Horstlog
Nieuw geloof
De eindexamens zijn achter de rug. In de krant werd er geregeld over geschreven, zodat ook mensen zonder schoolgaande kinderen van dag tot dag op de hoogte konden zijn. Een opmerkelijk verschijnsel, lijkt me. Heeft iemand daar al eens op gewezen? Toen ik eindexamen deed, in 1968, schreef nog geen enkele krant over examens. Alleen na afloop, in hele kleine lettertjes, de lijst met geslaagden, in een lokale krant. Verder helemaal niks. Blijkbaar is er iets grondig veranderd met die examens, of met de krant, of met allebei.
Veel van dat geschrijf ging nu over ons dalend onderwijsniveau. Of althans over de mening van sommigen dat het niveau daalt. Anderen lijken daarvan dan weer niet zo overtuigd. Tamelijk eenparig lijkt me wel de mening dat er klassikaal lesgegeven moet worden. De daling van niveau, al of niet vermeend, wordt toegeschreven aan onder andere het sterk afgenomen klassikale lesgeven. Groepswerk, discussies, werkstukjes maken, de knappe leerling die zijn zwakkere medeleerling alles nog eens uitlegt, allemaal onzin en flauwekul. Tijdverlies. Ze leren alleen maar kattenkwaad van elkaar. Laat de leraar gewoon weer voor de klas zijn werk kunnen doen. Ook degenen die niet zo zeker weten of het niveau gedaald is, lijken nu genegen de leraar weer te laten lesgeven.
Persoonlijk heb ik hierover geen uitgesproken mening. Wat vreemd genoeg mag klinken voor een Nederlander, en stellig aanleiding is voor weer eens allerlei boze mail. Maar het is niet anders. Aan mijn eindexamenjaar kunt u al zien dat ik zelf een product ben van klassikaal lesgeven. Ik heb nooit iets anders meegemaakt, en deze beperktheid kan gemakkelijk leiden tot een zekere vooringenomenheid pro klassikaal lesgeven. Te meer daar ik aan mijn schooltijd geen slechte herinneringen heb. Maar het is best mogelijk dat iemand met andere ervaringen andere vooroordelen koestert. Zo komen we er niet.
Het klassikale lesgeven was tien, twintig en veertig jaar geleden iets wat bestreden moest worden. Aldus het toen heersende geloof. En het is ook inderdaad bestreden, en met redelijk succes. Maar nu is dat geloof verbleekt, of zelfs verdwenen. De grote vraag is nu, of zou het moeten zijn: verruilen we het ene geloof voor het andere? Er zijn, dunkt me, aanwijzingen dat de tegenwoordige hype pro ‘gewoon lesgeven’ niet minder ‘geloofsmatig’ is dan de ideologie van 1970. Een van de aanwijzingen is dat je die mening ook massaal hoort verkondigen door mensen buiten het onderwijs, en door mensen die van toeten noch blazen weten. Dat is weer net als in 1970 en 1980.
Na mijn schooltijd en mijn studie ben ik zelf gaan lesgeven. Weliswaar niet op een middelbare school, maar toch. Intussen ben ik 32 jaar verder, en ik ben niet tot een voorkeur gekomen voor het een of voor het ander. Soms is klassikaal lesgeven beter, soms niet. Slap misschien, kleurloos, zonder ‘onderwijsfilosofie’, ja, zo kunt u mij wel karakteriseren.
Maar als het me vergund is om als kleurloos slap persoon zonder filosofie iets te zeggen, wil ik graag als mijn mening formuleren dat ons onderwijs er veel baat bij hebben zou als iedereen die er niets over te zeggen heeft, zou zwijgen. Soms is klassikaal lesgeven beter, soms niet. Als we dat nu eens gewoon aan de leraar (m/v) zouden overlaten?
Joop van der Horst
Auteursrechtelijk beschermd
