Terras. Jaargang 2016 (10-11)

[p. 119]

Kong Yalei
Ik
Vertaling: Mark Leenhouts

Het eerste wat K deed toen hij wakker werd, was zijn ogen sluiten. Weer sluiten, beter gezegd. Hij voelde zijn bestaan. Door zijn ademhaling, door de lakens, door zijn erectie. Zo bleef hij vijf minuten liggen. Zes misschien. Daarna stond hij op. Trok het rolgordijn omhoog, duwde zijn raam open. En hij zag de zee.

De zee?

K wist even niet hoe hij het had. Alsof hij in de spiegel keek maar zichzelf niet zag. De zee? Nee, dat kon niet, hij zou een horizon vol wolkenkrabbers moeten zien, een panorama van blokkentorens. Hij sloot zijn ogen weer, en met gesloten ogen zag hij het voor zich: de dichtstbijzijnde toren bestond uit paarse glaspanelen, met op het dak een wisselend reclamebord (gisteren van IBM, wist hij nog). Iets dichter bij had je het rijtje winkels aan de overkant van de straat: (van links naar rechts) een fastfoodtent, een 24-uursshop en een kledingzaak. Nog iets dichter bij zag hij de voetgangers, de platanen langs de weg, de voorbijrijdende auto's. Dat zou ik moeten zien, dacht K, het was gewoon een illusie daarnet. Hij opende zijn ogen.

Hij zag de zee.

Verbluft staarde hij een tijdje uit het raam. Hij zag de zee. Hij hoorde hem. Rook hem zelfs. Misschien was het de een of andere hi-tech truc, dacht hij, een grap, of wie weet een experiment, was hij een proefkonijn zonder dat iemand hem had ingelicht. Hij draaide zich om en keek de kamer rond. Alles zag er normaal uit. Er was niets veranderd. Op het eerste gezicht niet in ieder geval. Hij keerde zich weer naar het raam en rolde het gordijn naar beneden. Misschien zat het hem in het gordijn. Hij bekeek het eens goed. Niets aan te zien. Niet dat hij zag tenminste. Hij haalde diep adem. Telde bij zichzelf tot tien en trok het rolgordijn weer op.

De zee.

Nu kreeg hij een droge keel. Hij bedwong zich om zijn hoofd uit het raam te steken of om meteen naar buiten te rennen en te gaan kijken. Eerst wassen en tanden poetsen, besloot hij. Eerst maar eens ontbijten, daarna zou alles vanzelf goedkomen.

K woonde heel klein. Zijn appartement was meer een soort comfortabele gevangeniscel. Een kamer van vijftien vierkante meter, plus een kleine keuken en badkamer, die er als twee oren aan vastzaten. De kamer was woon-, eet-, slaap- en werkkamer tegelijk. Er stonden maar vier meubels in - voor meer was ook geen plaats: een bed (waarvan het frame was

[p. 120]

uitgerust met laden voor zijn kleren), een bureau (annex eettafel), een draaistoel en een boekenkast. De boekenkast bedekte twee muren. Maar eigenlijk had hij overal boeken liggen. Overal. Het andere waar hij veel van had was planten. Groene planten in alle soorten en maten. Op zijn bureau (annex eettafel) stond een laptop. In de boekenkast, ter hoogte van zijn bed, stond een ministereosetje. Hij had geen tv.

De kamer zag er nog precies zo uit als anders. Op het uitzicht uit het raam na dan. Hij had nog steeds stromend water (zoet water) en nog steeds elektriciteit. Gewoontegetrouw begon hij zijn ontbijt te maken. Koffie. Geroosterd brood. Gebakken eitje. Tijdens het eten keek hij af en toe opzij uit het raam. De zee was er nog. Meerdere keren - twee keer, om te eerlijk te zijn - hield hij zijn klingelende mes en vork stil om naar het geruis van de branding te luisteren. Misschien is het een droom, dacht hij, ik droom gewoon. Ik droom dit. Maar meteen schoot hem te binnen dat hij de afgelopen nacht al had gedroomd, een droom die hij zich zelfs nog kon herinneren. Was dit dan een droom in een droom? Nee, dat zou een beetje al te Borges zijn. Enfin, zijn ontbijt werd koud.

