Pertang goed bedoeld!
P. Bosteels - vertaler, Hoegaarden (B)
De meest gehoorde klacht bij elke nieuwe druk van de dikke Van Dale was de vermelding Zuidn. bij een aantal woorden. Over welk geografisch gebied het Zuidnederlands zich uitstrekte, is nooit helemaal duidelijk geworden. En steeds meer taalliefhebbers struikelden erover. Terecht.
In de jongste Van Dale (de grijze, dus) is die toevoeging verdwenen. Daarmee werd een historische vergissing uitgewist. In de plaats daarvan werd er kwistig gestrooid met vermeldingen als Belgisch, in België en gewestelijk. Inmiddels is half Vlaanderen er al overheen gevallen. Terecht. Andermaal wordt ‘onze’ Van Dale ontsierd door wat niet anders kan heten dan een historische vergissing.
Omdat ik waarschijnlijk niet de enige lezer ben die op deze aangelegenheid ingaat, beperk ik me tot twee bedenkingen.
De toevoeging Belgisch bij een lemma als schepen of rijkswacht is alleen terecht wanneer men de lemmata wethouder en marechaussee vergezeld laat gaan van de toevoeging Noordnederlands of in Nederland. Of niet, soms?
De inlassing van het woord (?) pertang in de grijze Van Dale is volkomen onzinnig. Het woord komt bij mijn weten uitsluitend in de spreektaal voor en het is een dialectverbastering van het Franse pourtant (= nochtans), dat in sommige dialecten zelfs als pertans en poertang wordt uitgesproken. Pertang in de Van Dale heeft evenveel zin als de schrijfwijze pandelok voor pendeloque als standaardtaal te aanvaarden. Dat doet Van Dale niet. Net zo min vinden we ergens de schrijfwijze krities of soosjaal: er zijn pertang grote groepen spraakmakers die deze woorden op geen andere manier spellen... Het is met de twee jongste Van Dale edities net als met de discussie over de kwaliteit van grijze en roze garnalen. Van het aanbod dat er nu ligt, verkies ik de roze variëteit, al is het pelwerk nog niet af. Het blijft tobben.
Auteursrechtelijk beschermd