Gewoven?
Herman J. Claeys - Antwerpen
In het VPRO-programma Vrije Geluiden aarzelde de geïnterviewde hoofdgast, dirigent Ed Spanjaard, een aantal jaar geleden tussen de werkwoordvormen geweefd en gewoven, waarop presentator Hans Flupsen hem toevoegde dat het gewoven moest zijn.
Het voltooid deelwoord van het werkwoord weven is echter geweven. In het Brabantse dialect van Brussel en omstreken hoort men wel de vormen woof en gewoven, en ook bestaat de vorm gewoven als schertsende vorm bij het werkwoord wuiven, maar geen enkel woordenboek vermeldt deze vorm bij het trefwoord weven.
Toch komt het foutieve gewoven voor geweven wel meer voor tegenwoordig. Zo bestaat er in Tilburg een ‘Stad der gewoven duisternis’. Dat is een ‘liverollenspel-vereniging’ met verhalen die zich afspelen in een ‘Tilburg volgens de world of darkness’, een dreigende, duistere wereld die wat sfeer betreft doet denken aan films als The Crow en Batman. De Engelstalige naam die de vereniging hanteert, is City of Woven Darkness. Is gewoven te wijten aan invloed van het Tilburgs, of is het een anglicisme?
De ‘live-rollenspel-vereniging’ City of Woven Darkness noemt zichzelf ook wel ‘De stad der gewoven duisternis’.
In wervende teksten die uit het Engels vertaald zijn, lees je inderdaad weleens over ‘kruislings gewoven glasvezel’, ‘Tunesisch gewoven tapijt’ en ‘staal gewoven kevlar handschoenen’, maar ook in oorspronkelijk Nederlandse citaten komt het woord voor: ‘woorden die in bijna ieder gesprek worden gewoven’ (forum van de Volkskrant online), ‘gewoven nylon materiaal’ (Koninklijke Nederlandse Klim- en Bergsportvereniging) en ‘viltachtig of gewoven materiaal’ (Consumentenbond). Bijna even vaak hoor of lees je verwoven zijn met in plaats van verweven zijn met.
Zelfs in afgeleide vormen lijkt deze trend zich door te zetten, want ook ingewoven komt een enkele keer voor, net als doorgewoven (met), zowel in de figuurlijke betekenis (‘doorwoven met een thema’) als in de letterlijke (‘doorwoven met een bies’).
Waar het ook vandaan komt, het lijkt erop dat het werkwoord weven zich aan het ontwikkelen is tot een sterk werkwoord.