Onze Taal. Jaargang 81

[p. 213]

Guus Middag
Zong
Simone

Waarom zingt Eva de Roovere ‘Jij is lastig’ en ‘fantastig’? En de jongens van Opgezwolle ‘proef die woofer’? En hoe komt het dat dit zo bijzonder klinkt? In zijn rubriek ‘Zong’ staat Guus Middag stil bij de taal en de poëzie die te horen is in allerlei Nederlandstalige liedjes, oud en nieuw.

Wat doe je als je helemaal vervuld van iets bent? Dan moet je erover praten. Als de drang maar groot genoeg is, ga je het vanzelf van de daken schreeuwen. Zanger Dave von Raven van de Rotterdams-Tilburgs-Veenendaalse band The Kik is verliefd en de hele wereld mag het weten. De hele wereld móét het weten. Zo, nog zonder muzikale begeleiding, begint zijn lied: ‘Simone! Simone!’ Simone is het meisje van zijn dromen. Hij zoekt haar altijd en overal. Hij zou wel de hele tijd haar naam over straat willen schreeuwen: ‘Simone! Simone!’

■ Smachtliedjes

Dat zijn liedje ‘Simone’ heet, is niet zo verwonderlijk. Er zijn veel liedjes met een meisjesnaam in de titel. Op Wikipedia is er een heel alfabet van aangelegd, met meer dan duizend titels, van ‘Aal’ van Herman van Veen tot ‘Zjuulke Zeuthout oet Zuuzaote’ van het Maastrichtse gezelschap Ziesjoem. Wat voor veel van deze meisjes geldt, geldt ook voor onze Simone: zij laat zich maar moeilijk benaderen. Na de krachtige aanhef (‘Simone! Simone!’) valt de muziek in en dan volgt meteen deze verzuchting: ‘Je ziet me nooit eens staan.’ Daarmee behoort dit lied binnen de ‘Lijst van Nederlandstalige liedjes met een meisjesnaam in de titel’ meteen tot de grootste subcategorie: die van de Nederlandstalige liedjes met in de titel de naam van een meisje dat vooralsnog niet te kennen heeft gegeven op de avances van de zanger in te willen gaan. Spreken wij van smachtliedjes. Het genre is vermoedelijk even oud als de muziek zelf.

Een heel lied lang gaat Dave von Raven ons vertellen hoezeer hij naar Simone verlangt. De regels zijn kort: ‘Altijd in rood gekleed, / ik wil met haar een date.’ Maar hoe kort de regels ook zijn, de overgangen zijn soms heel subtiel. Dit is wat we in eerste instantie denken te horen: ‘Ze lacht naar iedere man / maar nooit naar mij alleen’. We kunnen ons voorstellen dat de onbenaderbare Simone alleen af en toe uit de verte een glimlach werpt naar een groepje belangstellende jongens, ‘maar nooit naar mij alleen’. Maar na de korte pauze aan het einde van de regel gaat de zin verrassend verder - en dan blijkt dat we de voorafgaande regel anders hadden moeten begrijpen: ‘Ze lacht naar iedere man / maar nooit naar mij - alleen / in mijn dromen.’ Het is dus veel erger: Simone lacht helemaal nóóit naar hem, alleen in zijn dromen.

The Kik in de videoclip van ‘Simone’.

■ Beatles

Het aardige van het lied is dat het zo vrolijk en opgewekt klinkt - als een beat-liedje uit de jaren zestig van de vorige eeuw. Alles wijst terug naar die tijd: de stemmen, de koortjes, de gitaarloopjes, de drums, de melodie. Ook de hele aankleding van The Kik is aan die tijd ontleend: de jasjes, de broeken, de kapsels, de belettering, de kleuren. Het liedje doet denken aan The Beatles in hun beginperiode. Je zou het retro-beat kunnen noemen. De tekst is niet, zoals in de jaren zestig gebruikelijk onder Nederlandse bands, in steenkolen-Engels gesteld (‘We smoked ourselves a kick’, Q65), maar in helder en vlot Nederlands. Ook uit de woordkeus blijkt dat we ons in het heden bevinden. ‘Ik wil met haar een date’: dat zeiden ze vijftig jaar geleden niet. ‘Heeft mannen bij de vleet, / is altijd op dieet, / zo is Simone.’ Vijftig jaar geleden ‘was’ je nog niet ‘op dieet’; toen ‘deed’ je ‘aan de (slanke) lijn’. ‘Ze hangt in kringen rond / waar ik me never nooit / zou vertonen.’ De versterkende combinatie ‘never nooit’ (men zegt ook wel ‘never nooit niet’) werd in de jaren zestig nog niet gebruikt.

■ Optimistisch

De zinnen zijn kort. De rijmen zijn simpel (‘Oh alsjeblieft. / Ik ben verliefd’). De uitspraak is lekker Rotterdams (op ‘Simone’ rijmt hier ‘dromuh’, ‘belonuh’ en ‘vertonuh’ - het laatste inclusief Rotterdamse ‘natte t’). En de zanger blijft onverstoorbaar optimistisch. Hij krijgt gedurende het lied geen enkele aanwijzing dat het ooit iets zal worden met Simone, maar hij geeft de moed niet op. Integendeel. Het lijkt wel alsof hij denkt dat hij alleen op de lange duur succes kan hebben. Dit is zijn tactiek: ‘Over een jaar / dan schrijf ik haar: / “Simone, ben al zo lang verliefd.”’ De verzwegen veronderstelling is dat Simone daar dan zó van onder de indruk zal zijn dat zij hem alsnog een kans zal geven.

Maar zo ver is het nog lang niet. Eerst zal Dave nog een jaar moeten blijven smachten, in hetzelfde hoge tempo. Aan het eind van het lied (het duurt iets meer dan twee minuten) vallen de instrumenten weg, en de tekst ook. Het lied keert terug naar de twee magische woorden waarmee het begon. Het is de oerkreet van een smachtend hart. Hier schuift iemand het raam van zijn ziel open. Hij steekt zijn hoofd naar buiten en schreeuwt door de lege straat: ‘Simone! Simone!’