Tijdschrift voor Nederlandse Taal- en Letterkunde. Jaargang 25

Een Hollandsch woord in het Tamil en het Kanareesch.

In den tijd dat de Oostindische Companie nog kantoren bezat in Zuidindië heeft een Hollandsch woord zijn weg gevonden in het Tamil en het Kanareesch. Het bedoelde woord is kakhuis, dat in het Tamil den vorm heeft aangenomen van kakkuśu, in het Kanareesch van kakkasu of kakkōsu. De u heeft den klank van de korte u van 't Hoogduitsch en Italiaansch; in de eindlettergreep wordt ze zelfs zóó kort uitgesproken, dat ze nagenoeg zoo klinkt als onze doffe e.

In den ‘Tamil and English Dictionary’ van Rev. Miron Winslow, (p. 971) leest men achter kakkuśu: ‘(Port.) A privy’, waaruit blijkt dat de man noch Portugeesch, noch Hollandsch kende. In de ‘Kannaḍa-English School-Dictionary’ door J. Bucher, wordt het woord vertaald met: ‘A cac-hus: a privy.’ Men ziet hieruit dat het woord ook bij de Engelschen, ten minste in Indië, niet ongebruikelijk is.

In 't Javaansch is het opgenomen onder den vorm van kakkus; ook in 't plat-Maleisch is het algemeen in gebruik.

[p. 80]

Voor de juiste uitspraak van de ui in de 17^de eeuw is uit de aangehaalde vormen niets met zekerheid af te leiden. Wel kan men zeggen dat de ui in huis anders klonk dan in duit, gelijk trouwens nu nog het geval is. Terwijl namelijk de ui in huis in 't Javaansch en Maleisch, alsook in bovengenoemde Drawiḍische talen door u (spr. oe) wordt weergegeven, en in schuitje door o: Jav. en Mal. sĕkotji, is uit duit in 't Mal. geworden duwit, Jav. ḍuwit (spr. doewit), Toumbulusch roit, enz. De inlanders hebben dus duidelijk een i gehoord als bestanddeel van den ui-klank in duit, in tegenstelling tot de uitspraak van ui in huis. Evenzoo de Engelschen die aan onze taal hun woord doit ontleend hebben, terwijl zij huis weergeven met hus. In Dutch vertegenwoordigt de u niet onze ui, maar de oudere uu, want het woord moet reeds in zwang gekomen zijn in een tijd toen men duutsc, duutsch zeide. Buitendien is het mogelijk, schoon niet waarschijnlijk, dat het uit het Nederduitsch van Noord-Duitschland in 't Engelsch is gekomen.

Utrecht.

h. kern.