Onze Taal. Jaargang 78

Spaan
Onschuldige woorden

Het woord zelf kan er niks aan doen wanneer iemand zich ertegen keert. Meestal doen de mensen dat op grond van de betekenis. Een woord kan zijn betekenis ook niet helpen.

‘Geen lelijke woorden gebruiken’, zeggen ouders tegen hun kinderen. Het gaat dan om vloeken en schelden. Naar de vorm van het woord kijken ze niet. Voorbeelden kan ik hier, op verzoek van de redactie, helaas niet geven. ‘Dat kost leden.’

Laatst had ik een discussie met Martin Bril over de term houtjes hakken. Hij prefereerde motorzagen. Hij had het natuurlijk uitsluitend over de activiteit. Martin is nu eenmaal gek op motorzagen. Houtjes hakken is hem lang niet stoer genoeg. Ik houd vol dat houtjes hakken het in esthetisch opzicht wint van motorzagen. Het metrum mag hetzelfde zijn, maar de allitererende h's zijn onweerstaanbaar.

Ik hak houtjes met een kleine bijl, net als mijn vader vroeger als hij midden in de herfst de eerste aanmaakhoutjes van het seizoen begon te hakken. Dus kleeft er ook nog eens een nostalgisch aspect aan mijn voorkeur. Martin zit hier in Frankrijk altijd in grote bomen te rossen met dat loeiende apparaat. Mij te gevaarlijk.

Ik wil nu twee onschuldige woorden behandelen waaraan ik, ondanks mezelf, op grond van hun betekenis, een gloeiende hekel heb.

Partner

Ella Vogelaar heeft een boek geschreven over haar loopbaan als minister. Om er reclame voor te maken was ze in februari voortdurend op de televisie. Steeds viel het woord partner. Hij was namelijk de ghostwriter. Ik zeg maar ‘hij’, in de wetenschap dat het ook een ‘zij’ kan zijn. Het woord partner houdt het geslacht verborgen. Dat doen ze expres, de vreugdeloze vergaderaars van het emancipatoire socialisme. Ze ontkennen elk onderscheid op ideologische gronden. Ik haat dat. Partner noem ik een C&A-woord, naar de goedkope en kleurloze overhemden die socialisten doorgaans dragen.

Zeg gewoon: ‘me man’.

Tegen Ella Vogelaar heb ik verder niks. Met haar opvatting dat de PvdA Wilders niet moet bevechten door op te bieden tegen zijn rechtse praatjes, kan een verstandig mens het alleen maar eens zijn. Kortom: ik sta achter Vogelaar in het integratiedebat, en daar hebben we woord nummer twee.

Debat

Ik heb een hekel aan het woord debat, al was het alleen maar omdat, waarover het ook gaat, zich na verloop van tijd altijd Joost Zwagerman meldt als een der deelnemers. Kent hij de schoonheid van de stilte niet? Op het hoogtepunt van een ‘maatschappelijk debat’ neig ik sterk naar het quiëtisme, ook al geloof ik niks.

Laatst was er een ‘debat’ gaande over het boek De welwillenden van Jonathan Littell, een dikke roman uit Frankrijk waarin een SS'er de hoofdrol speelt. Het zal bij het woord SS eens níét tot een debat komen. Houd je mond een keer, zou ik tegen Elsbeth Etty willen zeggen, ook zo'n grutter in opinies. Zij was een voorstander van De welwillenden, of juist ertegen. Ik weet het niet meer en wil het ook niet weten. Laat het boek het boek. Lees het en basta. In februari verscheen het in Engeland. Ik las een mooie recensie in de Financial Times. Men vond het boek bijzonder en liet het daarbij. Zo kan het ook.

Henk Spaan