Tiecelijn. Jaargang 6

[p. 36]

Aanvullingen op de bibliografie van Goossens

Deel I

In het in 1988 gepubliceerde boek: De gecastreerde neus. Taboes en hun verwerking in de geschiedenis van de Reinaert. Met een bibliografie van de moderne Nederlandse Reinaert-bewerkingen heeft de auteur, Jan Goossens, een uitvoerige bibliografie opgenomen. Rik van Daele heeft er reeds op gewezen dat deze bibliografie niet helemaal compleet is, (Spiegel der Letteren, 32 (1990), p. 93). Dat is ook een zeer moeilijke opgave; immers in de negentiende en twintigste eeuw zijn veel drukken verschenen. Sommige uitgaven zijn niet of nauwelijks bewaard en soms zijn (herziene, aangevulde) herdrukken niet of moeilijk te herkennen. Ik zal in de volgende nummers van Tiecelijn af en toe een kleine opsomming geven van aanvullingen en / of verbeteringen op deze bibliografie.

In deze lijst zullen ook uitgaven worden vermeld welke na 1988 zijn verschenen. Ik noem bij deze aanvullingen wel gestencilde teksten, geen manuscripten, (zie Goossens, p. 133). De titelbeschrijving en de nummering volgen het boek van Goossens.

2. Van Altena: Reinaert de Vos, de middeleeuwse satire hertaald door Ernst van Altena. Tricht, Goossens 1991. 109 blz.

Heruitgave van de tekst van 1979. De illustraties zijn niet opgenomen. In de inleiding wordt gewezen op: ‘Niet alleen bracht de Vlaamse actrice Tine Ruysschaert een verkorte versie van mijn “hertaling” zo'n tweehonderdmaal op de planken, hij kon ook dienen als basis voor het libretto van de opera die, op muziek van Ruud Bos, door de Stichting Kameropera Nederland (SKON) op het programma werd genomen.’ (p. 6-7). Voor een bespreking, zie: Tiecelijn, 1991, p. 75-76 en p. 113-116.

38. R. van Genechten. Hierbij geen bibliografische aanvulling. In de Volkskrant van zaterdag 25 mei 1991 verscheen een uitgebreid artikel van Gerard Groeneveld en Egbert Barten over een tekenfilm. Ik citeer hier de introductie van het artikel: Reynaert en het jodenbeest. ‘Bij een inventarisatie van oud materiaal in het Nederlands Filmmuseum is een curieus filmfragment teruggevonden: een helft van de antisemitische tekenfilm “Van den Vos Reynaerde”. Een van de eerste Nederlandse kleurenfilms, met een zeer kwalijke inhoud en bedoeling, maar van een opmerkelijke kwaliteit. De film, die in de oorlog gemaakt werd door een Haagse filmmaatschappij, was bedoeld als een subtielere variant van Duitse anti-joodse films als Jud Süss en Der Ewige Jude. Om nog onbekende redenen is hij nooit in de bioscopen vertoond...’ Deze film is gebaseerd op het boek van Robert van Genechten. (Zie ook Tiecelijn, 1991, p. 73-75.)

42. De Geyter - H.C. Van deze uitgave is ook een editie uitgegeven door: Editions du Lombard, Brussel. Le roman du Renard. Illustrations de Oscar Bonnevalle. Editions du

[p. 37]

Lombard, Bruxelles. / Reinaert de vos. Illustraties van Oscar Bonnevalle. Editions du Lombard, Brussel.

Het betreft een uitgave van: ‘Le timbre Tintin / De Kuifjesbons’.

De uitgave telt 59 blz. en het formaat is iets afwijkend van de Victoria-uitgave. Het voorplat is veel eenvoudiger uitgevoerd. De teksten zijn geheel identiek.

68. De Mont 1: Paul de Mont; Reinaert de vos. Dramatische bewerking naar het oude dierenepos.

(z.j.), (z.pl.), Op het voorplat wordt aangegeven: Druk gebr. Pollaert - Roermond. 74 blz.

Bevat dezelfde tekst als Goossens 68, maar zonder de regie-aanwijzingen.

Aanvulling

000. Fransen, Joop; Reynaert. Fabelopera in drie bedrijven. Muziek: Willem Woestenburg, Teksten: Joop Fransen.

Voor het eerste uitgevoerd te Amsterdam in Theater Marcanti, op vrijdag 6 oktober 1989. Het stuk speelt in de twaalfde eeuw in Vlaanderen.

Amsterdam 1989. Gestencilde uitgave, formaat A4, 60 blz.

Toneelbewerking van Reynaert I.

000. Glazemaekers, Dr. I., Ridderpoëzie en Reinaert de vos. Diest, Kunstuitgeverij Pro Arte p.v.b.a. (z.j.). 97 blz.

(‘Dit is het 1e deel in de reeks “Keurbladzijden uit de Nederlandsche letterkunde” welke staat onder redaktie van Drs. Karel Vertommen. Deze reeks, samengesteld uit 36 deelen, verschijnt bij de kunstuitgeverij “Pro Arte” P.V.B.A. te Diest, onder leiding van Jos Philippen.’)

Blz. 66-93 bevat de tekst; Van den vos Reinaarde. In 711 verzen met kleine proza-lassen wordt de Reynaert I naverteld. De tekst is dus zeer verkort.

000. Naaijkens, Jan; Reinaert komt terug. Een openluchtspel door Jan Naaijkens.

(z.pl.), (z.j). Gestencilde uitgave, A4-formaat. 47 blz.

Deze toneeltekst is een bewerking van Reynaert I. Naast de bekende dieren treden o.a. ook op: de uil, de giraffe; Botram Blodaard, de baljuw; Decius Mus, rentmeester; Lamfreit, een dorper; een berenleider, een beul.

Dit openluchtspel werd in het begin van de jaren vijftig onder andere opgevoerd in Hilvarenbeek. (In een volgende bijdrage zal ik op deze tekst terugkomen).

Erwin VERZANDVOORT