Het Taelverbond. Jaargang 4

[p. 43]

De oude en de jonge wolven, door Johan van Rotterdam.

In Duitschland is er een bosch en dat heet het zwarte woud. Over eenige jaren leefden er in dat woud verscheidene wolven; ook waren er geiten, harten, koeijen, konynen en veel ander wild, dat alle tot voedsel der wolven diende, als ze er zich meester konden van maken, en dat gebeurde nog al heel dikwils; maer ze moesten er zich toch veel moeite om geven.

Nu, er waren er die zich veel moeite gaven en die leefden zeer goed, en werden vet; er waren er ook anderen, die den ganschen dag sliepen of speelden en zich geene moeite gaven om wild te vangen, en die moesten honger lyden en werden mager.

Ook was er onder de wolven een, die altyd alleen liep en van de overigen afgescheiden leefde; daerom zagen de andere wolven hem ook niet zeer geerne; maer ze toonden dat toch niet, al hadden ze hem, onder hen, den naem van droomer gegeven. - En die naem was zoo slecht niet, want hy scheen altyd al droomende door het bosch te loopen.

Op zekeren avond kwamen er twee wolven malkanderen tegen, juist op eene plaets, waer dry wegen zich kruisten.

- Goeden avond, - zei de jongste der twee, tegen den anderen,

[p. 44]

die een zeer oude was, - is de vangst goed geweest?

- O, ik heb juist geene reden van klagen; want ik heb dezen morgend eene lekkere geit gegeten, - antwoordde de oude.

- Ge zyt wel gelukkig, gy, - zei de jonge wolf, - ik heb den heelen morgend geslapen en van achtermiddag een mager konyn gevangen. Het had slechts het vel over de beenen, zoo mager was het, en daermede moet ik opspringen tot morgen; want nu is het te laet om nog iets te vangen.

- Dat is waer, - zei de oude; - maer als gy 's morgens nog slaept, ben ik al op vangst en ik bevind my daer niet slecht by; want het is toch moeijelyk om zonder moeite iets te krygen.

Terwyl ze zoo stonden te klappen, kwam er een andere wolf uit den derden weg en liep hen voorby, zonder hen te bemerken.

- Daer loopt hy weêr, de droomer; daer zal ook nooit iets goeds van komen, - zei de oude wolf en schudde bedenkelyk den kop.

- Goeden avond, - antwoordde de jonge wolf en hy liep den droomer achterna; want hy scheen hem nog al genegen.

De oude wolf bleef hem eenigen tyd nazien, schuddekopte nog eens en liep dan weder het bosch in.

Eenige dagen later waren al de wolven vergaderd op een plein, dat in het midden van het bosch lag. Op een der hoeken van het plein, stond de stronk van een afgestorven eik. Boven daerop zat een jonge wolf. De gedachten, welke hem onledig hielden, moesten zeer gewigtig zyn, want hy hield het hoofd in de beide voorpooten, en scheen geene aendacht te geven aen hetgeen er rondom hem gebeurde. De oude wolf maekte ook deel van de vergadering.

- Ik ben nieuwsgierig om te hooren wat die droomer ons zal vertellen, - zei hy half luid. - Ust! - zei een der jonge wolven, welke het digtst by den eikstronk stonden, en allen herhaelden: - ust! - waerna er niemand een woord meer sprak.

Op eens verhief de droomer het hoofd en liet zyne blikken over de vergaderde menigte rondweiden.

- Broeders en zusters in der wolven bloede, van dag tot dag wordt het leven ondragelyker, - sprak hy met luider stem, terwyl hy den rechter voorpoot vooruitbragt.

[p. 45]

- Dat is waer, - antwoordden de jonge wolven en knikten toestemmend; maer de ouden integendeel, schudden bedenkelyk met den kop en deden: - hm! - hm!

- Wy moeten een middel zoeken, om het leven gemakkelyk te maken en dit middel is gevonden, - hernam de droomer en sloeg met den rechter voorpoot op den eikstronk.

