Thet Oera Linda Bok

Hirby kvmth tha skêdnesse fon Jon.

Jon, Jôn, Jhon a^end Jân is al ên mith jêven, thach thet lêit anda utsprêk thêra stjurar, thêr thrvch wenhêd ellas bikirta vmbit fâra a^end hard hropa to mvgane. Jon tha^et is jêva was sêkêning, bern to-t-Aldergâ, to-t Flymar ut

[p. 91]

Hierbij komt de geschiedenis van Jon.

Jon, Jôn, Jhon en Jan is gelijk met gegeven, doch dat ligt aan de uitspraak der zeelieden, die uit gewoonte alles bekorten, om het verre te mogen spreken en luide te roepen. Jon, dat is gegeven, was zeekoning, geboren te Alderga, het Fly-

[p. 92]

fâren mith 100 a^end 27 skêpum, tohrêth fâr en grôte butarêis, rik to lêden mith ba^ernstên, tin, kâper, yser, lêken, linnent, filt, fâmna filt fon otter, bêver a^end kanina hêr. Nw skold er fon hir jeta skriffilt mith nimma; tha to Jon hir kêm a^end sach ho Ka^elta vsa rom rika burch vrdên hêde, thâ wa^erther sâ uter mête heftich, that er mith al sinum ljudum vpper Flyburch of gvng a^end thêr to witterjeld thene râda hône an stek. Men thrvch sin skelta bi nacht a^end svme sinra ljudum wa^erth thju foddik a^end tha fa^emna hret. Tach Syrhêd jefta Ka^elta ne mochton hja navt to fâtane, hju klywde vppa utroste tinne, jahweder tochte that hju inna logha omkvma moste, thâ hwat bêrde? Dahwile al hira ljuda sta^ek a^end stif fon skrik standon, kêm hju skêner as â-to fora vp hira klêppar to hropande nêi Ka^elta min-âis^(*) Thâ strâmada tha^et ora Skelde folk to hâpa. As tha stjurar that sâgon hripon hja fâr Minerva wy. En orloch is thêrut kvmen, hwêrthrvch thvsande fallen send.

Under thesse tidon was Rôsamond tha^et is Rôsa mvda Moder, hju hêde fûl in thêre minne dên vmbe frêtho to wârja, tach nw-t alsa a^erg kêm, myk hju kirte mête. Bistonda sand hju bodun thrvch tha land pâla a^end lêt en mêna nêdban utkètha, thâ kêmon thâ landwêrar ut alle wrda wêi. Tha^et strydande land folk wa^erth al fat, men Jon burch hin selva mith sin ljud vppa sina flâte, mith nimand bêda tha foddika, byonka Minerva a^end tha fâmna fon bêdar burchum. Helprik thene hêrman lêt-im in banna, men tha hwila alle wêrar jeta o-ra Skelda wêron for Jon to bek nêi-t Flymar a^end forth wither nêi vsa a^elandum. Sin ljud a^end fêlo fon vs folk namon wif a^end bern skêp, a^end as Jon nw sach that ma^en hin a^end sin ljud lik misdêdar strafja wilde, brudon hi stolkes hinne. Hi dêde rjucht, hwand al vsa landar a^end allet ora Skelda folk thêr fjuchten hêdon

(*) Kâlta Min-his, Minnesdochter?

[p. 93]

meer uitgevaren met 127 schepen uitgerust voor eene groote reis en rijk geladen met barnsteen, tin, koper, ijzer, laken, linnen, vilt, vrouwenvilt van otters, bevers en konijnenhaar. Nu zoude hij van hier nog schrijfvilt medenemen; doch toen Jon hier kwam en zag, hoe Kalta onze roemrijke burgt verwoest had, toen werd hij zoo uitermate boos, dat hij met alle zijne manschappen op Flyburch losging en daar tot vergelding den rooden haan instak. Maar door zijn schout bij nacht en sommige zijner manschappen werden de lamp en de maagden gered; doch Syrhed of Kalta mochten zij niet vatten. Zij klom op de uiterste tinne; iedereen meende dat zij in de vlammen moest omkomen; doch wat gebeurde? Terwijl al hare lieden stokstijf van schrik stonden, kwam zij schooner als te voren op haren klepper, hun toeroepende: naar Kalta       . Toen stroomde het andere Schelda volk te hoop. Als de zeelieden dat zagen, riepen zij: wij voor Minerva. Daaruit is een oorlog ontstaan, waardoor duizende gesneuveld zijn.

