|
| |
| |
| |
InZicht
Raymond Noë
InZicht licht u in over nieuwe boeken, congressen en lezingen in taalkundig Nederland. Vermelding in deze rubriek betekent niet dat de redactie ze aanbeveelt. Voor een zo volledig mogelijk beeld hebben wij ook uw hulp nodig. Weet u iets waarvan u denkt dat het in deze rubriek thuishoort, laat het ons dan weten.
Verschijningsdata en prijzen onder voorbehoud.
| |
Wereldtalenstelsel [1]
Het van 2001 daterende The Words of the World van Abram de Swaan is verschenen in een Nederlandse vertaling. Het boek gaat in op politieke, economische en sociologische aspecten van het ‘wereldtalenstelsel’, waarin de positie en de overlevingskansen van talen bepaald worden door de communicatiewaarde ervan: wat heb je eraan als je het spreekt? Een groot deel van het boek gaat in op de taalsituatie in bepaalde delen van de wereld (India, Indonesië, Afrika, Zuid-Afrika en de Europese Unie). De Swaan gaat na welke talen er worden gesproken, en waarom.
De ideeën die aan het boek ten grondslag liggen, kwamen in Onze Taal ook al aan bod in een interview met de auteur (juli/augustus 1999).
Woorden van de wereld. Het mondiale talenstelsel werd vertaald door Leonoor Broeder; het is een uitgave van Bert Bakker en kost €28,95 (gebonden, met stofomslag, 298 blz.). ISBN 90 351 2326 3
| |
Wereldtalenstelsel [2]
Het verschijnen van Woorden van de wereld (zie hierboven) was voor de redactie van De Gids aanleiding om een themanummer uit te brengen, waarin verschillende auteurs reageren op (of zich laten inspireren door) het boek en de ideeën van hun ex-collega. (De Swaan was twintig jaar redacteur van De Gids.) Onder de auteurs bevinden zich René Appel, Greetje van den Bergh, Maarten Asscher en De Swaan zelf.
De Gids, 165ste jaargang, nr. 1, januari 2002. Prijs: €7,75 (100 blz.).
| |
Voedingswoordenboek
Voeding van A tot Z is een woordenboek over zeer uiteenlopende aspecten van ons voedsel: het omschrijft gerechten, ingrediënten, bereidingswijzen en keukenmateriaal, maar ook termen uit de macrobiotiek, diëtiek, voedingsleer, geneeskunde, enzovoort. De circa tweeduizend lemma's zijn vaak voorzien van aanvullende informatie. Achter in het boek zijn een lijst met E-nummers en een lijst met bio-actieve stoffen opgenomen.
Voeding van A tot Z van Ellen Govers is een uitgave van Het Spectrum en kost €13,40 (gelijmd, 237 blz.). ISBN 90 274 7378 1
| |
Debattechniek
Peter van der Geer, voorzitter van de Stichting Holland Debate, schreef een boek over de kunst van het debatteren. Hij gaat in op overtuigingskracht, de voorbereiding op een debat, het argumenteren, het reageren op lastige vragen, debattrucs, het interrumperen, decorum en welsprekendheid, en de Nederlandse debatcultuur. Het boek is gelardeerd met anekdotes, en uiteraard bevat het ook veel tips - alsook een checklist en praktijkoefeningen. Als extra is een hoofdstuk met citaten over het (politieke) debat opgenomen.
De kunst van het debat is een uitgave van Sdu Uitgevers en kost €20, - (ingenaaid, 173 blz.). ISBN 90 12 09252 3
| |
Familiecommunicatie
De Amerikaanse taalwetenschapper Deborah Tannen geniet in de Verenigde Staten (en ook wel daarbuiten) grote faam vanwege haar toegankelijke boeken over communicatie tussen mannen en vrouwen, in relaties en op het werk. Haar nieuwste boek gaat over de communicatie tussen familieleden. Onderwerpen die hierin aan bod komen zijn: onderliggende boodschappen in communicatie, machtsstrijd, meningsverschillen, het verontschuldigen en genderpatronen. Verder gaat ze ook in op de communicatie tussen ouders en tieners, tussen moeders en hun volwassen kinderen, en tussen broers en zussen. Het laatste hoofdstuk is gewijd aan ‘schoonfamilies en andere vreemden’.
Ik zeg dit alleen omdat ik van je hou. Over communicatie met je familie, vrienden en partner is een uitgave van Prometheus en kost €19,53 (gelijmd, 386 blz.).
ISBN 90 446 0078 8
| |
Eufemismenwoordenboek
Marc De Coster is vooral bekend om zijn woordenboeken op het gebied van het wat informelere taalgebruik: een over jargon en slang en een over clichés, kreten en slogans. Zijn nieuwste, wederom zeer lijvige boek gaat over eufemismen: verzachtende termen die we gebruiken wanneer we iets liever niet bij zijn naam noemen. Na een korte inleiding op het onderwerp beschrijft De Coster zo'n tweeduizend eufemismen, van a-woord (‘aids’) via laatste deur (‘dood’ of ‘zelfdoding’) tot zwikkie (‘mannelijke geslachtsdelen’). Elk lemma bevat een verklaring van de betekenis van het trefwoord, een beschrijving van de oorsprong (plus datering) en het gebruik, en een of meer voorbeeldcitaten. Het boek wordt ontsloten door een aantal registers (op tijdperk, op gebruikers, op stijllabel en op betekenis).