De jonge wolven bezagen elkaêr en gaven luidruchtige teekenen van goedkeuring; maer de ouden grimlachten en zegden: - oh! - oh!

- Luistert! - sprak de droomer weêr: - het wild wordt raer en is moeijelyk om vinden; eenigen onder ons vangen veel en leven in overvloed, anderen vangen weinig of niets en lyden honger; dat mag niet zyn en daer moet een einde aen gesteld worden, want elke wolf heeft regt om zooveel wild te hebben als zyne broeders.

De droomer zweeg, en de teekenen van goedkeuring der jonge wolven waren nog luidruchtiger dan te voren. De ouden echter zeiden niets en de droomer ging voort:

- Lang heb ik naer middelen gezocht om het lot der wolven te verbeteren, en eindelyk heb ik er een gevonden, dat onfeilbaer is.

En de jonge wolven riepen: - hurra! - kwispelden met den staert en wreven zich de voorste pooten van vreugde. De ouden echter zegden nog niets.

- Zie hier dan dit middel, - begon de droomer, - wy leven nu afzonderlyk, dat mag niet zyn: wy mogen maer eéne wooning hebben; wy moeten ons een grooten kuil graven en als die gegraven is, daer te samen in woonen, dan zyn wy altoos te gader en als er iets voorhanden is, zyn wy allen gereed en kunnen te samen werken. Dagelyks gaen wy op vangst en elk brengt het gevangene in den kuil, ook krygt elk dan zyn aendeel; de eene niet meer dan de andere; want elk heeft evenveel regt. Door dit middel zal het ons gemakkelyk vallen, van tyd tot tyd een lekker schaep te kunnen proeven; want daer wy door ons getal heel sterk zullen geworden zyn, zullen wy de honden niet meer moeten vreezen. Wat dunkt u van dat gedacht? - vroeg hy, bezag grimlachende de menigte en wachtte een oogenblik.

[p. 46]

Doch niemand antwoordde. Er waren er wel eenigen, welke dat gedacht niet goedkeurden; maer die waren het kleinst in getal en de droomer scheen heel veel aenhangers te hebben, byzonder onder de jonge wolven; daerom dachten de ouden dat het beter was te zwygen en dat deden ze ook.

De droomer voelde zich aengemoedigd en dacht voort te gaen; maer op eens schoot er een oude wolf vooruit. Het was degene, welke aen den kruisweg had staen klappen.

- Een oogenblik, - sprak hy.

De jonge wolven zagen hem met verwondering aen, en het was alsof ze met hunne oogen zegden: - hy is wel stout die gryskop van iets daertegen te durven inbrengen, - maer ze zeiden toch niets.

- Dat gedacht is heel schoon; maer in de uitvoering ligt de knoop, - sprak de gryze.

- Daer is niets zoo gemakkelyk, - antwoordde de droomer.

- Daer is niets zoo moeijelyk, - zei de oude.

- En waerom? - vroeg de droomer.

- Om dat wolven driften hebben, - hernam de oude.

- Driften, - sprak de droomer, - driften, die moeten ze maer vergeten.

- Dat is gemakkelyk om zeggen, maer moeijelyk om uitvoeren, - zei de oude; - want wolven zyn altyd wolven, en daer mede goeden avond. - En hy verliet het plein en liep verder het bosch in.

Al de oude wolven liepen hem achterna; maer de jonge lachten en bleven; want ze vonden de woorden van den droomer heel schoon en dat waren ze ook.

Den volgenden dag begonnen de jonge wolven hunne nieuwe wooning te graven en korts daerna was alles in orde; want ze werkten allen met veel moed. De toekomst scheen hun toch zoo schoon.

- Wat zullen wy gelukkig zyn, - zei er een.

- Dat geloof ik wel, dat wy gelukkig zullen zyn, - herhaelde een ander.

