Het Amerikaanse zusje van Onze Taal
VERBATIM®
H. Cohen - Brussel
Het Amerikaanse taaltijdschrift verbatim heeft voor de lezer van Onze Taal iets vertrouwds. Net als ons blad richt het zich tot de belangstellende leek en ontvangt het zijn bijdragen voor een groot deel uit de lezerskring. De selectie van die bijdragen gebeurt echter volgens andere maatstaven. Dat houdt verband met de opvattingen van de eigenaar-redacteur. Laurence Urdang, een man vol humor en strijdlust, heeft zijn hoofdkwartier in Amerika maar werkt elk jaar een paar maanden in Engeland. We hebben hem eens opgezocht in zijn bureau.
Mr. Urdang wat is uw taalkundige verleden?
Ik ben afgestudeerd aan de Columbia-universiteit. Algemene en vergelijkende taalkunde en Engelse literatuur met wiskunde als bijvak. Sindsdien heb ik vele talen bestudeerd en enkele gesproken.
En wat hebt u met al die kennis gedaan?
Na enkele jaren doceren aan de Universiteit van New York ben ik bij een uitgeverij gaan werken. Ik nam daar deel aan de voorbereiding van de Random House Dictionary of the English Language. Later werd ik managing editor van de onverkorte uitgave en hoofdredacteur van de studentenuitgave. Die onverkorte uitgave (verschenen in 1966, en vele malen herdrukt) is een boekwerk van bijna vijf kilo. Het bevat niet alleen lexicografische maar ook heel wat encyclopedische informatie. Achterin zitten nog vier tweetalige woordenboeken, een atlas en ruim honderd pagina's algemene wetenswaardigheden. In 1969 ben ik voor mezelf begonnen: samenstellen van woordenboeken en andere naslagwerken voor uitgevers.
Daarnaast treed ik op als adviseur bij lexicografische projecten, in het bijzonder voor de automatisering van het redactionele werk en moderne zettechnieken. Tot nu toe heb ik aan ruim 120 boeken meegewerkt.
Ik doe vrijwel alles zelf. Op een gegeven ogenblik had ik vijftig man in dienst, maar nu werk ik met één secretaresse in Amerika en één in Engeland en de omzet is nauwelijks minder. Mijn produkt bestaat hoofdzakelijk uit denkwerk en thinking comes naturally to me.
En verbatim?
Daar ben ik in 1974 mee begonnen. De opzet is zuiver zakelijk maar het is tegelijk mijn lievelingskind. Ik gebruik prachtig papier, zorg voor een prettige opmaak, ontwerp elk kwartaal een nieuwe randversiering, enfin, ik doe mijn best om het lezen tot een aangename bezigheid te maken. Verder kunnen de abonnees geselecteerde woordenboeken en naslagwerken tegen gereduceerde prijs bestellen. Ze hebben momenteel de keus uit ongeveer 150 titels.
Waarin verschilt verbatim van Onze Taal?
Tja, ik ken geen Nederlands. Ik heb echter nogal wat aan fonologie gedaan, en als ik Onze Taal hardop lees, kan ik de tekst aardig volgen. Om te beginnen, Onze Taal is het orgaan van een genootschap, terwijl verbatim een commercieel object is. Misschien is dat de oorzaak van een tweede verschil: ik neem advertenties op, graag zelfs, want als het blad niet rendabel is, moet ik ermee ophouden. Overigens, ik zou best van de exploitatiezorgen af willen zijn om me helemaal aan de redactie te kunnen wijden.
Er zijn ook inhoudelijke verschillen. In verbatim staan geen polemieken over wat wel en niet ‘mag’ in taal. Taalchauvinisme is me vreemd. Engels is altijd een gastvrije taal geweest en dat zal wel zo blijven. In plaats van debatten over taalzuiverheid breng ik liever onderwerpen als groepstalen, modeverschijnselen, stijlfiguren, verschuivingen in betekenis en uitspraak, taalvergelijking en dergelijke. En een Engels taalblad moet natuurlijk ook aandacht besteden aan de vele varianten die in verschillende delen van de wereld gesproken worden (the Englishes). Laat me een voorbeeld van de inhoud geven.
In het laatste nummer van verbatim
Auteursrechtelijk beschermd
