| |
| |
| |
Inzicht
Raymond Noë
‘InZicht’ licht u in over nieuwe boeken, congressen en lezingen in taalkundig Nederland en België. Vermelding in deze rubriek betekent niet dat de redactie ze aanbeveelt. Voor een zo volledig mogelijk beeld hebben wij ook u w hulp nodig. Weet u iets waarvan u denkt dat het in deze rubriek thuishoort, laat het ons dan weten.
Verschijningsdata en prijzen onder voorbehoud.
| |
Leidse retorica
Eind vorig jaar vierde de sectie Taalbeheersing van de Universiteit Leiden haar twintigste verjaardag. Dit was aanleiding om eens na te gaan welke rol de retorica, die in de Leidse taalbeheersing een voorname plaats inneemt, speelt in de werkomgeving van in Leiden afgestudeerde taalbeheersers. In de jubileumbundel Retorica in de beroepspraktijk vertellen circa veertig van hen op wat voor (soms onverwachte) manieren dit het geval is. Deze bijdragen worden voorafgegaan door drie teksten van lezingen waarin vooral wordt teruggeblikt op de afgelopen twintig jaar. Daarnaast bevat het boek een lijst van alle afstudeerscripties uit die periode en een uitgebreide, geannoteerde bibliografie van publicaties over retorica.
Retorica in de beroepspraktijk. Leidse taalbeheersers over hun professionele passies, onder redactie van jaap de Jong e.a., is een uitgave van Stichting Neerlandistiek Leiden (ingenaaid, 220 blz.). Bestelling: maak €20,- over op girorekening 3881447 t.n.v. Stichting Neerlandistiek Leiden te Leiden. ISBN 90 807276 4 4
| |
Etymologisch woordenboek
Tijdens het congres van Onze Taal op 8 november vorig jaar werd het eerste deel (A-E) van het naar verwachting vierdelige Etymologisch woordenboek van het Nederlands gepresenteerd. Dit boek - waarin de nieuwste wetenschappelijke inzichten zijn verwerkt - beschrijft de oorsprong en ontwikkeling van 14.500 min of meer gangbare woorden. De lemma's zijn voorzien van bronaanduidingen en beschrijven ook verwante woordvormen in buitenlandse talen. Het woordenboek is op licentiebasis ook op internet te raadplegen: www.etymologie.nl.
Etymologisch woordenboek van het Nederlands (A-E) van dr. Marlies Philippa, dr. Frans Debrabandere en dr. Arend Quak is een uitgave van Amsterdam University Press en kost €55,- (gebonden, met stofomslag, 725 blz.). ISBN 90 5356 653 8
| |
Taalcolumns
Huib Boogert schrijft voor De Telegraaf de column ‘Voertaal’, over ‘verrassende fenomenen en ludieke curiosa in het Nederlands’. Veertig van zijn columns zijn nu gebundeld onder de titel TaalArsenaal. De meeste stukjes gaan over woorden en uitdrukkingen, waarbij vaak ook de etymologie aan bod komt; sommige behandelen bredere onderwerpen zoals aanspreekvormen of cryptogrammentaal. Ieder stukje wordt afgerond met enkele ingezonden op- en aanmerkingen van zijn lezers.
TaalArsenaal. Stunten en stoeien met het Nederlands is een uitgave van BZZTôH en kost €12,50 (gelijmd, 159 blz.).
ISBN 90 453 0264 0
| |
Letterlust
Kees van Kooten en grafisch ontwerper Ewald Spieker geven in het mooi uitgevoerde Letterlust hun visie op de letters van ons alfabet. Van Kooten doet dat door herinneringen op te halen aan zijn jeugd, toen hij leerde lezen, terwijl Spieker zich in zijn grafisch werk laat inspireren door de vorm van de letters. Lezers van Onze Taal kunnen het boek met korting bestellen. Zie bladzijde 26.
Letterlust is een uitgave van De Harmonie en Manteau en kost €24,90 (ingenaaid, 128 blz.) ISBN 90 6169 696 8
| |
Leren schrijven
De laatste tijd verschijnen er geregeld boeken over hoe je gedichten, verhalen, romans, et cetera kunt schrijven. Eind vorig jaar werden er daar twee aan toegevoegd. Het eerste is Schrijven van gedichten en verhalen, van Cees van der Pluijm. Hij laat aan de hand van veel voorbeelden zien hoe jezelf je schrijftalent kunt ontwikkelen door je inzicht in teksten te vergroten (waardoor je je eigen teksten objectiever kunt beoordelen) en door bepaalde technieken toe te passen.
Het tweede boek, Het naakte schrijven van Nirav Christophe, gaat ook in op het toepassen van bepaalde ‘technieken’, maar die zijn heel wat onconventioneler dan die van Van der Pluijm. Christophe betoogt dat je beter onbekommerd te werk kunt gaan, ongehinderd door de populaire vooroordelen over het schrijverschap (‘een schrijver is origineel, diepzinnig en werkt volgens een plan’). Hij schrijft over onder meer effectief jatten bij anderen, het nut van goed luisteren, associatief schrijven, en afstand nemen.
