Onze Taal. Jaargang 73

Spaan
Legacies
Henk Spaan

Je hebt anglicismen en anglicismen. Toen de Spaanse bondscoach Aragonés begin oktober zei te ‘schijten op de moeder van die schijtneger’, waarmee hij de Franse voetballer van Arsenal Thierry Henry bedoelde, meldde de website van Voetbal International een dag erna: ‘Aragonés biedt een soort van excuses aan.’

Dit zal zijn oorsprong vinden in het Engelse, alledaagse, sort of. Sommige landgenoten, ik denk voornamelijk jonge landgenotes, vertalen het dan letterlijk. Vraag me niet waarom meisjes juist ‘soort van’-zeggers zijn. Ze zeggen ook vaker ‘best wel’.

Moeten letterlijke taaltransplantaties ook als barbarismen worden beschouwd? Vermoedelijk niet. De voorzitter van de raad van bestuur van een groot bedrijf heet, ook in Nederland, een CEO: Chief Executive Officer. In het zakenleven wordt deze term vrijwel exclusief gebruikt, zelfs in Nederlandse zinnen. Een CIO is een Chief Information Officer. Voorzover ik weet bestaan daar niet eens Nederlandse woorden voor. Informatief zijn we gekoloniseerd door het Engels. In de informatietechnologie bestaat nauwelijks Nederlands jargon. Op een IT-congres hoorde ik de CIO van KPN spreken. Wat ik er deed? Ik zat het voor. Van IT hoef je niets te weten om het te kunnen voorzitten. Een ironische benadering volstaat.

Twee veelgebruikte termen wil ik eruit lichten: het Engelse application moest het nog net afleggen tegen applicatie, dat als computerwoord een anglicisme is van heb ik jou daar. Waarom zou men, zelfs in de IT, niet gewoon ‘toepassing’ zeggen?

Pieter Buijs, de informatiedirecteur van KPN, had het voortdurend spijtig over ‘legacy’, of ‘legacies’.

In tegenstelling tot wat wij meestal doen als we in een testament voorkomen, juichen, keek meneer Buijs zeer zuinig bij zijn legacies. Het waren applicaties die hij kon missen als kiespijn. Zijn legacies waren de schuld van het matige imago van KPN als het over dienstverlening ging. Hij had zich heilig voorgenomen de legacies, die soms zelfs wel anderhalf tot twee jaar oud waren, te vervangen door hypermoderne en veel gemakkelijker op elkaar af te stemmen applicaties. Hopelijk zou daardoor de kwaliteit van de dienstverlening een grote sprong voorwaarts maken.

Zelf kon ik ook een duit in het zakje doen. Ik vertelde dat de KPN-monteur die een poging waagde om mijn ingewikkelde telefooncentrale nieuw leven in te blazen, tevreden had vastgesteld dat hij zojuist een van mijn nummers had ‘uitgepiept’.

Wat het betekende, wist ik niet. Zijn lichaamstaal zei dat het goed nieuws was.