De Tijdstroom. Jaargang 2

[p. 137]

Toneel
Randnota's   Pieter G. Buckinx

Het Nationaal Vlaams Toneel.

Het Nationaal Vlaams toneel opende dit twede speeljaar met ‘Noë’ of ‘De Zondvloed’ een modern bijbeldrama, dat door André Obey voor het gezelschap van Jean Copeau te Parijs werd geschreven en door Paul de Mont in een gezapig Nederlands werd overgebracht.

Rond de hoofdfiguur, die door Staf Bruggen schitterend werd vertolkt, streefde dit hele groepje naar een bewogen samenspel, zodat deze vertoning, in het slotbedrijf uitgroeide tot een indrukwekkend hoogtepunt.

De poging van Paul de Mont, om, in overeenstemming met onzen volksaard, de partituur van dit stuk een paar tonen noordeliker te transponeren, leek ons niet overal even gelukkig, en wij menen dat door deze transposisie meerdere toneeltjes met een sterk lyriese inzet, op het harde vlak der middelmatigheid terecht kwamen.

De poetiese luister, het dynamies geladen rythme waarmee Johan de Meester vaak zulke stijlvolle effekten bereikte, vinden wij maar al te weinig terug in de vertoningen van dit gezelschap dat tans een meer klassieke speeltrant huldigt.

De regie, die door Michel van Vlaenderen werd waargenomen getuigde van een heldere ernst en van een soberheid die ons met verwachting naar verder werk uitzien doet.

Het Vlaamse Volkstoneel.

Na ‘De Barbier van Sevilja’, deze gemodernizeerde groteske, waarin, naast Jan de Haen en R. Grassin ook Ward en Leo Hens kans kregen om naar hartelust te akteren, vergastte het vlaamse volkstoneel ons op een ‘hartroerend tropendrama’ van Frans Delbeke, waarvoor hij de duistere naam ‘Wanda’ vond.

Naast inderdaad roerende gemeenplaatsen als: Gij hebt met uw nagels gewroet in de wonde mijner ziel - Ik ben alleen en verlaten - geen macht ter wereld kan ons nog scheiden - haat - bloed en wraak - ontlokte dit tropendrama aan de schone blauwe ogen van Maria Melis, zulk een vloed van waterlanders, dat de toeschouwer wel een hart van steen hebben moet om daaraan te weerstaan.

Noch de regie die het spel uitsluitend op het achterplan hield; noch de spelers, die nutteloos zoveel energie hebben verspild, vermochten dit stuk, dat wij zonder aarzelen naast ‘De Twee Weezen’ klasseren, te redden.