Onze Taal. Jaargang 78

Rutger Kiezebrink
Spelen met taal
Kom Spanje in

Wat is er zo opmerkelijk aan stresssituatie? Wat is het langste palindroom met afwisselend klinkers en medeklinkers? zijn er meer woorden als arbeidsonrust, lateihout en tafeldiscours? om dat soort vragen draait het in de tweemaandelijkse rubriek ‘spelen met taal’.

In januari was de oproep: bedenk zinnen die je anders kunt lezen door alleen maar spaties te verplaatsen (en, vooruit, waar nodig een leesteken aan te passen). Er kwamen tientallen reacties, waaronder de volgende:

-	Kom Spanje in. / Kom, span je in! (Sjors Visser)
-	Natuur lijkt huis? / Natuurlijk thuis. (Geerten van Gelder)
-	Zeister beschikking: ze is ter beschikking! (Kees de Kroon)
-	Geef Jacques Rogge brood en spelen. / Geef Jacques roggebrood en spelen. (Sjors Visser)
-	Waar zijn de boor, de volle emmers en dweilen gebleven? / Waar zijn de boordevolle emmers en dweilen gebleven? (Claudia Calberson)
-	Zolang de puber voorgaat. / Zolang de pub ervoor gaat. (Geerten van Gelder)
-	O Waterstaat, kan ik bestaan? / O, wat er staat kan ik best aan. (Anna Kool-Troost)

Jovan Bilbija bedacht een lange, bijna poëtische zin: ‘Hoe een denker stengel en knop ent in een waterbed, acht Iskander echt vaardig, en ooit dulden wij zijn degeneratie van de schoonheid.’ Voor wie hier geen andere lezing in ziet: de tegenhanger is te vinden op www.onzetaal.nl/spelen/dubbelzinnen.php. Daar staan overigens nog meer geslaagde inzendingen.

Oproep: ‘omwoorden’

Taalliefhebber Aad van de Wetering gaat op zijn website in op woorden als muziektent, stotteraar en tegenrekening. Die hebben met elkaar gemeen dat ze uit twee woorden bestaan, waarvan het ene ‘om het andere heen’ zit - daarom spreekt hij van ‘omwoorden’. Muziektent begint met mu- en eindigt op -nt, samen munt, en daartussen zit ziekte; stotteraar is opgebouwd uit staar en otter, en tegenrekening uit tekening en genre. Misschien wel zijn mooiste vondst is afschuwelijkheid, dat is opgebouwd uit afscheid en huwelijk. Zie http://home.planet.nl/~avdw3b/omwoord.html voor meer voorbeelden.

Zijn verzameling is uit te breiden met bijvoorbeeld de volgende gevallen: all(erg)een, be(schik)ker, bev(loei)ing, dr(aait)ol, h(oogst)andje en ver(antwoord)ing. Op www.onzetaal.nl/spelen/omwoorden.php staan nog meer voorbeelden.

Ik hoop natuurlijk dat lezers van Onze Taal er ook hun ongebreidelde creativiteit op loslaten. Hoe onvoorspelbaarder, hoe beter, dus een geval als dames(fiets)zadel doet wat mij betreft niet mee. Alle omwoorden zijn welkom op [e-mail] of via de website.