Het Taelverbond. Jaargang 4
(1848)– [tijdschrift] Taelverbond. Letterkundig Tydschrift, Het–
AuteursrechtvrijAen de eeuw, door F. Blieck.Neen, wereldschuddende Eeuw, 'k zal u geen wierook zwaeijen.
Niet my beroert de storm waerin uw drommen draeijen.
Niet my verblindt uw zon, uw demagogisch licht.
Weêrgalme uw nieuwe leer, uw trotsche woordenholheid:
'K veracht uw klubgebulk, uw radikaelsche dolheid,
En klink u aen de kaek door dit myn geeseldicht.
Wat wilt gy? 't rampendal herscheppen in een eden?
Den wereldling, den worm in Serafyn herkneden?
'T heelal bestieren naer des Scheppers raedbesluit?
Eilaes! gy deedt uw proef. Daer staet het fiks te gloren,
Uw roemryk meesterstuk: wanschapen Babeltoren
Waerin 't vrygeestendom zyn droomoraklen uit.
| |
[pagina 347]
| |
'T vrygeestendom, die wind, zoo brommend opgestegen,
Hy blaest, en 't onweêrzwerk, geslingerd allerwegen,
(Gewoel van ongeloof, kerkscheuring, kettery)
Barst los en dondert neêr met een verschriklyk braken
Van vuile watren, vloed die opzwelt onder 't slaken
Van dampen, zedenpest en driftenrazerny.
Wat, opgeblazen Eeuw, wat snoeft ge op uw vermogen?
Ja, kunstig kneedt ge 't stof, gy, door den stoom bewogen;
Gy, door een nieuwe zon, de ontvlamde gas, bestraeld;
Gy, die de bliksemvonk als luchtbodin doet snellen,Ga naar voetnoot1
En de ark der kennis, in een zee van lettervellen,
Die vreemde streken vindt, maer vreemde ziekten haelt.
En de Eeuw, die dwaelharpy, gezeild in 't vrye leven,
Leeft in orkanen, stoot op klippen, onbedreven
Op 't eindloos ruim dat haer bedwelmt. Zy vaert in 't zog
Van vleimeerminnen of van dolle waterwolven;
Verslindt hun voedsel, schuim en droesem van de golven,
En spuwt het rond, veraerd in doodlyk adderspog.
Vergift dat geen serpent den gorgel was ontgleden
Ten reinen haerdsteêschoot, dit heiligdom der zeden;
Vergift van godloosheên en gruwlen, helsch venyn;
Dit, vrye drukpers, dit, schandaelmoêr ter verlichting,
Ontgolft uw veilen schoot, der onschuld ter ontstichting,
En ach! tot dieper val der aerdsche rampwoestyn.
Gedrogten waer de tyd van heenvlood onder 't schroomen,
Hun zwadder ziet men thans den aerdbol overstroomen.
De tydgeest zingt hun' lof, de kunst verheft hun beeld,
De vryheid heerscht: triomf! Ik hoor den afgrond joelen
Van vreugd, gevierden gast in 't disch- en klubkrioelen
Van Arouets gebroed en Marats tygerteeltGa naar voetnoot2.
| |
[pagina 348]
| |
En in een gruwelpoel van God- en zielsvergeten
Plompt, dompelt zich onze Eeuw, door 't stormend hart gesmeten
In 't laegste lustmoeras gelyk een modderdier.
Zy zwelgt er, nooit verzaed; zy vonkelt uit haer laegte;
Zy vergt van 't wereldrond het boeten van haer graegte,
En zet het wereldrond in haer onbluschbaer vier.
Almagtige! is't uw arm die, om haer godloos blaffen
En stofafgodery, haer, slykslavin, wil straffen?
'K zie by den stoftriomf ellende, naekt gebrek.
'K zie bezigheid, bestaen den armen werkman falen,
Den hongersnood, den dood in veld en steden dwalen,
En azen, hol van blik, op hoopen mest en drek!...
En 't ongeduld spat uit in raedloos onderwinden,
In stelsels, razerny van maetschaplyke ontzinden.
Vergruis en oorlogszwaerd en kroon en offerkelk,
Gy, oppermagtig volk! en sticht gemeenebesten,
Van eigendom, gezin, dien roof, die statenpesten,
Gezuiverd; vry, gelyk, verbroederd; alles elk!
En regt- en pligtbesef is uit elks hart verbannen.
De wet is de overmagt, de gril van woeltirannen.
'T gemeen houdt open school van oproer, ommekeer.
Alom ontstaet een geest van wanorde, euvelplegen.
De burgeroorlog woedt, de schrik heerscht allerwegen.
De wankle maetschappy heeft band noch bodem meer.
Wat hoor ik? Een gedruisch van troonen die bezwyken.
Een valgedonder van gescheurde koninkryken.
Den jammerkreet van troontrawanten die vergaen.
Een razend vloekverbond, een rot van onverlaten
Dryft op een wervelkolk de ontmaste kiel der staten,
En martelt die aen roer of riem de handen slaen.
Wat zie ik, groote God! het Vatikaen besprongen,
Moorddadig helgespuis in 't heilig hof gedrongen,
| |
[pagina 349]
| |
D'apostelyken stoel gewenteld in het bloed;
Den vader van zyn volk in 't midden van zyn kinderen
Geperst, als in een drang van vaderbloed-verslinderen,
En onder vreemde lucht om redding heengespoed!
O vlieden wy dien poel van woest en godloos razen,
Myn ziel, en laet er de Eeuw in leven en verdwazen.
Ja, blinde tuimelgeest, leef in uw chaosnacht,
Als schepper van het licht bewierookt door uw slaven.
U, schepper van 't verderf en veinzer van 't beschaven,
U wyde ik aen den doem, den vloek van 't nageslacht.
Iseghem, november 1848. |