|
| |
| |
| |
Inzicht
Raymond Noë
‘InZicht’ licht u in over nieuwe boeken, congressen en lezingen in taalkundig Nederland en België. Vermelding in deze rubriek betekent niet dat de redactie ze aanbeveelt. Voor een zo volledig mogelijk beeld hebben wij ook uw hulp nodig. Weet u iets waarvan u denkt dat het in deze rubriek thuishoort, laat het ons dan weten.
Verschijningsdata en prijzen onder voorbehoud.
| |
Historie van lezen en schrijven
Sinds het eind van de Middeleeuwen zijn geschreven teksten een steeds grotere rol gaan spelen in de Europese cultuur - mede door de uitvinding van de boekdrukkunst. Maar welke plaats gingen geschriften toen in de levens van mensen innemen? En hoe en waarvoor werden geschreven teksten gebruikt? Dat zijn de centrale vragen in Jeroen Blaaks Geletterde levens. Blaak zocht het antwoord in de dagboeken van vier Nederlanders (drie mannen en een vrouw) uit de periode 1624-1770. Hij onderzocht wat ze lazen, wat ze schreven - en waarom. Ook bekeek hij waarover ze spraken en met wie, en in hoeverre die gesprekken hun lees- en schrijfgedrag beïnvloedden. Zijn bevindingen worden voorafgegaan door een uitvoerige inleiding over het historisch onderzoek naar lezen en schrijven.
Geletterde levens. Dagelijks lezen en schrijven in de vroegmoderne tijd in Nederland 1624-1770 is een uitgave van Verloren en kost €32,- (ingenaaid, 368 blz.). ISBN 90 6550 803 1
| |
Voornamen in Nederland
In 2000 kregen Gerrit Bloothooft, Emma van Nifterick en Doreen Gerritzen de beschikking over alle eerste voornamen die voorkomen in de gegevens van de Sociale Verzekeringsbank. Die databank maakte het mogelijk voor het eerst onderzoek naar trends en verbanden in de naamgeving in Nederland uitte voeren. De resultaten van dat onderzoek zijn nu gepubliceerd in Over voornamen. Het boek geeft niet alleen informatie over welke voornamen er aan pasgeboren baby's gegeven worden, maar ook door wie dat wordt gedaan. Met andere woorden: welke voornamen zijn populair onder bepaalde bevolkingsgroepen of in bepaalde delen van ons land? De auteurs gaan daarnaast in op de redenen die ouders hebben om een kind een bepaalde naam mee te geven, zoals vernoeming en klank.
Over voornamen. Hoe Nederland aan z'n voornamen komt is een uitgave van Het Spectrum en kost €19,95 (gelijmd, 364 blz.). ISBN 90 274 8444 9
| |
Gevleugelde woorden
In Bekende citaten geeft vertaler en citatenvorser Jaap Engelsman alle details over de historie en achtergronden van 250 zogenoemde gevleugelde woorden - uitspraken van personen die deel uitmaken van het hedendaagse Nederlandse idioom. Voorbeelden daarvan zijn En toch draait ze, Dispereert niet, Finest hour, Goed gedaan, jochie,... gaat van au en Dan liever de lucht in. Het boek is ontsloten met een uitgebreid register. Zie ook de aanbieding op www.onzetaal.nl/genoot/boekenpagina2.html
Bekende citaten uit het dagelijks taalgebruik is een uitgave van Sdu Uitgevers en kost €39,90 (gebonden, met stofomslag, 559 blz.). ISBN 90 12 10521 8
| |
Taalvaardigheden voor het hbo
In de serie ‘Een goede reeks’ van uitgeverij ThiemeMeulenhoff verschijnen boeken die bedoeld zijn als hulpmiddel voor hbo-studenten - en dan vooral voor hen die geen Nederlands meer krijgen - bij het verwerven van taalvaardigheden als onderhandelen, vergaderen en rapporten schrijven. De reeks biedt vooral praktijkgerichte informatie: de theorie is beperkt tot het hoogstnodige, de boeken bevatten handige checklists en de student krijgt veel oefeningen te maken.
