165 andere woorden voor artist's impression
Taaladviesdienst
In december vroegen we de lezers van Onze Taal een ander woord te bedenken voor artist's impression, de Engelse aanduiding voor een weergave van iets wat niet gefotografeerd kan worden. Het woord wordt vooral gebruikt voor (computer) tekeningen van nog niet bestaande gebouwen, bruggen en wegen.
Op onze oproep reageerden 68 lezers; van de 165 alternatieven voor artist's impression werden de volgende minimaal tweemaal voorgesteld:
1. | kunstindruk (4X) |
2. | visualisatie (3X) |
3. | artistieke impressie (2X) |
4. | artistieke indruk (2X) |
5. | denkbeeldige weergave (2X) |
6. | kunstenaarsvisie (2X) |
7. | kunstkijk (2X) |
8. | kunst(-)weergave (2X) |
9. | verbeelding (2X) |
10. | verwachtingsbeeld (2X) |
De top-tien bevat drie samenstellingen met kunst. Het lastige is dat kunst- in een samenstelling op twee manieren toegepast kan worden, vergelijk kunstwerk en kunstgebit. In kunstindruk, kunstkijk en kunstweergave is kunst- dubbelzinnig; deze woorden zijn daarom niet duidelijk genoeg.
Het woord kunstenaarsvisie lijkt een mooi equivalent van artist's impression, maar kunstenaar heeft een ruimere betekenis dan artist. Bovendien slaat visie vooral op iets abstracts (Van Dale noemt bijvoorbeeld de betekenissen ‘innerlijke aanschouwing’ en ‘mening’), terwijl een artist's impression iets concreets is: een tekening. Visieverbeelding zou artist's impression eventueel wél kunnen vervangen - in een artist's impression wordt immers de (innerlijke) visie van bijvoorbeeld een architect op papier of een beeldscherm verbeeld. Ook verwachtingsbeeld sluit aan bij deze omschrijving. Toch vinden we visieverbeelding en verwachtingsbeeld te ‘zweverig’ om zoiets concreets als een artist's impression aan te duiden.
Drie andere inzendingen uit de top-tien - artistieke impressie, artistieke indruk en denkbeeldige weergave - vallen af omdat ze erg lang zijn. Ook is hun betekenis niet erg concreet. Dat laatste geldt strikt genomen ook voor verbeelding en visualisatie. Toch kunnen deze twee woorden in specifieke contexten wel verwijzen naar een artist's impression: ‘In de brochure staat een verbeelding van onze toekomstige straat’, ‘Heb je die visualisatie van het Paleis voor Volksvlijt gezien?’ Omdat verbeelding ook andere betekenissen heeft (‘fantasie’ en ‘inbeelding’), gaat onze voorkeur uit naar visualisatie. Visualiseren betekent ‘zichtbaar of als beeld voorstelbaar maken’, wat van toepassing is op een artist's impression.
Al met al lijkt visualisatie de geschiktste aanduiding voor een (computer)weergave van iets wat niet gefotografeerd kan worden, al beseffen we dat het een bredere betekenis heeft dan artist's impression. De eerste inzender van visualisatie, John van Gorkom uit Amsterdam, merkte op dat digitale artist's impressions eventueel met de preciezere term computervisualisatie aangeduid kunnen worden. Dat is inderdaad goed mogelijk, maar omdat niet álle artist's impressions met een computer vervaardigd worden, is dit woord niet altijd bruikbaar.
John van Gorkom ontvangt de boekenbon van €25,- van de Stichting LOUT (Let Op Uw Taal). We bedanken hem en alle andere deelnemers hartelijk voor het meedenken.