De Tijdstroom. Jaargang 2

[p. 69]

Het spel van Ruusbroec de wonderbare
Rik Delport

(Fragment uit het tweede deel).

Stilaan komt een rood licht over het tooneel hangen - achter het klooster daalt de zon. Ruusbroec zit onder de linde, naast hem de zonnebloem. Ze heeft haar hoofd naar de stervende zon gekeerd. Ruusbroec staat recht en zegt tot haar:

Ruusbroec.

- Waarom kijkt ge naar het Westen, zonnebloem, en waarom is uw kroon zoo wonder groot.

Zonnebloem.

- Nog eenige oogenblikken maar, en mijn minnaar zal wegzinken in de duisternis. Nu kan ik dieper schouwen in zijn bloedend hart, en daarom wil ik zijn laatste glans in mijn kelk ontvangen.

Ruusbroec.

- En wat doet ge, zonnebloem, als de duisternis komt?

Zonnebloem.

- Dan sluit ik mijn hart in mijn kelk, en dan wacht ik den heelen duister-killen nacht, tot morgen zijn liefdegloed me weer wakker kust.

Ruusbroec.

- O zonnebloem, spreek verder, want gij weet dingen die wij niet vinden kunnen.

Zonnebloem.

- De warmte en het licht der zon zijn mij Gods genade, waarvoor ik mijn hart wijd openzet, en wiens loop ik ootmoedig, neigende volg, zoolang ik de hitte der genade voel. Maar als de genade hare beroering staakt, dan is het nacht, en wacht ik den nieuwen zonsopgang af.

(De bij zweeft over het tooneel en buigt liefelijk voor de zonnebloem).

De Bij.

- Zuster zonnebloem, ik breng u mijn late groet.

Zonnebloem.

- Ik ging juist mijn huizeken sluiten zuster bij. Ik wachtte alleen nog op uw kus.

(De Bij puurt de honing uit de bloem).

De Bij.

- Ik zoek de gansche dag zuster, bij alle bloemekens, naar de mooie gaven des Heeren, honing en was. Geen bloem echter die me zooveel schenkt als gij zuster zonnebloem.

Zonnebloem.

- De Heer heeft mijn hart ontloken, hij doet in mij al de inwendige krachten groeien en bloeien en vloeien van vreugde

[p. 70]

en zoetheid. Ik krijg de groeikracht, ik geef u zoetheid en was, en gijzelve werkt ook voor anderen.

Ruusbroec.

- O naarstige bij, zeg mij hoe gij arbeidt, opdat ik leeren moge hoe ik handelen moet.

(De Bij schrikt bij het hoor en van Ruusbroec's stem. Met trillende vleugels blijft ze aan den rand van het tooneel zweven).

De Bij.

- O, een mensch.

Zonnebloem

(lachend).

- Schrik niet, zusterbij, en laat je angel maar. Want deze mensch is goed, en zijn hart begrijpt vele dingen.

De Bij

(zachtjes naderend).

- Ik groet u, wondere mensch.

Ruusbroec.

- Ik groet u bekoorlijke bij, zeg mij den regel van uw leven.

De Bij.

- Ik woon in vereeniging, in de vergadering van mijn gezelschap, en vlieg uit, niet bij storm maar bij stil rustig weer, in den zonneschijn. Honing en was ga ik zoeken, en voer ze naar de vergaderde vereeniging opdat ze tot groot nut van de gemeenschap vruchtbaar worde.

Ruusbroec.

- Ik dank u zuster.

De Bij

(zingend).

- Zoo doet de wijze mensch, als de bij, als de bij. N'avond zuster zonnebloem. N'avond goede mensch, die zoo leergierig zijt.

Zonnebloem.

- Goeden avond zuster.

Ruusbroec

(droomend).

- Goeden avond.

De Bij zweeft weg. - Er hangt nog alleen een zacht purperen licht omheen alle dingen. - Het woud ruischt.

De Linde

(zwaar).

- Nu maakt het woud zich klaar voor het groote gebed van den avond.

De Boomen.

- De dag was schoon, wij danken den Heer.

De Bloemen.

- De zonne heeft ons lang gekust. Wij danken U Heer.

De Vogels.

- De lucht was wijd en blauw. De Heer zij dank.

De Linde.

- Zing nu broeders boomen uwe ruischende psalmen en gij bloemen laat uw opperste schoonheid den Heer een loflied zijn; gij vogels, gij insecten, en gij alle dieren, die leeft door en voor de genade van den schepper, dat uwe stemmen zich vereenigen tot het laatste, het schoonste alleluia ter eere van den milden gever van alle leven.

[p. 71]

Machtig grootsch stijgt nu de symfonie van het Woud. Ruusbroec knielt neer onder de Linde die nu in wonderen gloed staat.

De Linde.

- Heere God, meester van het geschapene, wij danken U, wij verheerlijken U, wij beminnen U.

En gij mensch die het woud begrijpt, schrijf neer, dat alles was en is en zal zijn ter eere van God, de Heer.

Schrijf neer, dat alle dingen, deel van een geheel, wentelen rondom de eene wet God.

Schrijf neer, dat alle namen van wezens en dingen, slechts klanken zijn, atomen van klanken, van den nooit gehoorden en nooit nooit uitgesproken naam van God.

De muziek sleept zachtjes door.

Ruusbroec.

- Heer, hoe kan ik ooit verklanken, wat ik hoor en verneem.

De Boomen

(zwaar ruischend).

- Ruusbroec schrijf neer!

De Vogels

(kweelend).

- Ruusbroec schrijf neer!

De bloemen

(hoog zingend).

- Ruusbroec schrijf neer!

Ruusbroec.

- Mijn taal is onmachtig. Meester, hoe kan ik die schoonheid vangen in mijn schamel woord.

Koor.

- Ruusbroec, schrijf neer!

Ruusbroec.

- Ik wil het beproeven; maar help mij God.

(Hinckaert en Coudenberg komen met de andere paters in de deuropening staan).

Hinckaert.

- Eindelijk, daar is hij.

Coudenberg.

- Stil - een wonder - die boom - een wonder.

Allen knielen want Gods adem hangt over Ruusbroec. - De paters knielen in den gang van het klooster. Van uit de verte ruischt het orgel en mengt zijne klanken met het avondgebed van het woud.

Doek