Onze Taal. Jaargang 70

[p. 144]

Tamtam
Redactie Onze Taal
Taalberichten

Lof voor Nederlands van Máxima

Na de bekendmaking van de verloving van Willem-Alexander met Máxima Zorreguieta werd de aanstaande bruid alom geprezen om haar beheersing van het Nederlands. ‘Haar toespraak was erg goed,’ vond Jaco Alberts van NRC Handelsblad, ‘maar die was natuurlijk uitgevlooid door een neerlandicus. Bij de vragen nadien - waarvan sommige tamelijk abstract waren, zoals: “Weet u waaraan u begint?” - bleek dat ze haar kennis zeker kan verbeteren. Maar dat is natuurlijk geen schande. Nee, al met al heeft ze het goed gedaan.’ Taalkundige Jan Stroop vond Máxima's Nederlands ‘leuk en mooi’, en het viel hem ook direct op dat ze zich niet bezondigde aan het door hem zo verfoeide Poldernederlands - dit in tegenstelling tot de journalisten (‘vooral die vrouwen dan, hè’) die haar tijdens de persconferentie interviewden. ‘Het eerste wat ze zei was “Ik ben blij”. Niet “blaai”.’

In België werd meteen een vergelijking gemaakt met prinses Mathilde. De kwaliteitskrant De Standaard schreef: ‘Máxima heeft tijdens haar eerste publieke optreden prinses Mathilde duidelijk op punten verslagen.’ De Vlaamse royalty watcher Jan van den Berghe voegde daaraan toe: ‘In haar eerste persconferentie heeft Máxima al meer Nederlands gesproken dan prinses Mathilde in anderhalf jaar heeft laten horen, niet alleen kwantitatief maar ook kwalitatief.’

Overigens heeft Máxima uitgerekend in België een cursus Nederlands gevolgd. In de tijd dat ze in Brussel voor de Deutsche Bank werkte, bezocht ze het Ceran-instituut in Spa, waar ook de Belgische koningin Paola - van origine Italiaanse - ooit Nederlands leerde. Anneke Simons van het Ceran-instituut: ‘Wij zijn hofleverancier en geven geen gedetailleerde informatie over onze klanten. Maar het klopt dat Máxima hier in april vorig jaar een cursus heeft gevolgd. Ik heb haar op 30 maart horen spreken en dat was zeer goed. Máxima heeft een goed taalgevoel en ze is niet bang om te spreken in het openbaar. Dat zijn factoren die helpen.’

Bronnen: De Standaard, 3-4-2001; Het Parool, 2-4-2001

Werkgroep Nederlands als wetenschapstaal

Tien jaar geleden opperde Jo Ritzen, destijds minister van onderwijs, dat Engels de voertaal zou moeten worden op de Nederlandse universiteiten. Vrijwel heel Nederland viel vervolgens over hem heen. Maar langzamerhand lijkt Ritzens idee toch werkelijkheid te worden. Wetenschappers gebruiken steeds vaker Engels in artikelen en colleges, en voor nieuwe, Engelstalige begrippen wordt geen Nederlands equivalent meer bedacht. Dat zou kunnen leiden tot een kloof tussen wetenschap en samenleving. Voor de Koninklijke Nederlandse Akademie van Wetenschappen (KNAW) was dit een reden om een werkgroep in het leven te roepen die zal onderzoeken of het Nederlands nog te redden valt als wetenschapstaal. ‘We willen het Engels zeker niet uitbannen, maar het Nederlands moet aan de universiteiten, ook in de laatste jaren van de studie, naast het Engels blijvend een plaats krijgen’, aldus Renate Bartsch, lid van de werkgroep en hoogleraar taalfilosofie aan de Universiteit van Amsterdam.

Overigens zullen de exacte wetenschappen buiten beschouwing blijven. De werkgroep richt zich alleen op geestes-, gedrags- en maatschappijwetenschappen.

Bron: Het Parool, 31-3-2001

Belgische topambtenaren verplicht tweetalig

De hoogste Belgische ambtenaren moeten voortaan de twee belangrijkste talen van België beheersen. Eind maart besloot de ministerraad de regels te schrappen die het mogelijk maken dat federale topambtenaren (dus de ‘landelijke’, niet die van de Vlaamse en Waalse deelregeringen) de andere landstaal niet spreken en zelfs niet begrijpen.

Het lijkt voor buitenstaanders misschien wat curieus dat zo'n maatregel niet al lang bestond. Want hoe ging het dan tot nu toe als een topambtenaar die alleen het Nederlands beheerste met een Waalse collega moest overleggen die alleen Frans sprak? Dan deed hij een beroep op de ‘taaladjunct’ die hij toegewezen had gekregen. Volgens De Standaard-journalist Guy Tegenbos is dat ‘iemand die eigenlijk niets mocht doen, alleen de baas moest bijstaan als de andere taal aan bod kwam, en die voor het overige tijd vrij had voor politieke of andere bemoeienissen, en/of voor het opstapelen van frustraties door zijn of haar functionele overbodigheid’.

Maar dat is nu dus verleden tijd. Al hoeft de topambtenaar in de toekomst ook weer niet perfect tweetalig te zijn. ‘De manager moet medewerkers begrijpen en door hen begrepen kunnen worden’ en moet een tekst in de andere landstaal ‘begrijpend kunnen lezen’ en kunnen ‘controleren op inhoud’.

Bron: De Standaard, 31-3-2001