Van Aaf tot z
Hej
Op 18 april 2011 kreeg ik een mail waar ik even van schrok. De onderwerpregel luidde: ‘Aaf, we willen je iets vertellen.’ Als mensen je iets willen vertellen en dat zo aankondigen, is het meestal slecht nieuws: dat er iemand dood is, dat je relatie over vijf minuten uit zal zijn, dat die ene koffie die je al jaren koopt ineens uit het assortiment gehaald is.
Maar toen zag ik dat het een mail van Ikea was. Toen ik hem opende, kwam het verhaal dat Ikea me wilde vertellen. ‘Het verhaal achter onze keukens...’, begon de mail, en hij vervolgde: ‘Hej* Aaf, wat je smaak of budget ook is, bij IKEA slaag je altijd voor een keuken.’ Midden in deze tekst stond in een ander lettertype: ‘*Hej is Zweeds voor “Hallo”.’
Dat Ikea een vreemde invloed heeft op de Nederlandse taal, weten we allang. Generaties middelmatige cabaretiers en columnisten zijn groot geworden met grappen over de namen van Ikea-kasten en -banken. En generaties Ikea-shoppers klagen over Ikea's irritante neiging om iedereen te tutoyeren, en dat ook nog op een neerbuigende manier (een bord in de winkel waarop niet ‘Kassa’ staat, maar: ‘Hier mag je afrekenen’. Hej, bedankt, Ikea!).
Dat weten we.
Maar Ikea heeft nog meer rare taalneigingen, waaronder dus die mails van ze, die alle leden van de Ikea Family krijgen. Ze beginnen tegenwoordig altijd met je voornaam. ‘Aaf, haal jij alles uit je kast?’ ‘Aaf, profiteer als eerste van PLUNDRA.’ Dat heeft nog iets indringenders dan dat gejij en gejou. Ik ben geen tutoyeerzeur, maar als je me ongevraagd tutoyeert, zeg dan tenminste nog: ‘Beste Aaf’ of ‘Waarde Aaf’, maar niet: ‘Aaf’ of ‘Hej* Aaf’. Dat voelt een beetje alsof je van de overkant van de straat naar me staat te gillen.
In dat Hej zie ik nog een andere neiging van Ikea waar ze steeds meer aan doen: het Zweeds. Tuurlijk, al die meubels hebben allang Zweedse namen, behalve, opmerkelijk genoeg, boekenkast Billy, hun alltime bestseller. Maar ook andere verschijnselen in de winkel worden Zweeds. De uitverkoop heet geen uitverkoop meer bij Ikea, en geen sale zoals bij veel hippe winkels, maar PLUNDRA. MET HOOFDLETTERS.
En de volgeplaste ballenbak, die vroeger ‘Het Kinderparadijs’ heette, heet sinds een tijdje ‘Småland’. Wat weer jammer is voor de komende generatie middelmatige cabaretiers en columnisten, want die kunnen dan geen grappen meer maken over de verwarrende en daardoor komische oproep die er vroeger elke vijf minuten door elk Ikea-filiaal klonk: ‘Pietje wil graag opgehaald worden uit Het Kinderparadijs.’
Aaf Brandt Corstius
Auteursrechtelijk beschermd