Toen hij de afwas stond te doen, vond hij voor het eerst niet zo erg dat er geen raam in zijn keukentje zat.

K trok zijn sportschoenen aan en daarna zijn jas. Hij deed de deur open. Het eerste wat hem opviel was de stilte. Een eigenaardige stilte. Een stilte die als een wolk in de gang hing. Zacht en luchtig, tastbaar en ontastbaar tegelijk. Hij liep een keer op en neer door de gang. Alles leek nog hetzelfde. Maar tegelijkertijd ook niet. Hij klopte op de deur schuin tegenover hem, daar woonde een knap jong stel (ze hadden eens een aansteker van hem geleend). Al voor hij zijn hand hief wist hij dat hij geen gehoor zou krijgen. En dat was ook zo. Gek genoeg slaakte hij een zucht van verlichting - waarom? Dat wist hij niet.

Hij nam de trap naar beneden (hij woonde op de tweede). Op de eerste verdieping en de begane grond was het net zo stil. Terwijl hij de trap afliep begon hij zich af te vragen wat hij straks zou zien. Of beter gezegd, wat hij straks hoopte te zien. Wilde hij de stad zien, of de zee? Eerlijk gezegd wist hij het niet.

En terwijl hij zich dat nog liep af te vragen, zag hij de zee alweer.

Alsof hij meteen wilde vaststellen of de zee wel echt was, liep hij zonder af te wachten - zonder na te denken zelfs - in de richting van het strand. Hij moest zich bedwingen om niet te gaan rennen. De lucht was zo ijl dat hij bijna buiten adem raakte. Hij hield zijn blik strak op de zee gericht. De zee die steeds dichter bij kwam.

Een halfuur later was K tot bedaren gekomen. Hij had drie conclusies getrokken. Of nee, hij had drie vaststellingen gedaan.

[p. 121]

1.	De zee was echt, geen twijfel mogelijk.
2.	Om een vooralsnog onopgehelderde reden was zijn vijf verdiepingen tellende flatgebouw uit de stad A in zijn geheel naar een andere plek verplaatst.
3.	Die andere plek was een kuststadje.

Daarnaast had hij drie vragen geformuleerd. Of beter gezegd, drie nog onopgeloste zaken op een rijtje gezet.

1.	Wat was er in hemelsnaam gebeurd?
2.	Waren er nog andere mensen in zijn gebouw?
3.	Wat was dit voor stadje? (Naam, inwoners, ligging.)

Hetgeen resulteerde in een driestappenplan.

1.	De vraag wat er gebeurd was nog even laten rusten.
2.	Uitzoeken of er nog meer mensen in zijn gebouw waren.
3.	Het stadje verkennen.

Hij ging meteen aan de slag.

Eerst liep hij terug naar zijn gebouw en begon op alle deuren te kloppen. Zoals hij wel verwacht had deed er niemand open. Overal zaten de deuren en ramen op slot. Even overwoog hij of hij ergens in moest breken, maar uiteindelijk besloot hij toch maar van niet. Hij ging naar zijn eigen flat en zette zijn laptop en zijn mobieltje aan. Zijn mobiel had geen bereik. Op internet kon hij ook niet. Even zat hij besluiteloos op zijn stoel, toen pakte hij zijn rugzak en deed daar water en proviand in, en zijn Zwitserse zakmes. Voor hij de deur uit ging, keek hij nog eenmaal zijn kleine kamertje vol boeken en planten rond.

