haar mogelijk maken moet of bestendigen. Ons nationalisme is onderworpen aan de kristelijke zedeleer en de maatschappelijke herordening die wij voorstaan vindt haar richtlijnen in de leer der Kerk, in 's Pausen wereldbrieven vooral in Quadragesimo Anno van Z.H. Pius XI. Wij zijn voor decentralisatie en een gezuiverde democratie. Het zal ons welkom zijn als ‘Drang’ op een eerlike manier over deze punten met ons van gedachten wisselen wil.

Het eerste nummer verscheen in Maart. We wachten nu (half-Junie) nog op het tweede.

André DEMEDTS.

Goethe.

We krijgen Goethe en Goethe en Goethe. Nu is Goethe eens de grootste.

Geduld. De kamer krijgt ieder jaar een andere huurder. Maar ook J.B. Bloem klopt op de deur in ‘Den Gulden Winkel’.

‘.., Ik heb me nooit tot Goethe aangetrokken gevoeld..,

Ja, het valt niet te ontkennen, Goethe is zeer vaak te kort geschoten in die hoogste, meest karakteristische eigenschap van groote kunst: het gratuïte, het nuttelooze, in den hoogsten zin (die voor den geletterden ethischen philister - gelukkig - voor eeuwig verborgen zal blijven). Dit komt er tenslotte echter niet op aan, daar hij die hoogste kunst toch ook gegeven heeft. Maar het was noodzakelik, tegenover den kritiekloozen lof van zoo vele en meest verdachte zijde, dit uit te spreken. - Dit alles neemt niet weg, dat de eerste Faust, al behoort het dan ook niet tot de allergrootste werken van de wereldliteratuur, toch een fraai en interessant werk is’.

Het is maar goed, dat er eens een koeltje waait... verhitte hersens zijn gevaarlijke dingen. Bloem weet dat zeer goed. En hij durft het zeggen.

Nekrologie.

In de loop van een enkele week werden aan de Nederlandse literatuur ontnomen de drie dichters René de Clercq, Jan Hamnenecker en Frederik van Eeden, evenals de Vlamingenvriend L. Simons, oud-bestuurder van de Wereldbiblioteek te Amsterdam.