Compromis voor het ANP?
Ing. J. Dorrestijn - Scherpenzeel
De schrijfwijze van landennamen van het ANP is ontwikkeld om een grotere gelijkvormigheid te verkrijgen, gelijkvormigheid met de in de benoemde landen gehanteerde schrijfwijze wel te verstaan. Duidelijkheid is natuurlijk uitstekend, maar het is niet goed de altijd al bestaande Nederlandse schrijfwijze zomaar opzij te schuiven. Het effect van de ANP-schrijfwijze is het tegendeel van het beoogde resultaat, namelijk verwarring, doordat nu verschillende schrijfwijzen gehanteerd worden.
Bij de 50e druk van de Grote Bosatlas heeft men de ANP-schrijfwijze terecht afgewezen, maar daar gebruikt men een anderszins niet toe te juichen schrijfwijze: de CBAN-lijst. Men vervangt te vaak een oe door een u (bijv.: Soedan-Sudan). Andere vreemde zaken zijn bijvoorbeeld Somalia in plaats van Somalië, zoals men het ook uitspreekt, en Kenya (Engelse uitspraak is Kienje) in plaats van Kenia, zoals men het in ons land ook uitspreekt en zoals het van ‘oudsher’ bekend is.
Wat het ANP en de Bosatlas doen, is geen spellingvereenvoudiging, integendeel.
Ik hoop dat de Werkgroep Buitenlandse Namen van de Nederlandse Taalunie van de volgende principes zal uitgaan.
1) Aardrijkskundige namen die een duidelijk afwijkende Nederlandse vorm hebben, moeten zo geschreven blijven: Paris - Parijs, Suomi - Finland, Lille - Rijsel.
2) Namen geschreven in een Latijns schrift, zoals ze in die landen altijd al gebruikt zijn, blijven die vorm houden: Guatemala wordt geen Koeatemala, Sydney geen Sidnie.
3) Namen geschreven in een ander schrift, waarvoor geen officiële transcriptie is of waarbij de letters eenvoudig kunnen worden vervangen door Latijnse letters, krijgen de goed op het Nederlands aansluitende vorm: B-A-K-OE (Bakoe).
4) Namen in landen met een Engels of Frans koloniaal verleden hebben vaak een omzetting in het Latijnse schrift, die gebaseerd is op die taal. Toch is Marrakesj niet slechter dan Marrakech, en dat geldt ook voor bijvoorbeeld Soeva ten opzichte van Suva (Fidji).
Het beste is volgens mij dat landennamen en de belangrijkste steden zoveel mogelijk volgens 1) en eventueel 2) worden geschreven. Verder moet men trachten de schrijfwijze zo dicht mogelijk bij het Nederlands te houden, dus geen Dubayy maar Doebai. De Fransen en de Duitsers doen toch ook geen afstand van hun eigen spelling?
Als een compromis echt nodig is, is het dan geen goede oplossing om twee lijsten met landennamen aan te leggen: een Nederlandse en een internationale? De internationale lijst zou dan gebruikt kunnen worden om de schrijfwijze in de verschillende talen aan elkaar te koppelen. Bijvoorbeeld:
Frans |
Nederlands |
internationaal |
Londres |
Londen |
London |
Koweit |
Koeweit |
Kuwayt |