Onze Taal. Jaargang 72

Quizzen

Mark Milis - Brasschaat, België

Riemer Reinsman neemt in 1975 in zijn Signalement van nieuwe woorden het neologisme quiz op. Het komt blijkbaar uit het (Amerikaans-)Engels en betekent ‘spel, door radio of tv uitgezonden, waarbij de deelnemers op hun kennis of inzicht beproefd worden’ - dat was althans de betekenisomschrijving van zo'n kwarteeuw geleden. Reinsma vermeldt ook de spelling kwis.

Het bijbehorende werkwoord quizzen moet snel ingeburgerd zijn geraakt, want Verschueren en Van Dale nemen het in respectievelijk 1979 en 1984 op, maar dan wel in de spellingvariant kwissen. In 1995 verdwijnt die echter als de spelling kwis niet wordt opgenomen in het Groene Boekje. Daarmee blijft alleen quizzen over, maar dit werkwoord komt in de woordenlijst niet voor. Vervelend, want ik twijfel over de vervoeging. Volgens mij moet het zijn: quis - quiste - gequist. Is dat zo?

Naschrift Taaladviesdienst

De juiste spelling van het werkwoord quizzen luidt: quiz - quizde - gequizd. Dat heeft te maken met het spellingbeginsel van de vormovereenkomst: een woord of woorddeel wordt in beginsel steeds op dezelfde manier geschreven. Het grondwoord is quiz, en de z blijft in alle gevallen behouden.

Dit is althans zo als quizzen met een [z] wordt uitgesproken, maar in de praktijk klinkt er veelal een [s]. Dan wordt de uitgang van de verleden en de voltooide tijd -t(e). Het is logisch om voor de s-variant de geheel vernederlandste vorm te gebruiken: kwis - kwiste - gekwist. Ook Van Dale kiest daarvoor. Kwis als zelfstandig naamwoord ontbreekt in het woordenboek, maar bij het werkwoord quizzen wordt als ‘vormvariant’ wel kwissen vermeld.