Lettergreepgevoel
Toen het zetten geautomatiseerd werd, nam de computer ook de taak van die duim over. Ik heb de indruk dat sindsdien de afbreekfouten bloeien - waaronder heel merkwaardige. Fouten die zelfs een kind, een vreemdeling of een dronken taalgebruiker nooit maken zou. Zie het lijstje op deze bladzijde.
Dit lijstje is de oogst van zeventien dagen uitvlooien van NRC Handelsblad (22 juli tot en met 9 augustus 2002). Niet onderzocht zijn advertenties en lijsten met radioprogramma's, beurskoersen, voetbaluitslagen e.d. Van de overige tekst zijn alle afbreekplaatsen getoetst aan de woordenlijst en de afbreekregels (§ 5.2) van het Groene Boekje. Als pure digimaagd waag ik me niet aan technische conclusies, maar misschien zijn er onder de lezers deskundigen die kunnen uideggen waarom de computer juist in de hier gesignaleerde gevallen op hol geslagen is.
De lijst bevat 47 afbreekfouten (waaronder enkele die meer dan eens voorkwamen). Dit zijn echter alleen de gevallen waarvan - met het Groene Boekje in de hand, om zo te zeggen - kan worden aangetoond dat er iets mis is. Niet vermeld zijn daarentegen de fouten die gevonden zijn in afbrekingen van eigennamen, aardrijkskundige namen, letterwoorden en citaten in een vreemde taal. Dit soort woorden staat namelijk niet in het Groene Boekje en de kwalificatie ‘fout’ berust grotendeels op ‘kennis van de wereld’ en een soort ‘lettergreepgevoel’. Voorbeelden: Beckett, Luf-thansa, Bij-lhout, Heertje, Ru-msfeld, Thatc-hers, Van Eijck, Verha-eren; Tsjets-jeense, Touwslagerstraat; Inte-rart; filet de boeuf; Gute-Hof-fnung, Kanzle-ramt; Dar-kness, disorder, roun-dabout, scre-am, somet-hing.
Bij het afbreken van dit soort woorden raakt de NRC-computer kennelijk volkomen de kluts kwijt. En al zijn de afbreekfouten in deze woorden niet in de lijst hierboven opgenomen, zij maken wel bijna de helft van het aantal aanvankelijk gevonden fouten uit.
Auteursrechtelijk beschermd