De twee nieuwste delen in de reeks zijn Een goede zin van Yolanda Mante en Laura Vening (€16,90, 72 blz., ISBN 90 06 95024 6) en Een goede mailing van Klaas Jan Huizing (€16,90, 68 blz., ISBN 90 06 95021 1). Meer informatie: www.thiememeulenhoff.nl.
| |
Scripties
Studenten moeten veel schrijven: scripties, essays, papers, en ten slotte de masterthesis dan wel afstudeerscriptie. In Een leesbare scriptie geeft journalist-wetenschapper Warna Oosterbaan veel tips en aanwijzingen die de schrijvende student op weg of over een dood punt heen kunnen helpen. Hij behandelt in kort bestek de probleemstelling, de planning en allerlei aspecten van het schrijfproces, en gaat in aparte hoofdstukken in op het schrijven van essays, het behandelen van wetenschappelijke theorieën, en de bronnen- en literatuurlijst.
Een leesbare scriptie is een uitgave van Prometheus/NRC Handelsblad en kost €7,95 (gelijmd, 72 blz.).
ISBN 90 446 0475 9
| |
Grammatica
In Zinnen en waanzinnen laat Pyter Wagenaar in kort bestek de Nederlandse grammatica de revue passeren. Onderwerpen die behandeld worden, zijn ontleden, werkwoorden, voornaamwoorden en fouten op (bij)zinsniveau.
Zinnen en waanzinnen. De Nederlandse grammatica in een notendop is een uitgave van Reed Business Information en kost €19,- (ingenaaid, 100 blz.)
ISBN 90 5901 445 6
| |
Taal bij Aristoteles
Aristoteles is een denker die de laatste tijd flink in de belangstelling staat, getuige de recente uitgave van veel van zijn werken. Bij uitgeverij Edita verscheen onlangs het wetenschappelijke De rol van de taal in
| |
| |
het empirisme van Aristoteles van L.M. de Rijk, waarin onder meer de volgende onderwerpen aan bod komen: de wijsgerige controverse tussen Plato en Aristoteles, Aristoteles' empirisme, zijn wetenschapsleer en zijn leer omtrent taaluitingen, en ‘Aristoteles' uitbuiten van het instrument “taal”’. Het boek is ook gratis te downloaden via www.knaw.nl/edita.
De rol van de taal in het empirisme van Aristoteles (384-322 v.Chr.) is een uitgave van Edita KNAW en kost €19,- (ingenaaid, 125 blz.). ISBN 90 6984 410 9
| |
Zeeuws
Het achttiende deel in de reeks ‘Taal in stad en land’ gaat over het Zeeuws, een verzameling dialecten die door de geïsoleerde ligging van de Zeeuwse eilanden minstens net zo veel verschillen als overeenkomsten met elkaar vertonen. De auteur, Lo van Driel (die vorig jaar een biografie van de Zeeuwse woordenboekmaker Van Dale publiceerde), laat in zijn boek uiteraard vooral de overeenkomsten aan bod komen. Hij geeft eerst een korte beschrijving van de negen dialectgroepen - van het Zeeuws-Vlaams tot het Goeree Overflakkees - en gaat daarna in op de gemeenschappelijke kenmerkende eigenschappen van de uitspraak, woordvorming en zinsbouw. Bovendien vertelt hij het verhaal achter een aantal typisch Zeeuwse woorden, zoals peeneuken, keuteprie en ambras. Als extra is van elk dialect een voorbeeldtekst opgenomen.
Zeeuws. De dialecten van Zeeuws-Vlaanderen tot Goeree-Overflakkee is een uitgave van Sdu Uitgevers en kost €12,50 (ingenaaid, 117 blz.). ISBN 90 12 09017 2
| |
Schrijfgids voor archeologen
Officiële rapportages over archeologisch onderzoek moeten voldoen aan de richtlijnen van de Kwaliteitsnorm Nederlandse Archeologie (KNA). De Publicatiewijzer voor de archeologie geeft een overzicht van deze KNA-richtlijnen, plus adviezen voor het schrijven van Nederlands- en Engelstalige artikelen over archeologische onderwerpen en voor het vervaardigen van afbeeldingen en kaarten.
Publicatiewijzer voor de archeologie van M. Diepeveen-Jansen en J. Kaarsemaker is een uitgave van Amsterdam University Press en kost €17,50 (ingenaaid, met cd-rom, 126 blz.). ISBN 90 5356 693 7
|
|
Auteursrechtelijk beschermd