- Die gryskoppen zullen wat spyt hebben, om dat ze niet mede doen, - sprak een derde.

[p. 47]

En ze werkt en dat het eene vreugde was om na te zien; maer het scheen dat de gryskoppen niet het minste spyt hadden, ten minste zy toonden dat niet en leefden juist als te voren.

Zoo haest de kuil gegraven was, gingen ze er in woonen en voor eenigen tyd ging alles heel wel: zoo als het in den beginne met alles gaet. Ze leefden onder malkaêr als broeders en zusters, iets dat de wolven niet altyd gewoon zyn. Maer dat duerde niet lang; het was gelyk de oude wolf het voorzeid had: - wolven hebben driften - en - wolven zyn altyd wolven.

Eerst waren er eenigen, die ontevreden waren, om dat ze meer honger hadden dan sommige anderen en toch niet meer wild kregen; dat was slecht; maer ze kenden de voorwaerden die ze zeken gemaekt hadden. Ook waren er anderen, welke niet mede op jagt gingen, om dat ze dachten dat het aengenamer was onder de warme zon in het gras te rollen of te blyven slapen.

Ook waren er nog, welke mede op vangst gingen, maer slechts de helligt van het gevangene wild te huis bragten en de andere helligt onderwege opaten.

- Wy hebben er ons toch de moeite om gegeven, en of wy wat min of meer te huis brengen, dat weten de anderen toch niet, - zegden zy.

Maer de anderen wisten het wel.

Daeruit ontstond een krakeel, dat niet spoedig scheen te zullen eindigen; want degenen, welken zich veel moeite gaven, zeiden:

- Wie niet mede op vangst gaet, krygt niets en moet maer honger lyden.

En dat was regt; maer de anderen zeiden ook.

- Het was onnoodig, den raed van dien droomer te volgen, als we ons toch evenveel moeite moeten geven.

En dat was niet min waer.

Kortaf, degenen die op jagt gingen en degenen die zich liever vermaekten kwamen allen om hun deel van de vangst; maer degenen die zich moeite gaven werden dit moede en bleven ook te huis en moesten dan honger lyden zoo wel als de anderen.

[p. 48]

Nu, honger lyden is iets dat elkeen niet even wel aenstaet, daerom gingen er eenigen op vangst en zegden:

- Al wat wy vangen is onze eigendom en niemand zal er iets van krygen.

En ze waren in hun regt en gingen ter jagt; doch de anderen mompelden:

- Laet ze zich die moeite geven; wy blyven hier rustig slapen en spelen, en krygen toch ons deel.

Maer ze kregen niets en dat hadden zy verdiend; maer ze wilden toch hun deel hebben en namen het dan met geweld.

Daeruit ontstond een bloedige stryd; want de eenen wilden het met moeite gevangene wild niet afstaen, en de anderen beweerden dat ze er zoo veel regt toe hadden als de eersten; zy verscheurden elkander op de vriendelykste wyze.

Nu zagen ze wel dat de oude wolf gelyk had, met te zeggen dat - wolven driften hebben - en dat - wolven altyd wolven zyn. - De eene verliet voor en de andere na de gezamentlyke wooning, en allen gingen weêr leven als te voren en ze lieten den droomer alleen. Daer deze nu zag dat zyn plan zoo deerlyk in duigen viel, wist hy niet waer zich te verbergen en teerde uit van spyt.

In den beginne dorsten de jonge wolven byna niet onder de oogen der oude verschynen; maer later beterde dat en toen zegden hun de oude wolven.

- Doet zoo als wy, geeft u wat moeite; want zonder moeite gaet er toch niets. Gaet van 's morgens op jagt en als ge somtyds te veel wild zoudt vangen, bewaert dan het overschot tot den volgenden dag; want het is niet zeker dat er alle dagen iets te vangen valt.

- Dat zullen we doen, - antwoordden de jonge wolven, en sints hebben ze dien raed gevolgd en bevinden er zich heel wel mede.