Algauw ontdekte hij dat het stadje volkomen verlaten was. Huizen, winkels, hotels, nergens een mens te bekennen. De enige geasfalteerde weg was leeg, er dwarrelde alleen een wit plastic zakje op rond. Ook geen enkel dier. Nog geen hond of kat. Hij liep een kruidenierswinkeltje in (de deur was open) en zette de tv op de toonbank aan. Sneeuw. Hij probeerde een paar kanalen. Sneeuw. Sneeuw. Sneeuw. Hij zette het toestel weer uit. Er stond ook een telefoon op de toonbank, hij nam de hoorn van de haak. Zijn hart ging sneller kloppen toen hij de kiestoon hoorde. Hij dacht even na en draaide twee nummers die hij uit zijn hoofd kende - de enige twee nummers die hij uit zijn hoofd kende. Geen gehoor natuurlijk. Hij hing op en liet zijn blik langs de keurig uitgestalde snacks in de vitrine gaan. Zijn oog viel op een pak koekjes, maar hij nam het niet mee.

Op straat zag hij een rij geparkeerde bromfietsen staan. In één ervan stak nog een sleuteltje. Hij ging erop zitten en probeerde hem te starten. De motor gromde geruststellend. Eigenlijk had hij zomaar even een ritje willen maken, maar nu bedacht hij dat hij zo het stadje heel wat sneller kon verkennen. Zo gezegd, zo gedaan.

[p. 122]

Op de bromfiets merkte K pas wat voor lekker weer het was. Het was mei (gisteren was het vijf mei, wist hij - dat wil zeggen, als gisteren inderdaad gisteren was). De zon scheen volop. De hemel was ongekend blauw. De paar wolkjes die hij zag, leken een rustig wandelingetje door de lucht te maken. Na een paar bochten begon de weg langs de kust te meanderen. Al was hij de enige op de weg, toch bleef hij netjes rechts van de gele middenlijn. Links van hem fonkelde de zee.

Na een hele dag verkenning kwam hij zo ongeveer tot de volgende bevindingen. Hij had een haventje ontdekt, met een veerhuis en een kaartjesloket, maar zonder veerboot; er lagen alleen een paar vissersscheepjes. Verder geen mens te bekennen. Overal was het doodstil. Op het geruis van de zee na. In de buurt van het haventje lag een grote supermarkt, door een ruit in de deur (die op slot zat) zag hij de producten netjes in de schappen staan. Hij ontdekte ook een klein pompstation (waar hij zijn bromfiets meteen even voltankte). De woonwijken concentreerden zich vooral achter de haven en het strand, op zo'n twee kilometer uit elkaar. Er stonden twee hotels met uitzicht op zee. Het ene had blauwe muren, het andere witte. Beide oogden even flets. De woonhuizen waren grotendeels stenen gebouwtjes van twee hoog, met allerlei grote keien op het dak, alsof die de dakpannen op hun plaats moesten houden. Bij sommige huizen hingen netten voor de deur te drogen. K had hier en daar aangeklopt. Geen reactie. Bijna nergens zat de deur op slot, soms stond hij zelfs half open. K was ergens naar binnen gegaan en had er even rond gekeken. Zeer eenvoudige inrichting. Maar alles leek vrij normaal. Behalve dat er niemand was natuurlijk.

Een gemeentehuis of iets dergelijks had hij niet gevonden.

Een politiebureau of iets dergelijks ook niet.

Misschien zaten die aan de andere kant van het eiland, dacht hij, waar hij vandaag waarschijnlijk niet meer naartoe zou kunnen. Op het kaartjesloket bij het haventje had hij de naam van het plaatsje gevonden. Het was een eiland. Hij had er nog nooit van gehoord, maar aan de plaatsnamen en vertrektijden bij het loket te zien, moest het ergens in de Oost-Chinese Zee liggen.

Op de terugweg naar huis bewonderde hij de mooie zonsondergang.

