Iktionaire
Diemen-Zuid
Jan Kuitenbrouwer
Als Nederlandse rapartiest kun je twee dingen doen: je hangt de gangster uit of de dominee. ‘Gangsta’ of ‘preacha’. Óf je bezingt het geweld, óf je protesteert ertegen. Voor iets ertussenin is blijkbaar geen markt. Dan moet je ideeën hebben, en stijl, en dat zijn schaarse artikelen in rapland. Na Extince ben je dan wel zo'n beetje klaar.
Baas B, Ali B en Lange Frans kozen voor de preachermarkt. Na een zinloosgeweldincident vragen ze:
Hoefeel moete d'r nog kome?
Hoefeel moete d'r nog gaan?
Tot Lange Frans laatst zelf een ijsklontje tegen z'n hoofd kreeg, van het podium sprong en de dader een dreun gaf. Dat is het verschil tussen de gangsta en de preacha: als de één niet praktiseert wat hij preekt, krijgt hij schouderklopjes, de ander is meteen de gebeten hond. Ik bedoel, zoiets doe je toch niet, als artiest, iemand in het publiek slaan? (Dat laat je aan de roadies over.) Dus mag hij niet meer meedoen met Bevrijdingspop. Alsof er érgens natuurlijk toch een verband is tussen Lange Frans z'n losse handjes en eh, ‘dat van toen’. Ali B, Baas B, Zyklon B, dus, zeg maar, als het ware.
Artiesten geven, politici beloven, dus kunst en politiek gaan moeilijk samen. Bono kan na de show nooit meer zomaar een meisje meenemen. Stel dat ze illegaal is!
En Lange Frans, hoe zit het met hem? Is dat een preacha die uit z'n slof schoot of een gangsta met mooie praatjes? Een verlichte kijk op de man-vrouwrelatie heeft hij in elk geval niet. In zijn recente hit ‘Mee naar Diemen-Zuid’ gaat hij naar een club, waar aan de bar een leuk meisje zit. Hij benadert haar, begint een praatje. Hij zingzegt:
Jij moet mee naar Diemen-Zuid, want je ziet er lekker uit.
Het opmerkelijkst is de volgorde. Niet: jij bent leuk dús ik neem je mee, maar: ik neem jou mee wánt je bent leuk. Niet het motief, gevolgd door een plan van actie, nee, actie, voorzien, desgevraagd, van een motivering.
Het is ook niet: ‘Ga je mee?’, nee: ‘Jij moet mee.’ Geen verzoek, een bevel. Want: je bent ‘lekker’. Niet ‘leuk’, of ‘mooi’, of ‘aantrekkelijk’ (al is mij dat dan weer te klinisch) of ‘interessant’ (wat ik van een vriend nooit mocht zeggen want ik wilde toch alleen maar seks? ‘Speak for yourself’, zei ik toen weer) - hoe dan ook: mogelijkheden genoeg, maar het wordt ‘lekker’.
Hou je mond, eet je bord leeg.
Waarschijnlijk is Lange Frans geen gangsta, geen preacha, maar gewoon een goza. Een lange goza, uit Diemen-Zuid.