| |
| |
| |
Sandra Moussempès
Het fotogenieke van geschilderde schaduwen
Vertaling: Vicky Francken
De verschillen tussen gelijktijdige werelden I en II (Boek I)
Voorbedachten rade
We zaten in die bar, net bezig een zin af te maken
Een nostalgische gestalte impliceerde zijn terugkeer in de ruimte, ectoplasma
Ik stelde me een urn voor met daarin:
- een oude half opgerookte sigaar
- een balpen die het nog doet, onlangs door hem gebruikt
- de hoorn van de telefoon die hij opnam, met zijn stem vastgekoekt in het oor
| |
| |
| |
Staat van onderhoud
De bezweringstraditie maakt onze behoeften tot de eerste last, een stuivertje wisse-
len tussen terugkeer en vertrek, de vereniging van in stilte voorbijgegleden gebeurte-
nissen en meer extatische, die verbonden zijn met de afwijking van de liefde
De verbijstering van de onthechting varieert al naar gelang leeftijd, ‘leefklimaat’,
etniciteit en seksuele voorkeur, je zou van fictieve dementie kunnen spreken
Deze schuld wordt bestraft met experimenten: ‘de mug zuigt het bloed op, meer-
maals per nacht, op verschillende plekken, op de licht geurende huid’ (soms in een
| |
| |
| |
Een essay over zichtbaarheid (wat schrijven niet gezegd krijgt)
Op deze foto houdt (een man die lijkt te lachen) een envelop vast met daarin de stukken
van een boek over Artaud, canvasbroek aan, Clarks aan zijn voeten, gaat hij weer
terug naar het kasteel na een potje kaarten in de dorpskroeg
Op deze foto drukt (een man die lijkt te lachen) zich uit ten overstaan van zijn leer-
lingen, hij lijkt te worden meegesleept door de zin die hij uitspreekt, zij kan zich die
warme stem met de volmaakte dictie goed voorstellen
Op deze foto ligt (een man die lijkt te lachen) uitgestrekt op het droge gras, zij ligt bijna
in zijn armen maar net ver genoeg van hem af om hun blikken te laten kruisen
Op deze foto komt (een man die lijkt te lachen) terug uit Brazilië, vergezeld door een
vriend, ze staan voor het vliegtuig, ze dragen Panamahoeden, ze dragen pakken
onder hun regenjassen zoals in een film noir
Op deze foto nemen (een man die lijkt te lachen) en zijn dochter elkaar rustig op, uit
dit ogenblik zal het concept ballistisch geheugen worden geboren: hoe weten we of
de doden het leven van de anderen gewaarworden of op welke manier dan ook ver-
bonden zijn met wie hen betreuren
Op deze foto is (een man die lijkt te lachen) in Puducherry met aan zijn zijde een hin-
doeprinses in een witte sari, als fundament voor gedeelde kennis is er de verkenning
Op deze foto, maissigaret in de mond, coltrui aan, zit (een man die lijkt te lachen) op
de treden van een gebouw, zijn dochter met hippiehaar zit op zijn schouders, haar
vader houdt haar kuiten vast, zij slaat haar armen om hem heen
Op deze foto kijkt (een man die lijkt te lachen) naar haar in een halo van bleek licht,
altijd die doordringende vriendelijkheid, het oog vochtig vanwege de breekbaarheid
Op deze foto (een man die lijkt te lachen) met een vrouw die op zijn schoot zit, het is
avond, hij heeft zijn hand op haar middel gelegd, een beetje terughoudend, met altijd
die afwezige glimlach, zijn gedachten ergens anders, bij iets engelachtigs
| |
| |
Op deze foto zit (een man die lijkt te lachen) aan de lange tafel van het kasteel, hij
schaakt, vóór hem blauwe glazen die het licht weerkaatsen op het hout en de vloer,
rechtsboven op de foto staat de deur naar de kamer van zijn dochter
