Boekbeoordeelingen.
Rowna. Eene fantastische legende, door Eug. Zetternam. Antwerpen, boekdrukkery van P. Janssens-Jacobs. 1845. 94 bladz.
Over eenige weken verscheen onder bovenstaenden titel een allezins merkwaerdig verhael, waerover wy reeds eenige woorden zouden gezegd hebben, hadde ons alsdan geene plaets ontbroken. Weelderige inbeelding, diep gevoel, fyne overlegging van het plan, juiste karakterschildering kenschetsen den veel belovenden Zetternam. De 94 bladzyden bevatten meer goeds dan menig hedendaegsche roman, die er eenige honderden beslaet. Om de lezeren van het Taelverbond met den inhoud van het boekje eenigzins bekend te maken, zullen wy hier de korte aeneenschakeling van het wezenlyke der legende laten volgen. De slotvoogdesse van Gallaerd wordt op eenen winteravond door eene in barensnood zynde boheemsche vrouw, Rowna geheeten, om eene schuilplaets in haren burg gebeden, wyst deze wreedaerdig af en doet ze mishandelen. Rowna baert een dood wicht, en de vervolgde Heidin zweert zich op de slotvoogdes en derzelver stam te zullen wreken. De vrouwe van Gallaerd sterft binnen de dry dagen, een dochtertje, Idonea geheeten, achterlatende. Maer de wraek van Rowna is nog niet ten volle gelescht: de slotvoogdesse is de oorzaek des doods van haren zoon: Idonea zal zwanger worden en met hare vrucht sterven. Rowna weet zich door den voogd van het meisje tot pleegmoeder te doen aenstellen, huichelt de belangloosste genegenheid en de teederste moederliefde voor Idonea. Deze, huwbaer geworden, heeft een minnaer. Rowna maekt door hare helsche minnedranken dat het edele meisje een kind van haren von Reylan onder het herte draegt. Dan vermoordt de wreede Rowna von Reylan en Idonea, steekt de vlam aen het slot en werpt zich in den gloed.
Dit alles is fantastisch behandeld: overal waer Rowna optreedt, komt met haer bovennatuerlyke magt te voorschyn. De beschryving van het kamp der Bohemers, van de buitensporige, duivelsche vreugde der boheemsche vrouwen by het naderen des legers, waerin zy hare echtgenooten zullen wedervinden getuigen van het ryk penseel van den schryver. Het tooneel in de kapel, de al te langdradige samenspraek uitgezonderd, en de statige, sombere omgang der eerbiedweerdige schimmen van Idonea's voorouders munten insgelyks, wat het fantastische aengaet, uit; en de brand van het het slot Gallaerd is bezonder geschikt om dit aerdige, wonderbare tafereel te eindigen. De karakters zyn met waerheid geschilderd, en zeer wel tegenovergesteld. Rowna is eene helsche vrouw, in wier hert alleen plaets is voor wraek, die jaren huichelt om eens een onnoozel meisje in de