Thet Oera Linda Bok

Mêna êwa.

1. Alle frya ba^ern send a êlike wysa ba^ern. Thêrvmbe moton hja âk êlika rjuchte ha^eva, alsa blyd vpp-a^et lând as vpp-a^eth ê, tha^et is wêter a^end vp ella tha^et Wr.alda jefth.

2. Allera mannalik mêi-t wif sinra kêsa frêja a^end ek toghater mêi efter hjra helddrvnk bjada thêr hju minth.

3. Heth hwa en wif nimth, sâ jêft ma^en hjam hus a^end wa^erv. N-is thêr nên, sa mot-a^et bvwat wrde.

4. Is-er nêi en ôther thorp gongon vmb en wif a^end wil hi thêr bilywa, sâ mot ma^en him thêr en hus en wa^erf jêwa bijonka tha^et not fon tha hêmrik.

5. Allera mannalik mot ma^en en a^efterdêl as wa^erf by sina hus jêva. Tha nimman ne mêi en fardêl by sin hus na^eva, fül min en ronddêl. Allêna ief hwa en dâd dên heth to mêna nitha, sa^e mêi him tha^et jêven wrde. Ak mêi sin jongste svn that erva. After tham mot tha^et thorp that wither nima.

6. Ek thorp skil en hêmrik ha^eva nêi sina bihof a^end thêne grêva skil njvda that alra ek sin dêl bidongth a^end god hald, til thju tha a^efter kvmmande nên ska^ede navt ne lyda ne muge.

7. Ek thorp mêi en ma^eark hava to kâp a^end to vrkâp iefta to wandelja. Alle-t ôra lând skil bvw a^end wald bilyva. Thâ tha bâma thêra ne mêi nimman navt fa^ella, buta mêna rêda a^end buta wêta thes waldgrêva, hwand tha walda send to mêna nitha. Thêrvmbe ne mêi nimman thêr ma^ester of sa.

[p. 31]

Algemeene wet.

1. Alle vrijgeborenen zijn op gelijke wijze geboren. Daarom moeten zij ook gelijke rechten hebben, even goed op het land als op het ee, dat is water, en op alles dat Wralda geeft.

2. Elk manspersoon mag de vrouw zijner keuze vrijen, en elke dochter mag haren heildrank aanbieden aan hem, dien zij bemint.

3. Heeft iemand eene vrouw genomen, dan geeft men hem huis en werf. Is er geen, dan moet het gebouwd worden.

4. Is hij naar een ander dorp gegaan, om eene vrouw en wil hij daar blijven, dan moet men hem aldaar een huis en werf geven, benevens het genot van de hemrik.

5. Aan ieder manspersoon moet men een achterdeel als werf bij zijn huis geven: want niemand mag een voordeel bij zijn huis hebben, veel min een ronddeel. Alleen wanneer iemand eene daad verricht heeft tot gemeenen nutte, dan mag hem dat gegeven worden. Ook mag zijn jongste zoon dat erven. Na dezen moet het dorp dat terugnemen.

6. Elk dorp zal een hemrik hebben naar zijne behoefte en de graaf zal hoeden dat elk zijn deel bemest en goed houdt, opdat de nakomelingen geene schade lijden mogen.

7. Elk dorp mag eene markt hebben ter koop en verkoop, of tot ruilhandel. Al het andere land zal bouw en bosch blijven. Doch de boomen daarin zal niemand vellen, buiten gemeene raad, en buiten weten van den woudgraaf. Want dewouden zijn ten gemeenen nutte, daarom mag niemand er meester van zijn.

[p. 32]

8. As ma^erkjeld ne mêi tha^et thorp navt mâr ni nimma sa tha tillifte dêl fon tha skat, hor fon tha inhêmar ner fon tha fêrhêmande. Ak ne mêi tha ma^erk skat navt êr vrsellath^(*) ne wertha as tha^et ôra god.

9. Alle-t ma^erkjeld mot jêrlikes dêlath wrde, thrja dêgan far thêre joldêi, an hvndred dêlun to dêlande.

10. Thi grêvetman mit sinum grêvum skil thêr of büra twintich dêla; thêne ma^erk rjuchter tian dêla, a^end sinum helpar, fif dêla; thju folkesmoder ên dêl; thju gâ moder fjvwer dêla; tha^et thorp tian dêla; tha a^erma, tha^et is thêra tham navt wa^erka ni kunna ni müge, fiftich dêla.

11. Thêra, tham to ma^erka kvma, ne mügon navt ni wokeria, kvmath thêr svm, sa is-t thêra famna plicht hjam ka^enbêr to makjana in-vr tha^et êlle lând, til thju hja nimmerthe kêren navt wrde to eng ampt, hwand soka ha^evath en gyra-lik hirte, vmbe ska^et to garja skolde hja ella vrrêda, tha^et folk, thjv moder, hjara sibben a^end tho tha lesta hjara selva.

12. Is thêr a^emman alsa a^erg that-er sjvcht-siak fja jeftha vrdêren wêr vrsellath vr hêl god, sa mot thene ma^erk-rjuchtar him wêra a^end tha famna him noma invr-et êlle lând.

In êra tyda hêmadon Findas folk mêst algadur invr hjara moders ba^erta-lând, mit nôma ald-lând that nw vnder-ne sê lêith; hja wêron thus fêr-of, thêrvmbe nêdon wi âk nên orloch, tha hja vrdrêven send a^end hêinda kêmon to râwane, thâ kêm-er fon selva lândwêr hêrmanna kêninggar a^end orloch, vr altham kêmon setma a^end uta setma kêmon- êwa.

(*) De mârkskat werd in goederen betaald.

8. Als marktgeld mag het dorp niet meer nemen dan het twaalfde gedeelte van den koopschat, noch van de inwoners, noch van den verafwonenden. Ook mag de marktschatting niet eerder verkocht worden als het andere goed.

9. Al het marktgeld moet jaarlijks verdeeld worden, drie dagen voor den Juuldag, in honderd deelen te verdeelen.

10. De grevetman met zijne graven zal daarvan ontvangen twintig deelen; de marktrechter tien deelen en zijne helpers vijf deelen; de volksmoeder een deel; de vroedvrouw vier deelen; het dorp tien deelen; de armen, dat zijn die welke niet werken kunnen of mogen, vijftig deelen.

11. Degene die te markt komen mogen niet woekeren. Komen er sommige, dan is het de plicht der maagden, hen kenbaar te maken over het geheele land, opdat zij nimmer gekozen worden tot eenig ambt, want zulke hebben een gierig hart. Om rijkdom te vergaderen zouden zij alles verraden, het volk, de Moeder, hunne nabestaanden en ten laatsten zich zelven.

12. Is er iemand zoo boos dat hij zuchtziek vee of bedorven waar voor heel goed verkoopt, dan moet de marktrechter hem weren en de maagden hem noemen over het geheele land.

In vroegere tijden huisde Findas volk meest al te gader over hun moeders geboorteland, met name Aldland, dat nu in zee ligt. Zij waren dus ver af. Daarom hadden wij ook geen oorlog. Toen zij verdreven zijn en herwaarts kwamen om te rooven, toen kwam er van zelf landverdediging, heermannen, koningen en oorlog. Voor die alle kwamen inzettingen, en uit de inzettingen kwamen wetten.