Een alskbaar onderwerp
Kees van Kooten - Hilversum
- Fijn dat u tussen uw drukke commissiewerkzaamheden door nog even tijd heeft kunnen vinden, professor, want ik zit hier met een kolossale maar natuurlijk ook ontzettend gezellige stapel post vol met vragen van vaak oprecht opgewonden Nederlanders en Belgen, die in grote lijnen allemaal over hetzelfde gaan: de huidige taalverwarring. Dus talloze mensen die momenteel iets hebben van Zeg ik het zo wel goed, Hoe moet het eigenlijk, Dat ik tenminste niet voor gek sta...
- Nou die dag zit er natuurlijk ook nog wel aan te komen, ik bedoel dat niemand meer voor gek staat, omdat al het geschreven en gesproken Nederlands als correct zal zijn, maar tot zover zie ik persoonlijk liever dat de men in de straat zich druk maakt om ons mooie Nederlands als om de voetbal!
- Ben ik helemaal met u eens, maar u zei daar iets waar ik graag maar meteen even bij aantik, omdat zich daar nogal wat vragen over handelen, namelijk het verwarrende gebruik van als en dan tegenwoordig. U zei daar zelf: liever als. Nu meen ik mij uit mijn schooltijd te herinneren dat het liever dan was. Groter dan, langer dan, beter dan. Maar: even lekker als...
- Het is, helaas, want het is een enorm karwei om dat recht te trekken, een tijd usance geweest om na een comparativus, de vergelijkende trap dus, het woordje dan te gebruiken, maar heden ten dage is het zonder meer correct wanneer u groter als zegt, hoor. Daar zult u zich tot in de hoogste kringen geen buil meer aan vallen.
- Groter als is dus niet fout?
- Kijk: fout is er natuurlijk in principe niets, want dan er iets een levend geheel is, als is het de taal wel. En wat hebben wij nu zien gebeuren? Dat als en dan steeds vaker door elkaar werden gebruikt; elkaar zijn gaan overlappen, dan het ware.
- Dus ze mogen allebei?
Als danmede dan zijn straks volmaakt gelijkwaardig. U leest dat nu toch al regelmatig, dat er staat: De inflatie in Nederland is Even Sterk Dan in Duitsland?
- Jawel, maar dat is toch lelijk? Even sterk dan?
Ach, na een tijdje als weet men niet beter meer. Ik zit hier vanzelfsprekend dan rijksgedelegeerde naar onze Belgische collega's toe. Ik zit hier dus met nadruk niet dan mijzelf. Als zou ik misschien, dan ik heel eerlijk was, ook zeggen: ik vind even duur dan minder mooi als even duur als, maar mijn persoonlijke mening doet niet ter zake. Het gaat erom dat wij komen tot een zo breed mogelijk taalbassin, waarin zoveel mensen dan maar haalbaar is niet kopje onder gaan dan zij als en dan verwisselen. Dus dan ik u zou vertellen welke zogenaamde taalfouten wij allemaal nog meer moeten zien te destigmatiseren, als zaten wij hier morgenochtend nog!
- Toch nog even over als en dan dan graag. In samengestelde woorden blijven die partikels toch onverwisselbaar, hoop ik, officieel? Het blijft toch EvenAls?
- Mag. Is zonder meer goed. Maar evendan is even correct. Alleen het Zuidnederlandse Alsdan, toen - dat blijft gelijk. Anders zou je Dandan krijgen, of Danals of Alsals. Nee, dat blijft Alsdan.
- Dus Jan heeft honger, evendan Piet?
- Prima.
- Parijs kent diverse bezienswaardigheden, zodan de Eiffeltoren?
- Is in orde. Eiffeltoren mag overigens ook met één f hoor. Dan beroemdheden meer als dertig jaar dood zijn, mag de naam naar goeddunken worden geschreven, wordt de regel, hopen wij.
-Maar als als nou strikt voorwaardelijk wordt gebruikt? Dus: als het morgen mooi weer is, gaan wij ballen?
- Dan het morgen mooi weer is, gaan wij ballen is absoluut niet fouter als andersom hoor, maak u geen zorgen. In deze overgangsfase kan men, dan men dan nog niet als als wil gebruiken, met een gerust hart indan schrijven.
- Indan als indien?
- Indan het morgen mooi weer is, dus dan Woals ons gunstig gezind is, ga ik naar Japan. Is prima.
- Indan Anton Geesink naar Japan gaat?
- Heel goed. Indan de oud-judoka Anton Geesink, houder van de Negende Als, naar Japan gaat. Echt, ik zie het probleem niet! Laten we danjeblieft toch wat democratieser denken zeg! Nee, zolang ons taalgebruik nog een discriminatoire factor vormt, zijn wij nog een heel eind verwijderd van de samenleving zodan die ieder zinnig mens voor ogen moet staan. Niet als?
- Daar zit wat in. Kunt u alvast een tipje van de sluier van volgende week oplichten? Wat u als gaat bespreken?
Dan alles goed gaat de Derde Persoon Meervoud. Dat het niet langer dan verkeerd wordt ervaren dan u Zij en Hun door elkaar gebruikt. Hun hebben honger dan het tegen de avond loopt, is prima Nederlands, straks. Wij mikken op 1992.
- Dan dank ik u wel professor en graag tot als, dan maar. Of tot dan, alsmaar.
- Tot dan en geen alsk.
Auteursrechtelijk beschermd