Lezers van Onze Taal kunnen het boek van Van der Pluijm met korting bestellen. Zie bladzijde 26.
* Schrijven van gedichten en verhalen is een uitgave van L.J. Veen en kost €18,50 (gelijmd, 287 blz.) ISBN 90 204 0543 8
* Het naakte schrijven. Over de mythen van het schrijverschap is een uitgave van L.J. Veen en kost €14,95 (gelijmd, 224 blz.). ISBN 90 204 0260 9
| |
Cultureel woordenboek
Het Nieuw cultureel woordenboek van Dolph Kohnstamm en Elly Cassee is een encyclopedisch lexicon dat voor verschillende kunstvormen en takken van wetenschap de belangrijkste termen, begrippen, gebeurtenissen en personen op een rijtje zet. De lemma's zijn bewust kort gehouden, en schetsen tezamen een beeld van de culturele bagage die - zo suggereren de auteurs - de Nederlander eigenlijk zou moeten hebben. Bevat een register.
Nieuw cultureel woordenboek. Encyclopedie van de algemene ontwikkeling is een uitgave van Anthos en kost €39,90 (gebonden, met stofomslag, 752 blz.).
ISBN 90 414 0753 7
| |
| |
| |
Gruusbeks
Als de Nederlandse regering een wet aanneemt die alle inwoners van Nederland verplicht om in het openbaar niets anders dan Nederlands te spreken, komen de bewoners van het bij Nijmegen gelegen dorp Groesbeek in actie en sluiten ze zich af van de buitenwereld om hun dialect te redden. Dat is het onderwerp van Gruusbek bôve, een verhaal van Groesbekenaar Ton Thijssen dat hij in eigen beheer heeft uitgegeven. De dialogen in het boek zijn in het Gruusbeks.
Gruusbek bôve is uitgegeven bij Totemboek en kost €12,50 (gelijmd, 78 blz.). Het is te bestellen via
www.totemboek.nl. ISBN 90 77557 01 6
| |
Familienamen
Het in 1993 verschenen tweedelige Verklarend woordenboek van de familienamen in België en Noord-Frankrijk is nu in één band verschenen. Dit grondig herziene en bijgewerkte standaardwerk verklaart en documenteert 150.000 Brabantse, Limburgse, Frans-Vlaamse, Waalse, Nederlandse en Duitse achternamen. Lezers van Onze Taal kunnen het boek met korting bestellen. Zie bladzijde 26.
Verklarend woordenboek van de familienamen in België en Noord-Frankrijk van dr. Frans Debrabandere is een uitgave van L.J. Veen en kost €69,90 (gebonden, met stofomslag, 1359 blz.).
ISBN 90 204 0207 2
| |
Typerende zinnetjes
In Spiegels zijn in rubrieken als ‘winkelen’, ‘reclame’ en ‘koffie’ dooddoeners, stoplappen en andere al dan niet vaak gehoorde zinnetjes bijeengebracht die karakteristiek zijn voor Nederlanders. Uit de rubriek over de kledingwinkel: ‘lets speciaals op het oog?’, ‘En dat had u ergens in een blad gezien?’, ‘O, u draagt nooit uw maat’, ‘U mag hem wel passen, daar niet van’, ‘Hebt u nog veel aan, daaronder?’, et cetera.
Spiegels. Nederland in 1001 zinnetjes van Aernoud Witteveen is een uitgave van Het Spectrum en kost €7,95 (gelijmd, 98 blz.). ISBN 90 274 9053 8
| |
Filosofische oneliners
De filosofie heeft het Nederlands (en andere talen) bekende oneliners als ‘God is dood’ en ‘Ik denk dus ik ben’ geschonken. Voor het boek Zinsneden werd een aantal Vlaamse en Nederlandse filosofen gevraagd aan de hand van zo'n bekend zinnetje in te gaan op de context ervan in het werk van de desbetreffende filosoof, op de invloed die het heeft gehad en op het hedendaagse belang ervan. Uitspraken die in het boek aan bod komen, zijn onder meer ‘Van dat, waarover niet kan worden gesproken, moet men zwijgen’ (Wittgenstein), ‘Eén ding is nodig’ (Nietzsche) en ‘Leven is ontmoeten’ (Buber).
Zinsneden, onder redactie van Marc Van den Bossche, is een uitgave van Damon en kost €14,90 (gebonden, 188 blz.). ISBN 90 5573 438 1
| |
Woordenboek Arabisch
Onder auspiciën van de Commissie Lexicografische Vertaalvoorzieningen van de Nederlandse Taalunie is de afgelopen jaren aan de Katholieke Universiteit Nijmegen (KUN) gewerkt aan het Woordenboek Nederlands-Arabisch/Arabisch- Nederlands. Het boek is eind vorig jaar verschenen bij uitgeverij Bulaaq. Het deel Arabisch-Nederlands (€63,-, ISBN 90 5460 078 0) telt zo'n 24.000 ingangen, en het deel Nederlands-Arabisch (€73,-, ISBN 90 5460 079 9) ongeveer 37.000. Setprijs: €130,- (ISBN 90 5460 080 2). Meer informatie is te vinden op de website van de KUN: www.let.kun.nl/WBA.
|
|