Onze Taal. Jaargang 75

[p. 149]

Hom of kuit
Zijn bijzondere dagen, maanden en jaren wenselijk?

Frank Jansen

Er zijn taalkwesties waarover heel verschillend kan worden gedacht. Taalkundige Frank Jansen behandelt iedere maand zo'n kwestie, en nodigt iedereen uit te reageren.

Telt u ook de nachtjes slapen tot 2008? Want dan begint het Europees Jaar van de interculturele dialoog. Wist u niet hè? Maar misschien hebt u dan wél genoten van de week van de poëzie (22-28 april) en de Europese Dag van de Logopedie (6 maart). Is het goed dat er zulke bijzondere perioden zijn?

Tegenstander

Zulke dagen, weken, enzovoort, waarvan er sluipenderwijs steeds meer komen, moeten worden afgeschaft. Om te beginnen heeft het fenomeen iets willekeurigs. Waarom zijn er wel officiële dagen maar geen nachten of kwartalen? En waarom is er wél een dag van de poëzie en zelfs geen namiddag voor de brief? En waarom kan er geen dag voor het Nederlands af als er wel een wereldstotterdag is (op 22 oktober)? Maar er zijn ook serieuzere bezwaren. Er gaat veel geld naar die dagen, maanden en jaren toe. Te vrezen is dat dat ons geld is. En dat zou nog te billijken zijn als aan elke bijzondere dag concrete doelen waren verbonden en als er naderhand ook onderzocht werd of die gehaald zijn. Daar is natuurlijk geen sprake van.

Maar de weerzin zit eigenlijk nog dieper. Er hangt een absolutistisch luchtje om al die Bijzondere Dagen die onze agenda's binnenmarcheren. Alleen die hoofdletters al. ‘Zij van Hogerhand die het Goede Met Ons Voorhebben’ zullen weleens bepalen waar de burger zich van dag tot dag toe dient te bepalen. En die weerzin wordt opstandigheid zo gauw je je realiseert dat het altijd om onloochenbare goede doelen gaat. Wie zich verzet tegen wereldstotterdag bekent zich tot het slag van haters van stotteraars, en wie wil nou tot dat neerslachtig stemmende slag behoren?

Voorstander

De middeleeuwers hadden al hun calendarium, een kalender met alle heiligendagen. Ze hadden gelijk. Bijzondere dagen breken de sleur, en maken het mogelijk om aandacht te schenken aan nuttige zaken die anders onderbelicht blijven. Veel van de bijzondere dagen zijn al oud en functioneren naar volle tevredenheid. Wie zou bijvoorbeeld moederdag en werelddierendag willen missen?

Het is heel begrijpelijk dat er steeds meer bijzondere dagen, maanden en jaren komen. Mensen worden zó overvoerd met informatie dat er steeds sterkere middelen nodig zijn om iets tot hen door te laten dringen.

Die data zijn heel geschikt voor een geconcerteerde actie. Ze staan ruim van tevoren vast, zodat er reclamemateriaal voorbereid kan worden, en er beroemdheden uitgenodigd kunnen worden. Op de Wereldalfabetiseringsdag is prinses Laurentien extra actief, en dat ‘maakt het verschil’ in termen van media-aandacht. U zou de Dag van de Mantelzorg toch ook allang vergeten zijn als de koningin niet had gevraagd of de hoogbejaarde meneer Van Dalen wat extra jus op zijn sudderlapje met rodekool beliefde? En op taalgebied kunnen er niet genoeg dagen, weken en jaren georganiseerd worden. Laten we daarom 21 maart uitroepen tot ‘Dag van het Nederlands’, omdat de eerste Nederlandse zin zo onmiskenbaar lenteachtig is.

Wat vindt u ervan? Zijn Bijzondere Dagen, Maanden en Jaren wenselijk?

Geef voor 22 mei uw mening op onze website:

www.onzetaal.nl/homofkuit. Of stuur een briefkaart met ‘Bijzondere Dagen, Maanden en Jaren zijn wenselijk’ of ‘Bijzondere Dagen, Maanden en Jaren zijn niet wenselijk’ naar de redactie van Onze Taal, Raamweg 1a, 2596 HL Den Haag. In de volgende aflevering de uitslag.

Uitslag vorige stemming

Vorige maand kon u reageren op de vraag of het wenselijk zou zijn om elk jaar de spelling te veranderen op grond van de manier waarop woorden in de praktijk gespeld worden. Dat laatste is tegenwoordig eenvoudig te onderzoeken door met de zoekmachine Google alle teksten op internet te doorzoeken. Dit vindt u duidelijk een slecht idee. Maar liefst 95,3% van de inzenders (224 stemmen) meent dat de spelling niet jaarlijks moet worden aangepast op grond van googelen. Slechts 11 stemmers (4,7%) zijn voorstander van een dergelijke procedure. Waarschijnlijk is de meerderheid van de tegenstemmers tegen het hele idee van een jaarlijkse spellingverandering, met of zonder googelen.