Tamtam
Redactie Onze Taal
Nederlanders overschatten hun taalbeheersing
Nederlanders spreken en schrijven een aardig woordje over de grens. Dat vinden althans de Nederlanders zelf. Maar in de praktijk blijkt dat nogal tegen te vallen, ontdekten onderzoekers van de Nijmeegse Radboud Universiteit onlangs. Ook overschatten Nederlanders hun beheersing van de eigen taal.
Bert van Onna en Carel Jansen van de afdeling Bedrijfscommunicatie testten de taalvaardigheid van werknemers van tien Nederlandse organisaties met meer dan 500 mensen in dienst. Het ging om het Frans, Duits, Engels en Nederlands. Een kwart van de onderzochte personen kwam niet boven het beginnersniveau uit, hoewel ze zichzelf als gevorderden of zelfs vergevorderden beschouwden. Leidinggevenden dachten in de hoogste categorie thuis te horen, maar de helft van hen kwam slechts als halfgevorderd of minder uit de bus. Opvallend is dat vijftigplussers aanzienlijk beter scoorden dan hun jongere collega's.
De aanleiding tot het onderzoek was een bericht van de Europese Commissie, begin dit jaar, over hoe Europeanen hun vreemdetalenbeheersing inschatten. Nederlanders bleken een hoge pet op te hebben van hun eigen kunnen; ze werden op dit punt alleen voorbijgestreefd door de Luxemburgers. Van Onna en Jansen wilden graag weten of dat optimisme van de Nederlanders terecht is. Hun antwoord is duidelijk: nee.
De onderzoekers vinden dat hun uitkomsten ‘weinig aanleiding geven tot gerustheid over de taalvaardigheden waarover Nederlanders anno 2006 beschikken.’
Bronnen: NRC Handelsblad, www.careljansen.nl
Nieuwe spelling volgen? Op 1 augustus, de dag dat het nieuwe Groene Boekje officieel van kracht werd, luidde de stelling in het radioprogramma Stand.nl: ‘Iedereen moet zich aan de nieuwe spelling houden.’ Een kleine vierduizend mensen brachten hun stem uit. Slechts 21% was voor, de rest tegen. (Stand.nl)
Het Wiite Boekje in het onderwijs? Op 16 augustus, de dag dat het Witte Boekje (het Onze Taal-alternatief voor het Groene Boekje) officieel werd gepresenteerd, luidde de stelling in het radioprogramma Stand.nl: ‘Scholen moeten het Witte Boekje invoeren.’ Ruim drieduizend mensen brachten hun stem uit. Een meerderheid van 58% was voor, de rest tegen.
In de Tweede Kamer bleek dat iets anders te liggen. De Telegraaf meldde dat een meerderheid van CDA, PvdA en VVD van mening is dat onderwijs-minister Van der Hoeven scholen erop moet wijzen dat de officiële spellingregels niet in het Witte, maar in het Groene Boekje staan. (Stand.nl, De Telegraaf)
Nieuwe spelling in Duitsland. Ook onze oosterburen moesten op 1 augustus aan een nieuwe spelling geloven, en ook zij liepen er niet warm voor. Uit een opiniepeiling van de krant Die Welt bleek dat er bij 79% van de Duitsers onzekerheid is over hoe het voortaan moet, en dat 33% het, na al het spellinggedoe, niet eens meer wíl weten. (Provinciale Zeeuwse Courant)
Groot Dictee. Het Groot Dictee der Nederlandse Taal, dat jaarlijks in december wordt gehouden, zal het officiële Groene Boekje als norm blijven hanteren. Daar was even onduidelijkheid over, omdat de Volkskrant niet alleen een van de organisatoren van het Groot Dictee is, maar ook een van de ondersteuners van het half augustus verschenen Witte Boekje, het alternatief voor het Groene Boekje. (De Telegraaf)
Minder dialect? Volgens onderzoek aan de Radboud Universiteit Nijmegen onder 35.000 basisschoolkinderen en hun ouders wordt er in Nederland steeds minder dialect gesproken. Sinds 1995 is eenderde van de ouders onderling minder streektaal of dialect gaan gebruiken. Kinderen spreken nog minder dialect. Het Meertens Instituut, dat de Nederlandse taal en cultuur documenteert, is daar nog lang niet van overtuigd. De regionale verschillen in taal zijn nog steeds groot, beweert het instituut. (NOS Journaal, de Volkskrant)
Een Nederlandse militair staat in Uruzgan de pers te woord.
Foto: Ministerie van Defensie
Defensietaal. Er is het Ministerie van Defensie veel aan gelegen de beeldvorming rond de uitzending van Nederlandse soldaten naar Uruzgan positief te houden. Voor het eerst heeft het ministerie inzage bedongen in de artikelen van journalisten die in het Nederlandse kamp verblijven. En het thuisfront? De Defensie-ambtenaren kunnen steunen op uit 2001 daterende richtlijnen voor interne en externe communicatie, zoals: ‘Defensie-taal is wel: kort, krachtig, to the point, relevant. Defensie-taal is niet: breedsprakig, uitwaaierend, ouderwets.’ (Elsevier, Trouw)
Nederlandse taalkundige Europees bekroond. Hoe kunnen we begrijpen dat iemand eigenlijk bedoelt als hij in feite alleen ‘eik’ uitspreekt? Mirjam Ernestus van de Radboud Universiteit Nijmegen ontving voor haar onderzoek hiernaar de prestigieuze EURYI-award, waarmee een geldbedrag is gemoeid van ruim een miljoen euro, te besteden aan onderzoek. (European Science Foundation)
Koppelingen naar de originele berichten staan op www.onzetaal.nl/tamtam. Let wel: internetkoppelingen verouderen snel. Op onze website staat iedere dag vers taalnieuws.