Onze Taal. Jaargang 58

[p. 44]

[Korte berichten]

□ □ □ □ □ □ □ □

PCUdB

■ Ik weet niet of ik het er met u al ooit over heb gehad. Ik dacht eigenlijk van niet. Het gaat om de toenemende régressieve àccentuatie van onze nátionale woordenschat. ■ Wat ik bedoel, is dit: steeds vaker hoor ik op de radio en in mijn directe omgeving woorden op -ief (lucratief, inventief, progressief) en -aal (internationaal, kolossaal, integraal) uitgesproken worden met het accent op de eerste lettergreep, in geval van sterke beklemtoning, wel te verstaan. ■ Ik weet niet of zulks ernstig is. Het zal allemaal wel te verklaren en goed te praten zijn. Maar ù, taalcriticus of -ca bij uitstek, wees op uw hoede en gebruik in elk geval zelf de klemtoon correct, anders doet u mij verdriet. ■ Anderzijds zegt niemand ooit cádeau en níveau, ook diegenen niet die de spelling kado en nivo plegen te hanteren. En daar staat weer tegenover dat ik nog nooit plateau als plato geschreven heb zien staan. Ligt dat aan mijn geringe belezenheid in àlternatieve spellingvormen of zou de plato-spelling echt te verwarrend zijn? ■ Ik had trouwens bijna geschreven platonische spelling, en ik zou met deze term een heel nieuwe richting in de spellingdiscussie kunnen openen, ware het niet dat het langzamerhand tijd wordt van chapiter te wisselen. ■ Wim Meulemans te Blanden in België vraagt de redactie hoe desktop publishing vertaald zou moeten worden. Zijn prof (ik neem aan in de vertaalkunde) suggereert kantoorpublikatie. Meulemans is het hier, ik meen terecht, niet mee eens, omdat de term zowel op de activiteit (het ten burele professioneel vorm geven van documenten) als op het resultaat slaat (de aldus vervaardigde documenten).

W.M. zoekt kennelijk naar een term in het Nederlands die beide aspecten verenigt. Maar waarom? Zou het niet beter zijn naar twee woorden te zoeken, één dat de ene en een ander dat de andere betekenis dekt? We vertalen een woord als professional toch ook als professioneel of beroeps-, al naargelang het uitkomt? Zo stel ik voor desktop publishing als activiteit de term toplessenarij voor. ■ Natuurlijk, u zult vinden dat dit woord niet direct op het eerste gezicht begrijpelijk is. ■ Maar was desktop publishing dat dan wel toen u het voor het eerst zag of hoorde? ■ Maaike Dommisse signaleert het woord koppen in de Arnhemse Courant van 10 oktober jl. in een wat ongebruikelijke betekenis. ‘Uw baby kent u niet meer’, kopte de Daily Star (naar aanleiding van uithuizigheid van de hertogin van York). ■ Maar ook in Leiden weet men met taal te spelen. In een advertentie in (ik meen) een Leids blad kopt een adverteerder met 250 × RAAK, en onderkopt (of kopt onder, dat is weer zo vervelend, dat weet ik nu net niet) vervolgens Bij het (...)huis staan ruim 250 perfecte OK-sions. Ook niet onaardig nietwaar? ■ John Philipsen uit Wessem gaat door met het linkerhand/rechterhandspel, geïnitieerd door R. van Broekhoven in het decembernummer. ■ Hij krimpt het lh-blok in tot de letters qwertasdfzxcv en breidt het rh-blok uit met de g en de b tot yuiopghjklbnm. Hij schrijft een vakantieverhaal dat zich in Frankrijk afspeelt, waarin een jongeman uit de streek de gasten aan het lachen tracht te brengen door te proberen op een bok te klimmen. ■ Het verhaal luidt als volgt: De mop was puik/ Mijn zwarte bok rees omhoog/ Verdwaasd klom de yup eraf/ ‘Pijnlijk deze buil’ /Klonk 't vuil in 't Frans / ‘Klop mij af, ik werd ook zwart’. ■ In dit verhaal moet elke zin afwisselend uit rh- en lh-woorden bestaan. ■ Alle begin is moeilijk. ■Verdienstelijk is het streven, daar niet van, maar ik zou graag iets meer samenhang in het verhaal willen zien. En waarom is de jongeman uit de (waarschijnlijk agrarische) streek een yup, waar yup als young urban professional wordt gedefinieerd in gezaghebbende kringen? Maar ook formeel klopt de zaak niet helemaal. Niet altijd wisselen rh- en lh-woorden elkaar af (Klop en mij zijn beide rh), en vuil en Frans vallen in geen van beide categorieën. ■ Maar genoeg gekritikasterd; ik hoop dat deze vorm velen zal inspireren om ook een dergelijk verhaal te schrijven. Zwaar was de dag. Nu kom ik om mijn loon, zoals de uitgeputte landarbeider tot zijn patroon zei.