Tiecelijn. Jaargang 12

[p. 105]

intro

Reynaert en Tiecelijn op het informatiepad

Vossen betreden slechts zelden snelwegen. Als dit toch gebeurt, dan zijn de gevolgen veelal fataal. Het beeld van een dode vos langs een drukke verkeersweg is stilaan niets meer om bij stil te staan. Sommige vossenkenners zijn ervan overtuigd dat de versnelde intrede van de vos in Vlaanderen te verklaren is door het feit dat vossen zich via snelwegen vanuit de wilde Ardennen naar Vlaanderen begeven. Wij vermoeden dat zij veeleer via natuurlijke biotopen en de kromme rivierlopen naar het meer verstedelijkte Vlaanderen zijn gekomen. Reynaert voelt zich immers beter thuis op kromme paden. De suggestie van de jagers dat het vooral groene jongens zijn die de vossen in Vlaanderen uitzetten, lijkt ook vergezocht. Of zijn het misschien Reynaerdofielen die de vos ‘te Vlaendren waert’ hebben gebracht? Vosje blijkt zich in elk geval opnieuw in Vlaanderen thuis te voelen.

Geen betere kameleon dan de vos. Reynaert adapteert zich aan elke tijd, vindt in elke tijd zijn eigen jasje. In het laatste decennium werd hij ook heer en meester van het kleine schijfje. In Vlaanderen en Nederland bracht Jo van Eetvelde in 1991 een krachttoer tot stand door het verhaal in drie uur, 36 minuten en enige seconden op cd te vertolken. Een portret van de voordrachtskunstenaar en een terugblik op zijn exploot vindt de lezer in een volgend nummer. In de Duitse boekhandel was dit jaar een boek met de tekst van Goethes Reineke Fuchs te vinden mét een cd. Een specifieke Reynaert-cd-rom is wellicht niet meer voor dit millennium, maar is wel wenselijk. De tekst van het Middelnederlandse vossenverhaal (Comburgse handschrift en ook enkele fragmenten) is wél reeds op cd-rom te vinden, met name op een wonderbaarlijk (enige kinderlijke verwondering is de beginnende informatiesnelweggebruiker niet vreemd) schijfje van twaalf centimeter doorsnede waarop én het volledige Middelnederlandsch woordenboek én het volledige Corpus Gysseling staat, aangevuld met diverse tientallen teksten op rijm en in proza. De onderzoekersdroom om eens tegen betaalbare prijzen deze standaardwerken en teksten op de kop te tikken, wordt meteen gerealiseerd. Door de diverse zoekfuncties kan je in seconden een woord doorheen al deze teksten opsporen. Een onderzoeker die dit schijfje niet bezit, behoort tot een verloren generatie. Het onderzoek zal nooit meer hetzelfde zijn ... het gemijmer over papiergeur en prachtig ingebonden banden ten spijt. Integendeel, in onze schrokzucht naar nog meer informatie verwonderen we er ons over waarom het Dyckse Reynaerthandschrift en de integrale Comburgse codex niet op de cd-rom staan.

Het meest tot de verbeelding sprekende artefact in het land van de koning Wonder van de technologie is natuurlijk het Internet. Ook op deze informatiesnelweg loopt Reynaert kromme paden. Wie op de trefwoorden Reynaert/Reinaert inlogt, komt bij de meest wonderlijke fenomenen, maar vindt tussen de ballast enkele interessante sites. Zo de website van de International Reynard Society: http://www.hull.ac.uk/FR_Web/fox.html met een bescheiden homepage. Ook Reynaertteksten (in het Nederlands en het Duits) zijn op het Internet te vinden. Hiervoor tikt u op het scherm de wonderlijke formule http://www.dds.nl/~ljcoster in. Fraai wordt de site van Reynaertland Hulst, die wellicht in november op het Internet verschijnt. Lochristi heeft zelfs een eigen koning Nobel (film-)website.

De vzw Tiecelijn-Reynaert past zich evenals de vos aan de nieuwe informatiewegen aan. Vanaf 1 oktober kunnen zij die over een internetaansluiting beschikken,

[p. 106]

rechtstreeks met de redactie in contact treden en e-mailen op ons adres. Gedaan met het versturen van schijfjes met niet-converteerbare teksten of met het lange wachten op een brief of pakje uit Nederland of Zwitserland. In theorie althans. Het e-mailadres van Tiecelijn en de vzw Tiecelijn-Reynaert is [e-mail]. Tevens wordt tegen begin november een eigen website aangemaakt. Lezers kunnen er dan alle mogelijke informatie vinden over de vzw en het tijdschrift: de doelstellingen en de structuur van de vzw (inclusief de statuten en het jaarverslag 1998); het beleidsplan 1998-2002 van Tiecelijn, de technische gegevens, de richtlijnen voor de auteurs, de abonnementsvoorwaarden en info over de sponsors. Van het recentste nummer worden telkens de intro en de inhoudsopgave opgenomen. Voor dit nummer betekent dit bijvoorbeeld de boeiende studie van Yvan de Maesschalck over Willem Elsschot en de Reynaert. L.P. Boon zei ooit dat het Reynaertboek van J.W. Muller het enige boek was dat in Elsschots bibliotheek stond. In het tweede artikel presenteert Herman Brinkman een zeer opmerkelijke vondst van enkele Reynaertregels in een vijftiende-eeuwse Rijswijkse kloostertekst. Deze studie zal verder Reynaertonderzoek naar het Reynaertpubliek en de Reynaertnaleving zeker mee bepalen. In de grafiekkroniek bespreekt Willy Feliers enkele Reynaertprenten van de Rus Joeri Ljoeksjin en brengt diens Reynaertinteresse in verband met de Finse Kalevala.

Op de Reynaertwebsite van Tiecelijn is verder informatie te vinden over de diverse publicaties waaraan de vzw heeft meegewerkt, over de Herman Heyselezing, over bustochten door het Land van Reynaert, over het Intergemeentelijk Project Het Land van Reynaert en over cursussen, lezingen en een Reynaertleesclub. Van Van den vos Reynaerde en Reynaerts historie worden samenvattingen gegeven en ook de integrale Comburgse Reynaertredactie wordt opgenomen. Er worden ook links gelegd naar andere Reynaertwebsites. En verder vindt u nog een bibliografie voor de beginnende en gevorderde Reynaerdist, een agenda van de Reynaertactiviteiten, een inventaris van het Reynaertgebeuren en een Tiecelijnbibliografie 1996-1998. Aan een integrale bibliografie 1988-1999 wordt gewerkt. De website werd aangemaakt door Wim Heirman en is verlucht met Reynaertprenten van onder andere Wim de Cock. Voor de integrale Tiecelijn blijven wij zweren bij de gedrukte versie. Veel leesplezier!

Rik van Daele