Op deze foto ligt (een man die lijkt te lachen) uitgestrekt in het droge gras, hij slaapt
diep zoals hij dat kon, waar dan ook, zomaar eventjes, zij kietelt zijn gezicht met een
grassprietje, het is de zomer van '76, hij lijkt ergens anders, weer die halve glimlach
in een droom, alsof hij haar wil zeggen ‘het is allemaal een groot doolhof’
Op deze foto, tafel op schragen, dikke gewitte muren, in dit huis in het zuiden hebben
een paar tieners het rijk alleen, nog even, de afwezigheid van (een man die lijkt te
lachen) vult de hele ruimte
Op deze donkere foto is (een man die lijkt te lachen) een mollige baby die een kosmi-
sche omvang heeft voor de toekomstige kleindochter die ik ben geweest, hangend om
| |
| |
Jij stapt in de voetsporen van het voortbestaan enkel gekleed in je lichaam
Hoe kan ik met jouw duisternis omgaan of afleiden dat het gaat om bevroren sneeuw
| |
| |
| |
Biografie van idylles II. Lichtlichaam: ‘happy ending’
Opdat hij zijn ogen vol kan laten lopen met een spiegel-heden
er zit een vrouw met een pagekopje in de spiegel, de vrouw is volkomen donker, een
duistere schim, die vanaf haar bevoorrechte positie het komen en gaan gadeslaat
van de andere personages, zij die weerspiegeld worden in het gebroken glas, zij
die een lichtend en zichtbaar lichaam hebben, zou je daarom moeten vergeten dat
de ruimte is opgegaan in de bulk aan informatie (en die avond heeft ze meerdere
telefoontjes ontvangen die daarop wezen), die schitteringen vormen dus de
grondslag van een zelfverloochening, in het gezicht ligt de ‘zin’ besloten; rechts van
de spiegel een stuk hand dat een vel vasthoudt, dat gezicht, die kwijnende zwarte
ogen en dat vel papier vormen een zuiver cinematografisch geheel
| |
| |
toch, in de droom-werkelijkheid
de mensen gaan voorbij, de tijd gaat voorbij, de gesprekken en de onderwerpen
van conflict zijn nagenoeg dezelfde, en tegen deze prijs, de prijs van de discussie
en het fotogenieke, zullen de merktekenen van de werkelijkheid ingang vinden, zelfs
als de techniek ontoereikend blijft, krijgt de werkelijkheid vorm achter het spiegel-
heden: door botsing van egregoren of bijstelling van namen, voornamen, tastbare
en virtuele adressen, mobiele telefoonnummers, die in de loop van het verhaal
wat beweegt op de bodem van de vissenkom of op het schiereiland van de
fotografische spiegel is onscherp, de moeder en de hoer, de heks en de fee, de
prinses of de koningin-moeder zien een pistool op zich gericht, jazeker een pistool,
en de crew zal er tevoren voor gezorgd hebben dat het blinkt; de voorstelling die ze
zich allemaal maken van de drift, de schimvrouw, in haar afkooksel over het hoofd
gezien, gaat die stukslaan met één blik, in een fractie van een seconde, op de film,
terwijl haar abrikooskleurige wangen grijs worden en vice en versa
| |
| |
de regisseur ziet niet wat hij kan filmen
filmt wat een onveranderlijke lichtbron is
‘dansen tussen twee vrouwen’
dat waarin films over de werkelijkheid een onwaarschijnlijke levensduur hebben,
zozeer geven ze verschillende vormen van spiegel-stand-ins weer in de trant van een
toegang tot bewolkt gebied
ik is de plooi die alles ogenblikkelijk aan jij onthult wat ons tot op heden achtervolgt
bijvoorbeeld precies het tegenovergestelde van het verbale.
Uit: Sandra Moussempès, Photogénie des ombres peintes, Flammarion, coll. Poésie 2009.
|
|