Woordenboek van eufemismen en politiek correct taalgebruik verscheen in ‘Het Taalfonds’ van L.J. Veen en kost €36,26 (gelijmd, 480 blz.). ISBN 90 204 2044 5
| |
Inleiding in de taalwetenschap
Taal en taalwetenschap is een inleiding in de algemene taalwetenschap op universitair niveau; het behandelt de onderwerpen ‘taal en taalvermogen’, ‘taal en interactie’, ‘zinnen en hun betekenis’, ‘woorden en hun betekenis’, ‘klanken’ en ‘talen en taalgemeenschap’. Elk hoofdstuk wordt afgesloten met een samenvatting, een toets en aanbevolen literatuur. Eerdere versies van het boek werden gebruikt binnen de Faculteit der Geesteswetenschappen van de Universiteit van Amsterdam (UvA). De nu verschenen handelseditie is herzien door medewerkers van de opleiding Algemene Taalwetenschap van de UvA.
Taal en taalwetenschap, onder redactie van René Appel, Anne Baker, Kees Hengeveld, Folkert Kuiken en Pieter Muysken, is een uitgave van Blackwell Publishers en kost €31,54 (ingenaaid, 375 blz.).
ISBN 0 631 23038 6
| |
Nieuwe woorden 2001
Het nieuwjaarsgeschenk van Van Dale Lexicografie was een boekje over de nieuwe woorden van het jaar 2001 en de gebeurtenissen waarnaar die verwijzen, zoals poederpost, biobom en pampaprotest. Titel: Taal van het jaar één. Het is geschreven door Ton den Boon, hoofdredacteur van de grote Van Dale. De uitgave is nu te raadplegen op en te downloaden van de website van Van Dale: www.vandale.nl/taal.
| |
| |
| |
Elektronische vertaalwoordenboeken
Uitgeverij Het Spectrum heeft haar elektronische woordenboeken Engels, Duits en Frans van nieuwe software voorzien, waardoor het mogelijk is om binnen praktisch elk programma met één muisklik de vertaling van een woord op te roepen. Bij de gegeven vertalingen kan vervolgens doorgeklikt worden naar het volledige lemma uit het woordenboek. De software, ontwikkeld door het Engelse bedrijf iFinger, kan ook gecombineerd worden met een aantal encyclopedische naslagwerken van Het Spectrum. De zoekopdracht ‘brood’ levert dan niet alleen vertaalsuggesties op, maar ook informatie over bijvoorbeeld Herman Brood. De software is (vooralsnog) niet bruikbaar op de Macintosh.
De vertaalwoordenboeken op cd-rom kosten €17,95. Vanaf maart zijn ze ook te koop in een pakket met de papieren Prisma's; prijs: €19,95. Downloadversies zijn beschikbaar bij www.ifinger.com; prijs: €16,95.
Prisma digitaal woordenboek Duits,
ISBN 90 274 7605 5
Prisma digitaal woordenboek Engels,
ISBN 90 274 7443 5
Prisma digitaal woordenboek Frans, ISBN 90 274 7606 3
| |
Symposium Oudnederlands woordenboek
Op 19 april 2002 houdt het Instituut voor Nederlandse Lexicologie (INL) te Leiden een symposium over het Oudnederlands woordenboek. In dit in 2007 te verschijnen naslagwerk zal het overgeleverde materiaal uit de oudste Nederlandse taalfase (circa 500-1200) beschreven worden. De sprekers zullen ingaan op de afbakening van het Oudnederlands ten opzichte van de omringende talen (Oudfries, Oudhoogduits, Oudsaksisch en West-Frankisch) en op het belang van naamkundig materiaal bij het vervaardigen van een Oudnederlands woordenboek.
Deelname kost €10, -. Informatie over het programma en aanmeldingen: secretariaat van het INL, telefoon: 071 - 514 16 48, of op de website van het INL: www.inl.nl/onw.
| |
Grenzen van de taalkunde
Tieme van Dijk is medewerker van de opleiding Nederlands van de Vrije Universiteit in Amsterdam. Hij doceerde daar onder meer sociolinguïstiek, pragmatiek en gespreksanalyse: richtingen die de nadruk leggen op de praktische kant van de taal. Een aantal van de artikelen die hij door de jaren heen geschreven heeft, zijn nu gebundeld onder de titel Blijmoedige beschouwingen. Ze gaan over zeer uiteenlopende onderwerpen als leugens, de toren van Babel, de uitdrukking Abraham zien, de taal van de Hopi-indianen en de Lilith-mythe. De artikelen zijn ‘onbevangen grensverkenningen naar de mogelijkheid van een niet-metafysische taalkunde, een taalkunde zonder regels’ - aldus Niels Helsloot in het voorwoord bij het boek.
Blijmoedige beschouwingen. Over taal, tijd en mythen is een uitgave van de Stichting Neerlandistiek VU Amsterdam en kost €18,18 (gelijmd, 182 blz.).
ISBN 90 72365 70 4
|
|
Auteursrechtelijk beschermd