Onze Taal. Jaargang 73

[p. 105]

Hom of kuit
Engels: Europese contacttaal
Frank Jansen

Er zijn taalkwesties waarover heel verschillend kan worden gedacht. Taalkundige Frank Jansen behandelt maandelijks zo'n kwestie. Hij steekt daarbij zijn eigen mening niet onder stoelen of banken, en eindigt telkens met een stelling, waarop u kunt reageren.

Sommige linguïsten - de socioloog Abram de Swaan noemt ze ‘taalsentimentalisten’ - menen dat de culturele en talige diversiteit het grote pluspunt van Europa is. Ze vinden het al heel mooi dat er twintig standaardtalen in ons werelddeel gesproken worden, en zouden graag zien dat een aantal minderheidstalen alsnog die hogere status kreeg. Het behoeft geen betoog dat aanhangers van deze ideologie gruwen bij de gedachte dat ter gelegenheid van de uitbreiding van de Europese Unie het aantal officiële talen ingekrompen zou worden.

Ik vind dat een onjuist standpunt. Ten eerste doet het geen recht aan de werkelijkheid van de Europese burger. Kijk en luister in de steden en op de stranden van Europa en je weet het: de volkeren hebben al een contacttaal gekozen, en wel het Engels. Van de volkeren valt nog meer te leren: ze kiezen niet voor drie contacttalen, niet voor twee, maar voor eentje, in het gezonde besef dat dat een contacttaal pas waardevol maakt. Als ieder volk zijn eigen contacttaal kiest, is er geen contact meer.

Is die Engelse contacttaal een bedreiging? Wel voor het Engels zelf, dat in toenemende mate verbasterd zal worden. En zeker ook voor de losers onder de contacttalen, zoals het Duits en het Frans, die (let wel: als contacttalen, dus buiten hun eigen taalgebied van moedertaalsprekers) tweede keus zullen worden. Maar dat is onze zorg niet. Het Engels vormt echt geen bedreiging voor alle gewone moedertalen, althans niet op korte termijn. Over drieduizend jaar zal er hier een andere taal gesproken worden, net zoals er hier drieduizend jaar geleden ook een andere taal gesproken werd. Niet iets om wakker van te liggen.

En als we dan toch op een contacttaal afstevenen, dan hebben we alleen maar voordeel van het Engels, dat sterk verwant is met het Nederlands, en waarvan het onderwijs diep geworteld is in het Nederlandse bestel.

Daarom luidt de stelling deze keer:

Het is gewenst dat het Engels de contacttaal van de Europese Unie wordt.

Bent u het eens of oneens met deze stelling? Breng voor 19 april uw stem uit op onze website: www.onzetaal.nl/homofkuit. U kunt ook per post reageren; stuur een briefkaart met ‘Engels: Europese contacttaal’ of ‘Engels: geen Europese contacttaal’ naar de redactie van Onze Taal, Raamweg 1a, 2596 HL Den Haag. In de volgende aflevering de uitslag van de stemming.

Op onze website staan verwijzingen naar allerlei achtergrondinformatie over dit onderwerp.

Uitslag vorige stemming

Suriname is lid geworden van de Nederlandse Taalunie. Is dat terecht? Daarover kon u de vorige keer uw mening geven. En het antwoord luidde dit keer vrijwel eenstemmig ‘ja’: van de 127 inzenders was 92,1% voor, en slechts 7,9% tegen het lidmaatschap van Suriname.

Uit de begeleidende commentaren, op de website, bleek dat inzenders positief staan tegenover het Nederlands in den vreemde; sommigen spreken de hoop uit dat de Taalunie ook nog eens het Afrikaans zou kunnen omvatten.

Nog nooit ontmoette een stelling in deze rubriek zo veel bijval, en dat is natuurlijk eigenlijk niet de bedoeling. Ook dat bent u met mij eens: op de webpagina klonk dit keer de roep om een wat prikkelender stelling.