Tiecelijn. Jaargang 7
(1994)– [tijdschrift] Tiecelijn–
Auteursrechtelijk beschermd
[pagina 126]
| |
Reineke Fuchs von Johann Wolfgang von Goethe illustriert von 38 Künstlern. Herrliberg, Galerie Vogtei, 1993.Ter gelegenheid van het twintigjarig bestaan van Galerie Vogtei te Herrliberg, Zwitserland, heeft men een bibliofiele uitgave van Reineke Fuchs van Goethe uitgegeven. De oplage bedraagt 500 exemplaren. Hiervan zijn 350 exemplaren voor de verkoop gereserveerd. Gekozen werd dit verhaal omdat het ‘versprach eine Fundgrube für gute Bildanstösse zu werden’. Het is een bijzonder fraaie uitgave. Het grote belang ervan is dat 38 Zwitserse moderne kunstenaars het verhaal hebben geïllustreerd. Nagenoeg alle denkbare grafische technieken zijn gebruikt, van potlood-tekening tot airbrush-techniek. De afdrukken van de illustraties zijn goed. Opvallend is bij het bekijken ervan dat nagenoeg geen illustratie duidelijk aansluit bij de alom bekende illustratie-traditie van dit verhaal. Het is een fraai ‘prentenboek’ geworden. De tekst is afgedrukt naar de eerste druk van Goethes ‘Werke’, 1828-1833. Daar is natuurlijk geen bezwaar tegen, maar omdat de tekst is verkleind (?) en door middel van offset-techniek gedrukt op Ingres D'Arches-papier, een papiersoort die lijkt op geschept papier - ruw en een beetje opdikkend -, is deze nagenoeg onleesbaar geworden. Het boek is te koop voor 220 DM. Men kan zich ook het boek en een originele afdruk van een van de illustraties aanschaffen (de keuzemogelijkheid is beperkt tot vier illustraties) voor 420 DM. Galerie Vogtei, Gartenstrasse 22, CH-8704 Herrliberg, Zwitserland. | |
A. Czech, Reineke-Fuchs-Illustrationen im 19. Jahrhundert. Reihe Kunstgeschichte. Band 53. (Tuduv-Studien.) München, 1993. ISBN 3-88073-440-2. (Circa 100 HF/1900 BF).In deze studie, een Inaugural Dissertation, gaat Czech uitvoerig in op de rijke illustratietraditie in Duitsland. Hij geeft eerst een kort overzicht van de traditie tussen de vijftiende en de achttiende eeuw en behandelt apart de illustraties van Allart van Everdingen. Dan komen de illustraties van Johann Heinrich Ramberg, Ludwig Richter, Johannes Ballhorn, Wilhelm von Kaulbach, Theodor Julius Kiellerup en de illustraties in kinderboeken en ‘volksboeken’ aan de orde. Een concordantie van de diverse scènes en de uitbeelding ervan door de illustratoren, (p. 186-193) en een uitvoerig overzicht van de illustraties voorkomend in boeken, gedrukt tussen 1800-1870/80 (p. 194-217) zijn uiterst handige hulpmiddelen die in het boek zijn opgenomen. Na p. 227 volgen nog 150 pagina's met illustraties. De illustraties zijn weergegeven fotokopieën afgedrukt naar fotokopieën. De kwaliteit ervan is zeer slecht. Ondanks de slechte kwaliteit is het toch een handig hulpmiddel; men treft zelden zoveel met elkaar verband houdende en onderling vergelijk- | |
[pagina 127]
| |
bare illustraties bij elkaar aan. De tekst van Czech is niet diepgaand. De relatie tussen de illustraties van Van Everdingen en andere kunstenaars is niet uitputtend behandeld. Diverse overeenkomsten heeft hij niet gesignaleerd en/of verkeerd uitgelegd. Hij gaat ook in op de ‘inscripties’ die voorkomen op de illustraties van Kaulbach. Voor een deel leest hij niets, terwijl er toch iets staat en voor een deel leest hij iets anders dan wat er in werkelijkheid staat. De opgenomen literatuurlijst verraadt een beetje dat de auteur niet op de hoogte is van recente ontwikkelingen op het gebied van de illustratiegeschiedenis van Reynaert de Vos, Reineke Fuchs enz. Het is een studie die met iets meer begeleiding een voortreffelijk werkstuk had kunnen worden; nu is het een duur boek dat niet echt betrouwbaar is. | |
H. Kirmse, Goethes Reineke Fuchs. Editionen und Illustratoren, in: Imprimatur. Ein Jahrbuch für Bücherfreunde. N.F. Band XV. Gesellschaft der Bibliophilen e.V., Frankfurt am Main, 1994, p. 43-79.In deze uitvoerige en prachtig geïllustreerde bijdrage gaat Kirmse in op de illustratie-traditie van Goethes Reineke Fuchs. De opeenvolging van de diverse edities wordt uitgebreid besproken. Het artikel is grotendeels gebaseerd op boeken uit het bezit van de auteur. | |
Luister naar mijn woorden... Thematische bundel bijeengebracht door Rik van Daele, Ton Luiting en Roger Wastijn. Hilversum/Brugge, Concept, 1994. ISBN 90-74398-08-1. 79 p. Ca. 500 BF.Bundeling van een selectie van de inzendingen voor de ‘Literaire prijzen Reynaert de Vos en Canteclaer 1994’, een organisatie van het stadsbestuur van Deinze met medewerking van de literaire vereniging Concept en het plaatselijk Canteclaercomité. Bevat naast de ingezonden literaire werken van wisselende kwaliteit (poëzie, proza, aforismen en spreuken en limericks) houtsneden van Quellijn en Jegher (1651) en een foto van het ‘Reynaert- en Coppemonument’ van Chris Ferket te Deinze. | |
A. Schwarz, Das Geschlecht des Schelmen, in: (Ed.) L. Tatlock, Chloe. Beihafte zum Daphnis. Bd. 19. The Graph of Sex and the German Text. Gendered Culture in Early Modern Germany 1500-1700. Amsterdam, Rodopi, 1994, p. 329-348.(Ed. A. SCHWARZ) JOHANN WOLFGANG GOETHE/JEAN MALAPATE, Le Roman de Reineke. Lausanne, 1994. (Travaux du Centre de traduction littéraire, 21). ISBN 2-88357-021-3. 54 p. (6 Zw.F.) Bespreking volgt. Erwin VERZANDVOORT |
|