Onze Taal. Jaargang 70

[p. 219]

Tamtam
Redactie Onze Taal
Taalberichten

Spraakverwarring oorzaak dodelijk vliegtuigongeluk

Vorig jaar kwam bij een ongeluk op de luchthaven Charles de Gaulle bij Parijs een Britse piloot om het leven en raakte zijn collega zwaargewond. Onlangs is vastgesteld dat het ongeval voor een belangrijk deel is veroorzaakt door spraakverwarring tussen de Frans sprekende luchtverkeersleider en de twee Britse piloten, die het Frans niet beheersten.

Het vrachttoestel waarin de twee piloten zaten, stond op de baan waar een passagiersvliegtuig net begonnen was met starten. De toestemming daarvoor was door de luchtverkeersleiding in het Frans gegeven; de piloten van het vrachttoestel hoorden het bericht wel, maar begrepen het niet, en waren zich dus van geen gevaar bewust. Hun cockpit werd geramd door een vleugel van het passagiersvliegtuig.

Het Franse Bureau Enquêtes-Accidents (BEA), dat de toedracht van het ongeluk heeft onderzocht, beveelt de Franse luchtvaartautoriteiten aan om luchtverkeersleiders tijdens hun werk voortaan Engels te laten spreken, zoals in de meeste Europese landen gebruikelijk is. Maar dat ligt wat moeilijk in Frankrijk, dat nu eenmaal een naam heeft hoog te houden als het gaat om het beschermen van de positie van de eigen taal tegen buitenlandse indringers. Nog maar een maand voor het ongeluk had Air France een plan om Engels verplicht te stellen op de lange baan geschoven. Of de verkeersleiders nu wél snel overgaan op het Engels, is nog maar de vraag. Een woordvoerder wees erop dat er in de Franse luchtvaart geen verplichting bestaat om Engels te spreken: ‘Luchtverkeersleiders kunnen Frans spreken met Franse piloten en Engels met piloten die het Frans niet beheersen.’ Intussen bestuderen de luchtvaartautoriteiten de aanbevelingen van het BEA; het is nog niet te zeggen of en wanneer ze die ook gaan opvolgen.

Bron: The Times, 24-7-2001

Weinig Nederlands in allochtone gezinnen

In bijna de helft van de gezinnen van Turkse of Marokkaanse afkomst in Den Haag wordt weinig of geen Nederlands gesproken. Dat is een van de uitkomsten van de ‘stadsenquête’ die jaarlijks in Den Haag wordt gehouden. Daarin waren dit jaar voor het eerst ook vragen opgenomen naar de verschillen tussen autochtone en allochtone Hagenaars.

In veertig procent van de Turkse en dertig procent van de Marokkaanse huishoudens wordt uitsluitend de moedertaal gesproken. In een klein deel van de allochtone gezinnen wordt zowel Nederlands als Turks of Marokkaans gesproken. En voor acht procent van de Turkse en zestien procent van de Marokkaanse gezinnen geldt dat ze uitsluitend Nederlands als voertaal gebruiken.

Uit de enquête blijkt óók dat allochtonen het belang van de Nederlandse taal onderkennen. Behalve multiculturele activiteiten stellen zij vooral taallessen erg op prijs. De taalcursussen op de regionale televisie waarmee de gemeente Den Haag dit najaar begint, zullen dus in goede aarde vallen.

Bron: Haagsche Courant, 24-7-2001

Dordtse politie leert Papiamento

Politieagenten in Dordrecht hebben de afgelopen maanden Papiamento geleerd om beter te kunnen communiceren met de Antilliaanse jongeren in hun stad. Vooral in de wijk Krispijn wonen veel gewelddadige, criminele jongeren die zonder opleiding of werk hun geluk in Nederland zijn komen zoeken. 's Zomers kampt de wijk met veel problemen, waaronder ook gewelddadigheden.

Volgens een politiewoordvoerster was de taalcursus ‘heel basaal’. ‘Gewoon: hoe maak ik contact? Dat je “bon dia” zegt, in plaats van “goedemiddag”. Dat vindt zo'n gemeenschap leuk.’ Daarnaast leert een Antilliaanse psychologe de agenten iets over de Antilliaanse cultuur en omgangsvormen. Het blijkt bijvoorbeeld dat Antillianen het als denigrerend ervaren als politiemensen een hand op hun schouder leggen. Antillianen gebruiken op hun beurt drukke lichaamstaal en praten hard, waardoor agenten hen eerder voor agressief aanzien dan andere groepen.

Dordtse agenten die onlangs een tijd meedraaiden met een wijkteam in Willemstad, op Curaçao, waren onder de indruk van de grote eerbied die de bevolking daar heeft voor hun collega's. De Nederlanders hopen dat ze iets van die dwingende toon en vastberaden lichaamstaal kunnen overnemen. Ze worden daarbij geholpen door een psycholoog die gespecialiseerd is in neurolinguïstisch programmeren, een vorm van positief denken die vooral in het bedrijfsleven flink is aangeslagen. Die leert de aan overleg verslingerde agenten hoe ze weer streng moeten zijn.

Of het een met het ander te maken heeft, is niet duidelijk, maar het was deze zomer betrekkelijk rustig in Krispijn.

Bron: Trouw, 4-8-2001