Onze Taal. Jaargang 57
(1988)– [tijdschrift] Onze Taal– Auteursrechtelijk beschermd
[pagina 176]
| |
PCUdB■ Sommige betekenisontwikkelingen zijn boeiend. Neem het woord desolaat, dat van origine natuurlijk troosteloos betekent. ■ Nu heeft een desolaat landschap meestal ook een geringe bevolkingsdichtheid en vandaar dat we het woord met betrekking op landschappen bijna uitsluitend in de betekenis ‘verlaten’ gebruiken, ook al wegens de klankovereenkomst. ■ De woordenboeken staan dit toe. ■ Zodra men in het Frans ‘Je suis désolé(e)’ in de betekenis van ‘Ik ben verlaten’ gaat gebruiken, kunnen wij in het Nederlandse taalgebied bogen op een belangrijk wapenfeit op het slagveld der culturen. ■ Ik ben troosteloos, maar het idee amuseert me bovenmate. ■ Een interessante bijdrage in de accessoires-discussie wordt geleverd door de heer Duintjer Tjebbes uit Leeuwarden. U weet wel, het gaat nog steeds om de vraag waarom er wel assesswares en niet suusses wordt gezegd. En waarom niet vassineren. En waarom niet essel-lensie. ■ De theorie van deze inzender komt erop neer dat de k van ak in een s verandert, niet alleen onder invloed van de c in ce, maar ook door de daaropvolgende ss in ssoi. Hij voegt eraan toe, zojuist (we schrijven vanuit het perspectief van de inzender: 16 september 1988) op de radio sussessievelijk gehoord te hebben. Interecçant, zoals ik al zei. Het verklaart de afwezigheid van de accimilatie in vaccineren, maar waarom is asselereren dan juist weer wel asseptabel? Ik heb de indruk dat we een stap in de goede richting hebben gezet, maar dat er toch nog enig nader onderzoek verricht moet worden. Ik hoop dat u, lieve lezeressen en lezers, net als ik, niet zult rusten voor deze zaak tot de bodem toe is uitgezocht. ■ Schande, schande, schande, schande over mij. Mevrouw J.M. Atkins schrijft mij dat ze het met een paar uitspraken van mij niet eens is, en illustreert dit aan de hand van een brief waarmee ik het woord voor woord om niet te zeggen letter voor letter eens ben. Hoe is dit nu mogelijk? ■ Natuurlijk, ik ben het met mevrouw Atkins eens dat de ts-klank in democratie iets heel anders is dan de ts-klank in forsythia, daar het laatste woord uit het Engels komt en met th geschreven wordt. Etymologisch slaat forsietsia inderdaad nergens op. Maar zou het niet kunnen dat de mensen die deze uitspraak zo geïntroduceerd hebben, weinig interesse hadden in de etymologie van het woord? Hetzelfde geldt voor patio dat natuurlijk niet als paatsio uitgesproken zou moeten worden, daar het van Spaanse origine is. Maar is het dan mijn schuld dat sommige mensen het toch zo uitspreken? En is het onzettend vreemd als ik dan veronderstel dat de uitspraak raatsio van ratio voor deze etymologische misser model heeft gestaan? ■ Een telefoonnummer kan ook anders dan telefonisch in gesprek zijn. J. Bakker uit 's-Gravenhage maakt u via mij duidelijk dat er ook telefactische en Wodap-verbindingen over de telefoon mogelijk zijn. ■ Ik ga hier voorbij aan de technische bijzonderheden. Het gaat over methoden om de telefoon te gebruiken om niet-akoestische signalen door te geven. ■ Inderdaad, dan is de telefoon niet in gesprek. De vraag is echter of een nummer, àls het in gesprek is, anders dan telefonisch in gesprek kan zijn. Niettemin ben ik blij van het Wodap-systeem gehoord te hebben. ■ Genoteerd uit de Wieringermeerbode door de heer Gerritsen uit Wieringerwerf: alcomobilist voor een automobilist onder invloed van alcoholica. Een leuk gevonden woord voor een droevige zaak, constateert J.A. Gerritsen. Ik weet niet of het in Wieringen ook in huis-, tuin- en keukentaal gangbaar is. Zo ja, complimenten voor de taalschat van de Wieringers. De combinatie doet echter wel wat Angelsakisch aan en in het bijzonder roept ze reminiscenties aan workalcoholics op. Mijnheer Gerritsen, u die na twaalf jaar pensioen nog steeds de journalistiek blijkens eigen zeggen niet kunt laten, workaholic bij uitstek dus, weet u zeker dat u niet zelf de uitvinder van dat woord bent? Zo nee, dan wens ik u nog jaren van succesvolle verslaving toe. |
|