Tam tam
Redactie Onze Taal
School verbiedt andere talen
De Haagse Mondriaan Onderwijsgroep veroorzaakte behoorlijk wat opschudding door half januari aan te kondigen dat er voortaan in en om de school alleen Nederlands mag worden gesproken. Leerlingen die weigeren zich daaraan te houden, kunnen in het uiterste geval van school worden gestuurd.
Er klonk veel kritiek - de maatregel zou slecht zijn voor de motivatie van de leerlingen en zorgen voor gevoelens van minderwaardigheid - maar het opvallendste tegengeluid kwam wel uit juridische hoek. Volgens mr. J.P. Loof, docent aan de Leidse rechtenfaculteit, gaat het voorstel in tegen de artikelen 7 (vrijheid van meningsuiting) en 10 (eerbiediging van de persoonlijke levenssfeer) van de grondwet. Loof: ‘Er zijn specifieke bepalingen in de wet opgenomen die een inperking van de grondrechten kunnen inhouden. Maar die hebben onder meer betrekking op het handhaven van de openbare orde, de nationale veiligheid of de volksgezondheid. Beter Nederlands leren spreken lijkt mij geen goede grond hiervoor.’
Toch is de Mondriaan Onderwijsgroep niet de eerste school die andere talen wil uitbannen; onder meer het Thomas More Overvoorde College in Den Haag deed dat geruisloos al drie jaar terug, en het bevalt de school uitstekend. Locatiedirecteur J. Henskens: ‘Het werkt prima. Als een docent langsloopt en een leerling Marokkaans hoort spreken, dan zegt hij gewoon: “Weet je nog wat we hadden afgesproken?” Leerlingen hebben geen moeite met deze regel. Zolang je het maar in samenspraak doet. We spelen beslist geen politieagentje op school.’
Bron: Haagsche Courant, 15 en 16 januari 2003
Voornamen. Net als in 2001 waren Thomas, Daan en Tim het afgelopen jaar de populairste jongensnamen en Sanne, Lisa en Anne de populairste meisjesnamen in Nederland. (Sociale Verzekeringsbank)
Woordblindheid. Vijf procent van alle jongens heeft last van dyslexie. Daarmee komt het bij jongens bijna twee keer zo veel voor als bij meisjes. (Centraal Bureau voor de Statistiek)
Vlaamse missen. De Belgische kardinaal Danneels heeft priester Jos Verstraeten uit de Brusselse randgemeente Wezembeek-Oppem afgezet, omdat die weigerde om in zijn parochie, die op Vlaams grondgebied ligt, in het Frans voor te gaan in de mis. De kwestie zorgde in Vlaanderen voor nogal wat beroering en haalde zelfs de buitenlandse pers. (BN/De Stem, Het Belang van Limburg, Gazet van Antwerpen, New Jersey Online)
Engels geweigerd. De voorzitter van de commissie Duurzaamheid van de Delftse gemeenteraad heeft een voorstel over een spoortracé van de agenda gehaald omdat het in het Engels gesteld was. ‘Een schijnvertoning’, volgens de GroenLinks-fractie, die voor het Engels koos om ervoor te zorgen dat de Spaanse stedenbouwkundige Joan Busquets - speciaal aangetrokken voor dit project - de discussie ook zou kunnen volgen. (Haagsche Courant)
Nederlands in Oost-Groningen. Kinderen van asielzoekers spreken beter Nederlands dan Oost-Groningse basisschoolkinderen. Volgens onderzoekers van de Rijksuniversiteit Groningen komt dit doordat kinderen van asielzoekers vaak hoogopgeleide ouders hebben. Ook zou het Groningse dialect een negatieve rol kunnen spelen. (Dagblad van het Noorden)
Nederlands van Nu, het ledenblad van de (Vlaamse) Vereniging Algemeen Nederlands (VAN), gaat op in het tijdschrift Neerlandia van het (internationale) Algemeen-Nederlands Verbond (ANV). Volgens VAN-voorzitter Frans Debrabandere heeft Vlaanderen veel minder belangstelling voor taal dan algemeen wordt aangenomen. (De Standaard via Van Dale Taalweb)
Deborah Tannen
Snellere taal. Volgens de Amerikaanse taalkundige Deborah Tannen gaan jongeren steeds sneller spreken (en schrijven), iets wat ook te merken is aan het spreektempo in tv-series en praatprogramma's. De oorzaak kan zijn dat langzame sprekers als dom worden ervaren - een gegeven dat door onderzoek gestaafd wordt. (The Washington Post)
Veto. De Roemeense president Ion lliescu heeft zijn veto uitgesproken over een zeer omstreden wetsontwerp waarmee Engels uit het Roemeens geweerd had moeten worden. Een woordvoerder: ‘We moeten geen bureaucraten en rechters over de taal laten beslissen.’ (Yahoo!)
Talenstudies. Het aantal talenstudenten aan de universiteiten van Utrecht en Amsterdam is de afgelopen tien jaar grofweg gehalveerd, tot 500 per jaar per universiteit. (de Volkskrant)
Ontstaan taal. Twee Spaanse natuurkundigen beweren in het gezaghebbende tijdschrift Nature dat de overgang van dierlijke geluiden naar menselijke taal geen geleidelijk proces is geweest, maar in één klap heeft plaatsgevonden. (Nature)
Zuigelingen van drie maanden laten al specifieke hersenactiviteiten zien als ze in hun moedertaal worden voorgelezen, zo blijkt uit Frans onderzoek. Dit is mogelijk een aanwijzing dat het taalvermogen minstens voor een deel aangeboren is. (Science via Taaldatabanken)
Koppelingen naar de originele berichten staan op de internetpagina www.onzetaal.nl/tamtam; let wel: internetkoppelingen verouderen snel. Op onze website staat iedere dag vers taalnieuws.
Auteursrechtelijk beschermd