K had zijn eerste nacht op het eiland doorgebracht. Hoewel hij aardig van streek was, had hij door de drukke dag best goed kunnen slapen. Toen hij wakker werd duurde het even voordat hij weer besefte waar hij was. Onmiddellijk stond hij op en keek uit het raam (hij had het rolgordijn niet neergelaten en het raam niet dichtgedaan). Nog altijd de zee. Hij wist niet of hij nou blij of teleurgesteld moest zijn.

De dagen erna zwierf hij kriskras over het hele eiland, zonder duidelijk doel. Toch had hij uiteindelijk alles op zijn brommer verkend (en waar hij niet kon rijden, ging hij te voet). Het eiland was groter dan hij had gedacht. Aan de andere kant, de oostkant, was

[p. 123]

geen strand - alleen maar gele, steile rotsen. Het zuidoostelijke deel lag het hoogst, daar stond een bos. Verder had hij in een landtong nog drie vissersdorpjes ontdekt, het kleinste bestond maar uit een tiental huizen, die er ouder uitzagen dan de huizen bij het strand en de haven. Hij was nergens iemand tegengekomen. Had zelfs geen enkel levend wezen gezien, behalve de bomen en het gras. In de zee zat ongetwijfeld vis, maar dat kon hij niet zien.

Aan de andere kant van het eiland had hij ook geen gemeentehuis of politiebureau kunnen vinden.

Toen zijn koelkast leeg was, ging hij naar de supermarkt bij de haven. Met een steen sloeg hij een ruit in de deur stuk, stak zijn arm erdoor en maakte de deur van binnen open. Zo te zien had hij hier genoeg levensmiddelen voor de rest van zijn leven. De eerste keer nam hij rijst, blikgroente en biscuits mee. De tweede keer gedroogde vis, caramelkoekjes en oploskoffie. De derde keer een rol schrijfpapier en een fles wijn. En hij tankte nog een keer bij het pompstation.

Na een maand had K zich geheel aan zijn nieuwe leventje aangepast. Langzaam hervond hij zijn oude dagelijkse routine (al ging hij vroeger slapen en stond hij eerder op). Hij was weer begonnen te lezen in zijn half uitgelezen boek. Hij was weer begonnen te werken. Eigenlijk kon hij hier veel beter werken dan eerst, merkte hij, en als hij het even zat was, ging hij gewoon wandelen langs de zee. Of toerde hij op zijn brommer over het lege eiland. Met mooi weer lag hij 's avonds op het strand naar de sterren te kijken. Urenlang hield hij dat vol. Kijkend naar de sterren dacht hij dan aan die nog altijd onopgeloste vraag.

Wat was er in hemelsnaam gebeurd?

Hij kon geen enkele logische verklaring verzinnen. Zoals hij van begin af aan al had gedacht, leek het een beetje op een droom. Maar als het inderdaad een droom was, zou hij vast wel een keer wakker worden, dus eigenlijk hoefde hij zich niet echt zorgen te maken. Het leek ook wel een beetje op de dood. Ja, misschien ben ik wel dood, dacht hij soms. Maar als dit de dood was, dan leek de dood lang niet zo erg als iedereen dacht. Bovendien, als hij dood was hoefde hij zich eigenlijk ook geen zorgen te maken. Want dood was dood. Als je dood was, werd je niet meer levend. Tegen de dood begon je niks. Zoals je ook tegen een droom niks begon.

Dus besloot K er verder niet meer over te piekeren. Niet over hoe het allemaal zo gekomen was, niet over hoe het allemaal verder moest. Hij richtte zich geheel op het nu. Op het werk dat hij aan het doen was. Want hij had hoe dan ook veel werk te doen.

Als hij lang genoeg naar de sterren had liggen kijken, stond hij op, klopte het zand van zijn broek en liep naar huis. Het hele eiland was donker. Alleen in zijn appartementje brandde licht. Van veraf gezien leek het net een ietwat grotere ster.