|
| |
| |
| |
InZicht
Nico Groen & Erik Viskil
InZicht licht u in over nieuwe boeken, congressen en lezingen in taalkundig Nederland. Vermelding in deze rubriek betekent niet dat de redactie ze aanbeveelt.
Voor een zo volledig mogelijk beeld hebben wij ook uw hulp nodig. Weet u iets waarvan u denkt dat het in deze rubriek thuishoort, laat het ons dan weten!
Verschijningsdata en prijzen onder voorbehoud.
| |
● Leenwoordenboek
Een leenwoord is een woord dat is overgenomen uit een andere taal. Shit is zo'n woord, en überhaupt. Maar dat ook gezond, driest en dombo leenwoorden zijn, is waarschijnlijk minder bekend.
Leenwoorden ontstaan door contact tussen mensen uit verschillende (taal)culturen. Het Leeuwoordenboek van Nicoline van der Sijs, dat nu al gerust een standaardwerk genoemd mag worden, geeft een cultuurhistorisch overzicht van de talen waaruit het Nederlands geleend heeft en van het soort woorden dat geleend is. Behalve dat het boek een praktisch overzicht van geleende woorden bevat, geeft het ook een antwoord op vragen als hoe ontleningen tot stand komen, wat redenen voor ontlening zijn en welke veranderingen leenwoorden ondergaan.
Leenwoorden boek. De invloed van andere talen op het Nederlands (956 pagina's!) wordt uitgegeven door Sdu Uitgevers en kost f 125,-.
ISBN 90 75 56605 0
| |
● Handleidingen
Door de snelle technische ontwikkelingen is het mogelijk steeds ingewikkelder produkten te maken die vaak alleen te gebruiken zijn als je precies weet hoe je ermee om moet gaan. Geen wonder dat er steeds hogere eisen gesteld worden aan de handleidingen en andere ‘instructieve teksten’ die erbij geleverd worden. Fons Maes, Nicole Ummelen en Hans Hoeken schreven een handboek over het samenstellen van dit soort teksten. Ze geven een overzicht van de recente literatuur over het analyseren, ontwerpen en beoordelen van instructieve teksten, en bespreken de problemen die bij het schrijven kunnen ontstaan. Ze gaan daarbij uitvoerig in op het belang van evaluatie- en effectonderzoek.
Instructieve teksten. Analyse, ontwerp, evaluatie wordt uitgegeven door Coutinho en kost f 44,50.
ISBN 90 6283 005 6
| |
● Doof
Een doof of slechthorend kind leert anders lezen dan een horend kind. Een horend kind kent de taal al. Een doof kind moet de taal vía het lezen leren kennen. Vaak beschikt een doof kind ook over minder kennis. Wie niet kan horen, mist immers veel informatie. In Totale communicatie en lezen is een indrukwekkende, hoeveelheid theoretische en praktische inzichten over het leren lezen door dove kinderen bijeengebracht. De auteurs gaan in op de problemen, mogelijkheden en moeilijkheden bij het leren lezen, en bespreken diverse vernieuwingen binnen het leesonderwijs ten behoeve van doven en slechthorenden. Ze hebben ook oefeningen opgenomen en geven gerichte aanwijzingen voor het aanleren van de leesvaardigheid. Aan het boek werkte een groot aantal auteurs mee, onder wie de redacteuren G.J. van der Lem en C. Fortgens.
Totale communicatie en lezen wordt uitgegeven door Van Tricht en kost f 49,50.
ISBN 90 73460 26 3
| |
● Internet
In 1995 verscheen van Henk Rijks, de futuroloog van het Algemeen Dagblad, een boekje over de taal van de computer- en Internetgebruiker. Hij noemde het Cybertalk, compulingo en netiquette. Onlangs ontving de redactie van deze rubriek een soortgelijk boekje: Cyberspeak. Over digitaal en netiquette. Het is geschreven door Alain Grootaers, columnist bij het Belgische weekblad Panorama-De Post. Hij maakt duidelijk hoe Internet werkt en hoe je er op een verstandige wijze mee om kunt gaan. Verder verklaart hij - net als Rijks - de woordenschat van de Internetgebruiker.
Cyberspeak. Over digi-taal en netiquette wordt uitgegeven door de Standaard Uitgeverij en Sdu Uitgevers en kost f 19,90. ISBN 90 75 56603 4
| |
● Taalbrieven
Taal in bedrijf is een bloemlezing van artikelen uit de Taalbrief van Van Dale. De artikelen bieden regels voor correct en helder taalgebruik en maken duidelijk hoe praktische problemen bij het gebruik van taal opgelost kunnen (of moeten) worden. Zo wordt uiteengezet hoe de effectiviteit van een ‘mailingbrief’ verhoogd kan worden en waarom het ervan uitgaan moet zijn en niet er van uitgaan.
