Onze Taal. Jaargang 75

[p. 255]

Hom of kuit
Het schoolvak Nederlands integreren in andere schoolvakken?

Frank Jansen

Er zijn taalkwesties waarover heel verschillend kan worden gedacht. Taalkundige Frank Jansen behandelt iedere maand zo 'n kwestie, en nodigt iedereen uit te reageren.

Aan de Nederlandse taal wordt in het vmbo en het mbo steeds minder aandacht besteed in aparte lessen. In plaats daarvan worden de belangrijkste onderdelen van het vak geïntegreerd in andere vakken. Is dat goed voor de beheersing van het Nederlands?

Voorstander

Of het goed is of niet, maakt niet uit. Het is beter om te begrijpen waarom het zo gaat. De laatste honderd jaar zien we dat het schoolvak Nederlands steeds meer in dienst staat van communicatieve vaardigheden. Door de lessen Nederlands kan de leerling voldoen aan de communicatieve eisen die zijn toekomstige beroep en de samenleving aan hem stellen.

Moet de docent autotechniek ook het vak Nederlands geven?
Foto: © Michiel Wijnbergh/Hollandse Hoogte

Die verschuiving naar ‘communicatief’ onderwijs is overigens wel een lange, hobbelige weg geweest. Mensen die - terecht - vreesden dat de onderdelen literatuur en grammatica zouden wegkwijnen, hebben het nog lange tijd kunnen tegenhouden. Maar wat het zwaarst is, moet het zwaarst wegen: van onze automonteur verwachten we dat hij een begrijpelijk rapportje kan schrijven. Dan kunnen we dat het best laten aanleren en toetsen door zijn docent autotechniek. Een restauranthouder moet een menu kunnen schrijven; de docent restauratieve vakken kan ervoor zorgen dat het geen rommeltje wordt. Deze aanpak bevrijdt het onderwijs van een hoop ballast en hobbyisme, en legt de controle waar die hoort: bij de deskundige docenten.

Tegenstander

De afschaffing van aparte aandacht voor de Nederlandse taal is een ernstige bedreiging voor de kwaliteit van het taalgebruik in sommige beroepsgroepen. Want is dat taalgebruik de laatste honderd jaar echt zo veel verbeterd? Nee toch, die is de afgelopen decennia alleen maar beroerder geworden. In plaats van begrijpelijke rapportjes en smijdige menu's zullen we vergast worden op particulier gekriebel dat niemand begrijpt, ook de schrijver zelf niet.

En willen de leerkrachten dit zelf wel? Wil een docent biologie, die voor de bloemetjes en de bijtjes heeft gekozen, bezig zijn met de d'tjes en de t'tjes? Krijgen docenten er voldoende extra tijd voor? En kunnen ze het wel? Voorstanders onderschatten hoeveel specialistische kennis van de Nederlandse taal nodig is om er verantwoord over te kunnen adviseren. Die taak wordt nog verzwaard doordat in veel steden meer dan de helft van de scholieren thuis geen Nederlands spreekt. Als neerlandici er vaak al de grootste moeite mee hebben, zal het dan een leraar tekenen lukken?

Wat vindt u ervan? Is het een goed idee Nederlands te integreren in andere schoolvakken?

Geef voor 18 september uw mening op onze website: www.onzetaal.nl/homofkuit. Of stuur een briefkaart met ‘Nederlands wel integreren in andere vakken’ of ‘Nederlands niet integreren in andere vakken’ naar de redactie van Onze Taal, Raamweg 1a, 2596 HL Den Haag. In de volgende aflevering de uitslag.

Uitslag vorige stemming

Moeten we het los schrijven van woorddelen (fiets hersteller e.d.) minder gedogen? Deze vraag van de vorige keer werd uitermate ondubbelzinnig beantwoord. In overgrote meerderheid (744 inzenders, 91,4%) vindt u dat woorddelen los schrijven minder gedoogd moet worden. Slechts 70 inzenders (8,6%) zien het liever door de vingers.