Iktionaire
Hart en hoofd
In de weken van het Catshuisberaad ging het zó vaak over ‘nieren proeven’ en ‘over je schaduw heen springen’ dat ik op een nacht wakker schrok van iemand die grommend met een bloedig orgaan tussen zijn tanden over een schaduw sprong.
Coalities ‘klappen’ of ‘knallen’, kabinetten ‘vallen’, zo is het in de politieke natuurkunde geregeld. Toen kwam ‘het berouw’, en ‘de opluchting’.
Het CDA had ‘heel wat uit te leggen’, maar gelukkig is dat precies waar CDA'ers goed in zijn, dingen uitleggen. Liesbeth Spies, minister van Binnenlandse Zaken, en eventjes favoriet bij de CDA-lijsttrekkersverkiezing, moest bijvoorbeeld uitleggen waarom zij zich nu plots distantieerde van de PVV, terwijl ze toch loyaal had meegewerkt aan hun plannen, waaronder het boerkaverbod.
Dit is voor een politicus een kritiek moment. Eigenlijk zou elke beginnende politicus zich in die positie moeten manoeuvreren: iets doen wat lijnrecht in strijd is met eerdere uitspraken. Als hij dat vervolgens goed kan ‘uitleggen’, maakt hij kans op een succesvolle carrière. Lukt dat niet, dan kan hij beter een ander beroep kiezen. Columnist, ik noem maar iets. Ook partijvoorzitter Ruth Peetoom had natuurlijk veel uit te leggen, en zowel Spies als Peetoom deed dat met een vergelijking. De perfecte manier om van onderwerp te veranderen.
Spies koos voor ‘hoofd’ versus ‘hart’. Haar hart was tegen het boerkaverbod, maar haar hoofd had ermee ingestemd. Hart en hoofd. Een sterke vondst. Je staat bij de banketbakker en je wilt die slagroomtaart in z'n geheel oppakken en aan je mond zetten (hart), maar je weet dat dit tot problemen zal leiden (hoofd). Bij ‘hart’ denk je aan iets moois, iets hooggestemds, en bij ‘hoofd’ aan verstandig pragmatisme. Opportunisme, onbetrouwbaarheid en hypocrisie zijn ver weg. Liesbeth Spies had een droom (geen boerkaverbod), maar helaas, praktische bezwaren stonden in de weg.
Ruth Peetoom is de voorzitter van het CDA en zij moet natuurlijk ook uitleggen waarom haar partij zich nu opeens met terugwerkende kracht opwerpt als gewetensbezwaard. In het tv-programma Buitenhof presenteerde zij haar oplossing. ‘Compromissen zijn geen standpunten’, zei ze. Aan de manier waarop zij het een aantal keer werktuiglijk herhaalde, kon je horen dat ze had geoefend, zoals de studenten van Zweinstein uit de Harry Potter-boeken hun spreuk repeteren voor een overhoring. ‘Compromissen zijn geen standpunten.’ Ook een knappe.
Wij zijn toen akkoord gegaan met het door de knieën schieten van lastige hangjongeren, maar dit is nadrukkelijk géén standpunt van ons. Ook het staken van alle ontwikkelingshulp is, voor alle duidelijkheid, níét ons standpunt. Al heb ik daar zojuist wel mijn handtekening onder gezet.
‘Het is namelijk zo dat compromissen geen standpunten zijn.’
De politiek wordt steeds meer een vorm van neurolinguïstisch programmeren. Dit is geen catastrofe, dit is een kans! Waar is wat je gelooft, wat je gelooft is waar.
Jan Kuitenbrouwer
Auteursrechtelijk beschermd