Te dier tijde was Rosamund, dat is Rosamuda Moeder; zij had veel in der minne gedaan om vrede te bewaren, doch nu het zoo erg kwam, maakte zîj korte maat. Terstond zond zij boden door de landpalen en liet een algemeene noodban uitroepen; toen kwamen de landsverdedigers uit alle oorden weg. Het strijdende landvolk werd al gevat; maar Jon bergde zich met zijne manschappen op zijne vloot, medenemende de beide lampen, benevens Minerva en de maagden van de beide burgten. Helprijk, de heerman, liet hem indagen, maar terwijl alle soldaten nog aan de overzijde van de Schelde waren, voer Jon terug naar het Flymeer en terstond daarna naar onze eilanden. Zijne krijgslieden en vele van ons volk namen vrouw en kinderen aan boord, en als Jon nu zag, dat men hem en zijne lieden als misdadigers wilde straffen, vertrok hij heimelijk. Hij deed terecht, want al onze eilanders en al het andere Schelde volk, die gevochten had-

[p. 94]

wrdon nêi Brittanja brocht. Thius stap was mis dên, hwand nv kêm t-anfang fon tha^et ende:

Ka^elta thêr nêi-t segse êven blyd vppet wêter as vppet land hlâpa machte, gvng nêi tha fa^esta wal, a^end forth vppa Missellja of. Thâ kêmon tha Gola mith hjara skepum ut-a Middelsê Kâdik bifâra a^end êl vs uter land, forth fylon hja vp a^end over Brittannja thach hja ne mochton thêr nên fa^esta fot ne krêja, vmbe tha^et tha sjvrda weldich a^end tha bannalinga jeta fryas wêron. Men nw kêm Ka^elta a^end kêth, thv bist fry bern a^end vmbe litha lêka heth ma^en thi to vrwurpene mâkad, navt vmbe thi to bêterja, men vmbe tin to winnande thrvch thina handa. Wilst wêr fry wêsa a^end vnder mina rêd a^end hoda lêva, tja^en ut then, wêpne skilun thi wrda, a^end ik skil wâka o-er thi. Lik blixen fjur gvng et o-era a^elanda, a^end êr thes Kroders jol ênis omhlâpen hêde, was hju mâsterinne over al gadur a^end tha Thyrjar fon al vsa suder stâta til thêre Sêjene.^(*) Vmbe that Ka^elta hira selva navt to fül bitrowada, lêt hju in-et northlika berchland êne burch bvwa Ka^elta-s burch wa^erth hju hêten, hju is jet anwêsa, men nv hêt hja Kêren-a^ek. Fon thjus burch welde hju lik en efte moder, navt to wille fâr men over hira folgar a^end tham hjara selva forth Ka^eltana^(†) hêton. Men tha Gola weldon by grâdon over êl Brittanja, tha^et kêm ênis dêlis that hju nên mâr burga nêde, twyas that hju thêr nên burchfâmna nêde a^end thryas thrvchdam hju nên efte foddik navt nêde. Thrvch al thessa êrsêka kvn hira folk navt ni lêra, tha^et wrde dvm a^end dor a^end wrde endelik thrvch tha Gola fon al hira ysera wêpne birâwath a^end to tha^et lesta lik en buhl by thêre nôse omme lêid.

(*) Sêjene, de Seine.

(†) Kâltana, Celtae.

[p. 95]

den, werden naar Brittanje gehracht. Deze stap was verkeerd, want nu kwam het begin van het einde.

Kalta, die, als men zegt, even gemakkelijk op het water als op het land kon loopen, ging naar de vaste wal en voorts op Missellia af Toen kwamen de Golen met hunne schepen uit de Middellandsche zee naar Kadix varen en geheel ons buitenland langs en vielen op en over Brittannia, doch daar konden zij geen vasten voet krijgen, omdat de bestuurders machtig en de bannelingen nog Friesch waren. Maar nu kwam Kalta en sprak: gij zijt vrij geboren en om kleine gebreken heeft men u tot verworpenen gemaakt, niet om u te verbeteren, maar om tin te winnen door uwe handen. Wilt gij weer vrij wezen en onder mijn raad en hoede leven, trekt dan uit, wapenen zullen u gegeven worden en ik zal over u waken. Als bliksemvuur ging het over de landen, en eer des Kroders juul eens omgeloopen was, was zij meesteres over allen te zamen en de Thyriers van al onze zuiderstaten tot de Seine. Om dat Kalta haar zelve niet betrouwde, liet zîj in het noordelijke bergland een burgt bouwen. Kaltasburch werd zij geheeten, zij is nog in wezen maar nu heet zij Kêrenak. Van deze burgt uit heerschte zij als eene echte moeder, doch niet ter wille van, maar over hare volgelingen, die zich voortaan Kelten noemden. Maar de Golen heerschten allengs over geheel Brittannia, dat kwam eensdeels, omdat zij geen burgten meer hadden, anderdeels omdat zij daar geene burgtmaagden hadden en in de derde plaats omdat zij geene echte lamp hadden. Door al deze oorzaken konde haar volk niet leeren, dat werd dom en dwaas en werd eindelijk door de Golen van al zijne wapenen beroofd en ten laatste als een stier bij de neus omgeleid.