Ander woord voor lotgenoot?
John van Duin
Of kwaalgenoot, wachtkamerfamilie of similario goede alternatieven kunnen worden voor het woord lotgenoot betwijfel ik, maar het zijn wel mooie vondsten. Samen met nog tientallen andere suggesties vormden ze de oogst van de oproep die ik in het oktobernummer van Onze Taal deed om een ander woord te vinden voor lotgenoot. Onder andere als communicatiemedewerker bij de Diabetesvereniging Nederland merkte ik hoeveel mensen moeite hadden met het woord. Lotgenoot (gebruikt voor mensen met een ziekte, maar ook wel voor mensen in hun omgeving, zoals partners, ouders, kinderen) refereert altijd aan een ziekte of traumatische gebeurtenis en is daardoor erg beladen geworden. Bovendien is het lot passief, iets wat je overkomt of wat je ondergaat. ‘Ik heb nog nooit van mijn lot genoten, dus noem mij geen lotgenoot’, zoals een collega van mij weleens zegt.
Toch vinden sommige inzenders dat je er geen ander woord voor moet gaan gebruiken. Lotgenoot doet precies wat het moet doen én elk woord krijgt nu eenmaal na een poosje een negatieve bijbetekenis, zo wordt wel gezegd.
De meesten dachten daar anders over en stuurden wél een alternatief in. Steungroep werd tweemaal ingezonden, maar dekt de lading niet: je kunt er niet mee naar individuen verwijzen. Ervaringsdeskundige (driemaal ingestuurd) veronderstelt een wat langere ervaring met een ziekte of aandoening en kan daardoor minder makkelijk worden gebruikt voor ‘beginners’. Bovendien heeft het een andere betekenis, want eigenlijk is ervaringsdeskundige meer een eufemisme voor patiënt. Ervaringsdeler bevalt dan beter, terwijl ervaringsmaatje (2x) wellicht wat te frivool is. Ervaringsgenoot (3x) en deelgenoot (het meest genoemd: 7x) zijn ook bruikbare alternatieven. Met de woorden ervaringsdeler, ervaringsgenoot en deelgenoot zal de discussie binnen de Diabetesvereniging worden voortgezet via haar vrijwilligersblad, zodat we weten hoe de alternatieven worden ontvangen binnen de vereniging. In de loop van 2007 kan het uiteindelijke alternatief dan in gebruik worden genomen.
Bedankt voor alle reacties; ze zijn van grote waarde!
Auteursrechtelijk beschermd