Verwarring over woordblindheid
Nog niet zo heel lang geleden werden kinderen die moeilijk leerden lezen voor dom versleten. Inmiddels heeft woordblindheid een algemeen aanvaarde wetenschappelijke naam gekregen: dyslexie, en vormt ze het onderwerp van veel onderzoek. Het afgelopen jaar stonden er in de wetenschapsbijlagen veel berichten over dit onderzoek - berichten die elkaar regelmatig tegenspraken.
Hoeveel mensen zouden er bijvoorbeeld dyslectisch zijn? Het Centraal Bureau voor de Statistiek (CBS) hield het in januari op bijna vier procent van de kinderen tussen de twee en de twaalf jaar. Volgens het onderzoek zijn er veel meer jongens (bijna vijf procent) dan meisjes (minder dan drie procent) dyslectisch. Dit verschil tussen de seksen was overigens al langer bekend en wordt meestal toegeschreven aan een verschil in hersenbouw tussen mannen en vrouwen.
In september publiceerde onder andere de Gazet van Antwerpen resultaten van een Brits onderzoek waaruit naar voren kwam dat maar liefst tien procent van de bevolking dyslectisch is. De verschillen zijn mogelijk toe te schrijven aan de uiteenlopende definities van het begrip ‘dyslexie’ (volgens de Nederlandse vereniging Woortblind heeft tien procent van de mensen leesproblemen, en zijn die problemen bij drie of vier procent ernstig). Volgens datzelfde Britse onderzoek zou onder miljonairs overigens maar liefst veertig procent woordblind zijn. In dezelfde maand werden de gegevens van weer ander onderzoek uit Croot-Brittannië bekend: de Londense psychiater Robert Plomin verklaarde dat woordblindheid zelden alleen staat, maar meestal gepaard gaat met andere psychische problemen. In de zomer hadden Amerikaanse onderzoekers overigens juist weer gesteld dat er twee soorten dyslexie bestaan, een die wel met een hersenafwijking correspondeert, en een die dat niet doet.
Ondertussen had in Nederland het College voor Zorgverzekeringen (CVZ) de minister van Volksgezondheid in februari geadviseerd de behandeling van dyslexie in het ziekenfondspakket op te nemen. De minister wees deze suggestie in de zomer ondanks protesten van de hand.
Méér dan elkaars spiegelbeeld: de b en de d in de Read Regular, een lettertype speciaal voor woordblinden.
Als er al zo veel verschillende definities van dyslexie bestaan, hoeft het niet te verbazen dat er ook zeer uiteenlopende behandelmethoden zijn. Onderzoekers in de Verenigde Staten rapporteerden dat ze succes hadden met een intensieve taaltraining, terwijl er in Finland een computerprogramma ontwikkeld is waar juist helemaal geen taal aan te pas komt, alleen beeld en geluid. De origineelste kwam misschien van de Nederlandse ontwerpster Natascha Frensch, die een lettertype ontwierp dat de woordblinde zo veel mogelijk houvast biedt: Read Regular (te bekijken op www.readregular.com).
Auteursrechtelijk beschermd
