Onze Taal. Jaargang 59

Taalcuriosa
Voetbal

Jules Welling - Best

Er wordt in dit land veel gevoetbald en dus ook veel over voetbal geschreven. Bij een zo groot aanbod aan materiaal is het speuren naar curiosa een dankbare taak.

Een onuitputtelijke bron vormen de namen van clubs. Ik heb al eens geschreven over het dubbelpleonasme FC VVV (Onze Taal, oktober 1983) en over de betekenis van nac (Onze Taal, oktober 1984). Sindsdien is mijn verzameling aanzienlijk uitgebreid, vooral dankzij mijn collega Jan Willemsen uit Helmond. Veel clubs hebben zeer voor de hand liggende namen, zoals BVV uit Den Bosch, hetgeen simpel Bossche Voetbal Vereniging betekent; maar er zijn ook clubs die behalve de plaats van herkomst meer in hun naam vermelden. Zelf heb ik een blauwe maandag gespeeld in een club die in de volksmond vic heette, maar officieel te boek stond als rkavic, hetgeen een afkorting was voor Rooms-Katholieke Amsterdamse Voetbalvereniging Ignatius College. Leden moesten niet alleen uit Amsterdam komen, ze moesten ook nog rooms-katholiek zijn en schoolgaan op het Ignatius College. Ondanks deze drie restricties was het een van de grootste verenigingen van Amsterdam. De toevoeging rk komt meer voor, vooral in Limburg. Ook andere religies zijn in de namen van voetbalclubs terug te vinden. De mooiste restrictie vind ik terug in agovv, de Apeldoornse Geheel Onthouders Voetbal Vereniging.

Nog mooier vind ik de robuuste namen dws (Door Wilskracht Sterk), noad (Nooit Ophouden Altijd Doorspelen) en roda (Recht Op het Doel Af). Het meest curieuze voorbeeld is mulo, een afkorting die gevoerd wordt door de Helmondse voetbalclub van Willy en René van de Kerkhof: Met Uiterste Leeuwemoed Opwaarts.

De voetballerij heeft de taal verrijkt met enkele curieuze termen en een groot aantal prachtige clichés: ‘Na de thee waren de bordjes verhangen en tapten de gasten uit een ander vaatje’, ‘De brilstand bleef tot het laatste fluitsignaal gehandhaafd’, ‘De thuisblijvers hadden wederom gelijk’, ‘De man in het zwart bleek een thuisfluiter’, en Kick Wilstra ‘joeg’ altijd in de laatste minuut 5-4 of 6-5 ‘in de touwen’. Daar is het simpele ‘aanvalluh’ toch niets bij. De bal is de bal niet meer sinds ‘het leder’ heeft afgedaan. Ronald Koeman introduceerde de ‘doodschop’ en werd op het matje geroepen. Hij had ‘professioneel neerleggen’ moeten zeggen, dan was er niets gebeurd. Een directe aanslag op het leven heet in de voetbalwereld ‘inkomen met gestrekt been’. Daar staat doorgaans geel en soms rood op.