Taal in bedrijf. De belangrijkste kwesties uit de Van Dale Taalbrief wordt uitgegeven door Kosmos Z&K en kost f 24,90.
ISBN 90 215 2827 4
| |
● Etymologie
De herkomst van en onderlinge verwantschap tussen woorden uit Nederlandse dialecten vormt het onderwerp van het Etymologisch dialectwoordenboek van prof. dr. A.A. Weijnen. De etymologische verbanden van de dialectwoorden worden verklaard door deze woorden te vergelijken met woorden uit andere talen, waarbij het er niet alleen om gaat de verwantschap met deze talen duidelijk te maken, maar ook en vooral inzicht te geven in de ouderdom van de woorden. Het woordenboekgedeelte van het Etymologisch dialectwoordenboek beslaat 250 pagina's en telt naar schatting 4000 trefwoorden. Het boek bevat verder een lijst van taalkundige termen, een uitvoerige literatuurlijst en een register van Nederlandse dialectwoorden die niet als trefwoord zijn opgenomen.
Het Etymologisch dialectwoordenboek wordt uitgegeven door Van Gorcum en kost f 65,-.
ISBN 90 232 2967 3
| |
● Sollicitatievragen
Solliciteren is een (taal)vaardigheid op zich. Net als in andere vaardigheden, kan men zich er dus in trainen. Een van de mogelijkheden daartoe is zich voor te bereiden op het sollicitatiegesprek, bijvoorbeeld door middel van een rollenspel. Een boekje dat daarbij als hulpmiddel kan worden gebruikt, is Het sollicitatievragenboek. Hierin zijn 750 vragen bijeengebracht die tijdens sollicitatiegesprekken vaak worden gesteld. De vragen zijn ingedeeld in tien rubrieken, zoals achtergrond, opleiding, ambitie en motivatie, capaciteiten en salaris. Vragen die een sollicitant zelf zou kunnen stellen, komen eveneens aan de orde.
Het sollicitatievragenboek is geschreven door drs. N. Schreiner; het verscheen bij uitgeverij Kok Lyra en kost f 19,90.
ISBN 90 242 7144 4
| |
| |
| |
● Taalwetenschap
Ray Jackendoff is hoogleraar taalkunde aan de Brandeis University in Massachusetts (VS) en een leerling van de beroemde taalkundige Noam Chomsky. In Taal en de menselijke natuur gebruikt hij resultaten uit taalkundig onderzoek van de afgelopen dertig jaar om een licht te werpen op bepaalde aspecten van de menselijke natuur. Hij gaat bijvoorbeeld in op de vraag hoe het komt dat we zijn zoals we zijn. Zijn we zo geboren of zijn we gevormd door onze omgeving? Welke principes liggen ten grondslag aan ons sociale gedrag? Waarom ‘raakt’ bepaalde muziek ons wel en andere niet? Op deze manier komt Jackendoff tot een interessante verhandeling over de manier waarop de menselijke geest werkt en wat taalkundig onderzoek daarover kan zeggen.
Taal en de menselijke natuur wordt uitgegeven door Het Spectrum en kost f 39,90.
ISBN 89 274 4522 2
| |
● Nederlands van nu
De tweede aflevering van dit jaar van Nederlands van Nu (maart 1996) opent met een uitvoering artikel over het gebruik van komma's. Naslagwerken blijken nogal wat nuanceringen te kennen als het gaat om de vraag of er al dan niet een komma moet staan tussen twee werkwoorden van verschillende gezegden. In het artikel ‘De Bossen van Vlaanderen ondertiteld in Nederland’ analyseert Peter Schoenaerts de noodzaak en het effect van de ondertiteling die is toegepast op het Vlaams in deze prestigieuze televisieserie van Tros en BRTN. ‘Algemeen Nederlands’ bleek ‘bijna Nederlands’ en geen Noordnederlandse standaardtaal. Peter Debrabandere, de nieuwe hoofdredacteur van Nederlands van Nu, bespreekt de nieuwe spelling in de twaalfde druk van Van Dale en in De Nieuwe Spellinggids. Ondanks de ‘miskleun van formaat die de nieuwe spelling is’ vindt hij het ‘onverantwoord dat Van Dale de nieuwe regels van de Nederlandse Taalunie niet wil overnemen’.
Een abonnement op Nederlands van Nu kost Bfr. 650/f 37,50 en is te verkrijgen bij de Vereniging Algemeen Nederlands, Kardinaal Mercierplein 1, B 2800 Mechelen. Betaling vanuit Nederland via girorekening 3992897 t.n.v. VAN, Mechelen.
|
|
Auteursrechtelijk beschermd