Onze Taal. Jaargang 64

[p. 258]

InZicht
Nico Groen & Erik Viskil

InZicht licht u in over nieuwe boeken, congressen en lezingen in taalkundig Nederland. Vermelding in deze rubriek betekent niet dat de redactie ze aanbeveelt.
Voor een zo volledig mogelijk beeld hebben wij ook uw hulp nodig. Weet u iets waarvan u denkt dat het in deze rubriek thuishoort, laat het ons dan weten!
Verschijningsdata en prijzen onder voorbehoud.

● Nederlandse vogelnamen

De wetenschappelijke naam van de scholekster is Haematopus ostralegus. Dat staat in vrijwel ieder vogelboek. Maar dat dit ‘bloedroodpotige oesterverzamelaar’ betekent, wordt wat minder vaak vermeld. En echt zeldzaam is informatie van déze soort: ‘In Nederland komt dit in de volksnamen oestervisser (ZH), oesterdief, oestervreter en oestervanger naar voren. Toch berust dit op een vroeger misverstand, want de vogel krijgt de zeldzame oesters niet te pakken, wel mosselen en andere schelpdieren. Met z'n snavelpunt splijt de scholekster de schelpen open teneinde de inhoud te kunnen verorberen. Naar de eraf geslepen schelp, destijds de schol genoemd, is het woorddeel schol ontstaan.’

Deze passage is nog maar een klein gedeelte van het lemma scholekster in het onlangs verschenen boek De Nederlandse vogelnamen en hun betekenis. Daarin komen 335 in Nederland waargenomen vogelsoorten aan bod, of beter gezegd: hun namen, volksnamen en bijnamen - in totaal ruim 5000. Al die namen worden uitvoerig toegelicht (herkomst, betekenis, geografische verspreiding) en waar nodig van ornithologische achtergrondinformatie voorzien. Voor vogel- én taalliefhebbers.

De Nederlandse vogelnamen en hun betekenis is geschreven door Henk Blok en Herman ter Stege. Het is verkrijgbaar bij de auteurs: Johanna van Polanenlaan 34, Leidschendam (tel. [phone]) en Karel de Stoutelaan 20, Waalre (tel. [phone]). Het kost f 32,50 (afgehaald); voor f 39,50 wordt het toegestuurd.
ISBN 90-9008646-3

● Vertaler: een erkend beroep?

Ter gelegenheid van haar eerste lustrum hield de Nederlandse Vereniging van Tolken en Vertalers (NVTV) eind vorig jaar een colloquium over de vraag ‘Is het realistisch om te streven naar officiële erkenning van het beroep van vertaler?’ Vertegenwoordigers van diverse organisaties, waaronder het Nederlands Genootschap van Vertalers, de Association of Translation Agencies en de Organisatie van Vertaalbureaus in Nederland, brachten bij die gelegenheid hun visie op deze kwestie naar voren. Hun voordrachten en een verslag van de afsluitende paneldiscussie zijn opgenomen in het verslag Vertaler: een erkend beroep?

Vertaler: een erkend beroep? Verslag van het NVTV-colloquium op 5 november 1994 wordt uitgegeven door Linguaan/NVTV. Het kan besteld worden door f 25,- over te maken op gironummer 418553, ten name van de NVTV, onder vermelding van ‘verslag colloquium’.
ISBN 90 900 8301 4

● Vaktaal

Eveneens gebundeld zijn de bijdragen aan de conferentie over Nederlands als tweede taal in het beroepsonderwijs volwasseneneducatie, die op 29 april 1994 plaatsvond. Deze conferentie werd georganiseerd door het Nederlands Centrum Buitenlanders, in samenwerking met de Projectgroep Nederlands als tweede taal.

Het eerste gedeelte van de conferentiebundel bevat een verslag van de conferentie en een hoofdstuk over de positie van allochtone leerlingen in het beroepsonderwijs. Het tweede deel geeft een overzicht van de projecten die door de Projectgroep NT2 in gang zijn gezet naar aanleiding van de resultaten van een onderzoek naar prioriteiten in de ontwikkeling van NT2-produkten.

Vaktaal: een vak apart. Tweede-taalleerders in doorstroom- en schakeltrajecten wordt uitgegeven door het NCB en is zowel verkrijgbaar bij de boekhandel als bij het NCB zelf (Postbus 638, 3500 AP Utrecht). Het boekje kost f 18,50.
ISBN 90 5517 062 3

● Correspondentiehulp

Sinds kort is de Taal & Taal correspondentiehulp verkrijgbaar, een computerprogramma dat helpt bij de verzorging van bedrijfscorrespondentie. Het gaat dan niet alleen om de datum, adressering en aanhef van een brief, maar ook om de opbouw, de inhoud en de formulering. De Correspondentiehulp kan binnen de tekstverwerkingsprogramma's WordPerfect en MS Word met één toetsencombinatie worden gestart. Met behulp van keuzemenu's kunnen een briefsoort en een stijl worden geselecteerd, waarna het programma de schrijver met praktische aanwijzingen door de brief leidt. Het resultaat is een brief die alle ‘verplichte onderdelen’ van een bepaalde briefsoort bevat.

Voor meer informatie over de Correspondentiehulp kunnen geïnteresseerden contact opnemen met Rijk Willemse van Taal & Taal, 085-427192.

● Conferentie

Op 17 en 18 november 1995 vindt aan de Hogeschool Holland (Diemen) de conferentie Het schoolvak Nederlands plaats, waarin het moedertaalonderwijs ‘in de actuele schoolpraktijk’ in Vlaanderen en Nederland centraal staat. Onderdelen van het programma zijn: ‘voortgezet lezen en schrijven in het basisonderwijs’, ‘argumentatietheorie in het middelbaar onderwijs’, ‘literatuuronderwijs in de bovenbouw’, ‘Nederlands als tweede taal in het mbo’ en ‘de computer in het taalonderwijs’. De kosten voor het bijwonen van de conferentie bedragen f 115,- voor twee dagen, en f 75,- voor één dag. Deelnemers ontvangen een nascholingscertificaat.

Voor informatie, inschrijfformulieren en het programma kunt u contact opnemen met Conferenties-HSN, Jozef Israëlsstraat 28, 9718 GL Groningen.

● Nederlands van Nu

Aflevering 3 van Nederlands van Nu 1995 begint met een artikel van lexicograaf F. Claes S.J. over de benamingen voor onze moedertaal: wat heette Diets en Nederduits, en wanneer kwamen ‘Vlaams’ en ‘Nederlands’ voor het eerst voor? Frans Debrabandere bespreekt uitdrukkingen met blauw, en Marc De Coster belicht de nieuwste betekenis van chaos in chaostheorie. ‘Afwijkingen in het Algemeen Nederlands van de krant Het Laatste Nieuws’ was het scriptieonderwerp van Eric Jadot; in dit nummer van Nederlands van Nu staat er een samenvatting van. Yvette Stoops bespreekt de geschiedenis van de meervouds-t in de gebiedende wijs; helpt ons kwam al bij Huygens voor. Verder een bespreking van De woorden en hun zin, een boek van Frida Balk over het nut van grammatica-onderwijs.

Een abonnement op Nederlands van Nu kost Bfr. 650/f 37,50 en is te verkrijgen bij de Vereniging Algemeen Nederlands, Kardinaal Mercierplein 1, B 2800 Mechelen. Betaling vanuit Nederland via girorekening 3992897, t.n.v. VAN, Mechelen.